Laptop ျပဳျပင္ ထိန္းသိမ္းေရး

  ဒီကေန႔ေခတ္မွာ Laptop ေတြ... Notebook ေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔သံုးလာၾကပါၿပီ... ဘာေၾကာင့္လဲ ဆုိေတာ့ အရင္ေခတ္ကာလနဲ႔ႏႈိင္းယွဥ္ရင္ laptop နဲ႔ notebook ေတြရဲ့ ေစ်းႏႈန္းဟာ သိသိသာသာ က်ဆင္း လာလို႔ပါပဲ... အရင္က တူညီတဲ့ ေစ်းႏႈန္းတန္ဖိုးတစ္ခုမွာ desktop တစ္လံုးနဲ႔ laptop တစ္လံုးယွဥ္ လုိက္ရင္ desktop ရဲ့စြမ္းေဆာင္ရည္က အမ်ားႀကီးျမင့္မားေနပါလိမ့္မယ္... အခုေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ ကိုယ္ တတ္ႏုိင္တဲ့ေစ်းႏႈန္းအတြင္းမွာ laptop နဲ႔ desktop ရဲ့ စြမ္းေဆာင္ရည္ခ်င္း ယွဥ္ၾကည့္လုိက္တဲ့အခါ သိပ္မကြာေတာ့ပါဘူး... ဒါေၾကာင့္ သယ္ယူေရႊ႕ေျပာင္းရပိုမိုလြယ္ကူတဲ့ Laptop ေတြကို ပုိၿပီးလူသံုးမ်ား လာၾကပါတယ္... ဒါ့အျပင္ laptop ေတြဟာ ေနရာသိပ္မယူသလို အားသြင္းထားၿပီး အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္ ၾကာၾကာအသံုးျပဳလုိ႔ရပါတယ္... laptop ေတြရဲ့ အဓိကျပႆနာကေတာ့ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းတဲ့ ေနရာမွာ ျဖစ္ပါတယ္.. အခုေဖာ္ျပေပးမွာကေတာ့ laptop ေတြကို ထိေရာက္ေကာင္းမြန္စြာ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းႏုိင္မယ့္ နည္းလမ္းေလးေတြျဖစ္ပါတယ္...

အဓိကအားျဖင့္ ျပႆနာေတြ႔ရွိရတတ္တဲ့ အပိုင္းေလးေတြရွိပါတယ္... အဲ့ဒီအခ်က္ေတြေပၚမူတည္ၿပီး laptop တစ္လံုးကို ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းမယ္ဆုိရင္ အမ်ိဳးအစားႏွစ္မ်ိဳးခြဲျခားႏုိင္ပါတယ္... အဲ့ဒါေတြကေတာ့ အျပင္ပိုင္းျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းမႈနဲ႔ အတြင္းပုိင္းျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းမႈတို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္...

အျပင္ပိုင္းျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းမႈ

----------------------------------------------------------------

၁) အားသြင္းျခင္း

၂) အပူ

၃) Hardware အသစ္

၄) သန္႔ရွင္းေရး

၅) အသံုးျပဳပံု

၆) ေသာက္စရာမ်ား

၇) Screen Gurad 

► အားသြင္းျခင္း

အားသြင္းျခင္းဟာ laptop တစ္လံုးကိုျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းတဲ့ေနရာမွာ ပထမဆံုးနဲ႔ အဓိက လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္... ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ laptop စနစ္တစ္ခုလံုးအား ရရွိတဲ့ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္ အားေပၚမွာ အလုပ္လုပ္ရလို႔ပါပဲ... laptop ကို အားသြင္းတဲ့အခါမွာ ဂ႐ုတစုိက္သြင္းဖို႔လုိပါတယ္.. laptop ကို သံုးတိုင္း battery level ဘယ္ေလာက္ရွိလဲဆုိတာကို အရင္ဆံုးၾကည့္ပါ... အကယ္လို႔ ၁၀% ေအာက္ေရာက္ေနၿပီ ဆုိရင္ charger ကုိတပ္လုိက္ပါ.... ၁၀% အထက္မွာဆုိရင္ေတာ့ charger တပ္ဖို႔မလိုပါဘူး... တစ္ခ်ိဳ႔လူ ေတြက laptop ကို charger နဲ႔ အၿမဲခ်ိတ္ၿပီးသံုးတတ္ၾကပါတယ္... ဒါက နည္းလမ္းအမွန္ မဟုတ္ပါဘူး... အဲ့ဒီအတိုင္းသင္ဆက္လုပ္သြားမယ္ဆုိရင္ တစ္လႏွစ္လေလာက္အတြင္း battery ရဲ့ စြမ္းေဆာင္ရည္ က်ဆင္း လာပါလိမ့္မယ္... ေနာက္ပုိင္းမွာ သင့္ laptop ဟာ plug ခ်ိတ္ၿပီးမွ သံုးလို႔ရမယ့္ အေနအထား မ်ိဳးျဖစ္သြားႏုိင္ပါတယ္... battery လံုးဝအလုပ္မလုပ္ေတာ့တဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္... အေကာင္း ဆံုးကေတာ့ သင့္ laptop battery ကို သံုးရက္တစ္ခါေလာက္ အားကုန္တဲ့အထိသံုးေပး တာပါပဲ... ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ အားသြင္းတဲ့အခါမွာ ground ခ်ထားတဲ့ socket မ်ိဳးကုိ သံုးဖို႔ျဖစ္ပါ တယ္.. ဒါမွသာ လွ်ပ္စီးေၾကာင့္ သင့္ laptop အစိတ္အပိုင္းေတြ ပ်က္စီးျခင္းမျဖစ္ ေအာင္ကာကြယ္ ႏုိင္ပါလိမ့္မယ္...

► အပူ

အပူဟာ laptop ေတြအတြက္ အႏၱရာယ္ေပးႏုိင္တဲ့ အခ်က္တစ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္... အပူေၾကာင့္ စနစ္ အစိတ္ အပိုင္းေတြပ်က္စီးေစပါတယ္.. အပူလြန္ကဲတဲ့အခါ တစ္ခ်ိဳ႔ circuit ေတြေလာင္ကၽြမ္းပ်က္စီး တာမ်ိဳး အထိ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္... ဒါေၾကာင့္ အပူလြန္ကဲမႈမရွိေအာင္ laptop ေတြ အၿမဲေအးျမေနေအာင္ သတိျပဳ လုပ္ေဆာင္ သင့္ပါတယ္... ဒီအတြက္ သင္လိုမွာက cooler pad လိုမ်ိဳး အေအးေပးစနစ္ တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္ ပါတယ္... ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ တစ္ခ်ိန္ထဲမွာ application အမ်ားအျပားကို တစ္ၿပိဳင္နက္မသံုးဖို႔ပါပဲ... ဒီအခ်က္ကလည္း laptop ကို အပူလြန္ကဲေစပါတယ္... ေစ်းသက္သာၿပီး ပံုတူကူးလုပ္ထားတဲ့ cooling pad ေတြကိုလည္း သိပ္အားမကိုးပါနဲ႔.. ဒါေတြကိုသံုးလို႔ သင့္ laptop ပ်က္သြားရင္ ကုန္က်စရိတ္ ပိုမ်ား သြားပါလိမ့္မယ္... ဒါေၾကာင့္ အရည္အေသြးျမင့္ၿပီး အာမခံခ်က္ရွိတဲ့ cooler pad ေတြကို ေရြးခ်ယ္ အသံုးျပဳသင့္ပါတယ္...

► Hardware အသစ္

keyboard ေတြ၊ scanner ေတြ၊ mouse ေတြနဲ႔ printer ေတြလိုမ်ိဳး hardware အသစ္ေတြကို အသံုးျပဳတဲ့ အခါ တစ္ခ်ိဳ႔ hardware ေတြဟာ laptop ေတြကေန support မလုပ္တာေတြ... တြဲသံုးလို႔အဆင္ မေျပတာေတြ စတဲ့ ျပႆနာေတြနဲ႔ရင္ဆုိင္ရေစႏုိင္ပါတယ္... ပထမဆံုးအႀကိမ္တပ္သံုးလုိက္တုန္းကေတာ့ အလုပ္ပံုမွန္လုပ္ေနတယ္... ဒါေပမဲ့ ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ အလုပ္ေကာင္းေကာင္းမလုပ္တာေတြ blue screen တက္လာတာေတြမ်ိဳး ႀကံဳရတတ္ပါတယ္... ဒီလုိျဖစ္တာမ်ိဳးဟာ သင့္ laptop အတြက္ အႏၱရာယ္ မ်ား ပါတယ္... external device ေတြကို မသံုးခင္ အဲ့ဒီ device ရဲ့ specification ေတြကို အရင္ဆံုးေသခ်ာ ဖတ္ပါ... သင့္ laptop ရဲ့ model နဲ႔ laptop မွာတင္ထားတဲ့ OS တို႔မွာ အလုပ္လုပ္ႏုိင္မလုပ္ႏုိင္ဆုိတာကို စစ္ပါ... ဒီအခ်က္အလက္အားလံုးကုိ hardware manual စာအုပ္မွာ ေဖာ္ျပထားပါလိမ့္မယ္... ဒါေၾကာင့္ hardware အသစ္ေတြကို တြဲဆက္ေပါင္းစပ္ၿပီးမသံုးခင္ ေသခ်ာစြာစစ္ေဆးေလ့လာၿပီးမွ သံုးသင့္ပါ တယ္....

► သန္႔ရွင္းေရး

သင့္အေနနဲ႔ သင့္ laptop ကို အၿမဲသန္႔ရွင္းေတာက္ေျပာင္ေနေအာင္လည္း ဂရုစုိက္သင့္ပါတယ္... ပထမဆံုး အေနနဲ႔ေျပာရရင္ ဖုန္ေတြဟာ သင့္ laptop ရဲ့ အဓိကရန္သူျဖစ္ပါတယ္... ဖုန္အမ်ားဆံုး တက္တာကေတာ့ keyboard ေနရာမွာျဖစ္ၿပီး ခလုတ္ေတြရဲ့ၾကားထဲကေန အထဲကိုဝင္လာပါလိမ့္မယ္... ရက္ေတြၾကာလာတာနဲ႔အမွ် ခလုတ္ေတြရဲ့ေအာက္မွာ ဖုန္ေတြစုလာၿပီး ခလုတ္ေတြေၾကာင္လာတတ္ပါ တယ္... ဒီလုိမျဖစ္ေအာင္ ဖုန္သုတ္ brush ေတြ.. အဝတ္စေတြနဲ႔ သန္႔ရွင္းေရးလုပ္တဲ့ ေဆးရည္ေတြကို သံုးႏုိင္ပါ တယ္... keyborad ကို သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ဖို႔ brush ကိုသံုးပါ... ဖုန္ေတြကို လက္နဲ႔ သုတ္ခ်ဖို႔မႀကိဳး စားပါနဲ႔ ခလုတ္ေတြပ်က္ႏုိင္ပါတယ္.... ဒါေၾကာင့္ cleaning kit ေလးေတြကို ဝယ္ယူအသံုးျပဳသင့္ပါတယ္... screen ကို သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ဖို႔အတြက္ေတာ့ ေဆးရည္နဲ႔ အဝတ္စေတြကိုသံုးပါ...

► အသံုးျပဳပံု

laptop ကို မွန္ကန္တဲ့အေနအထားမွာ ထားသံုးဖုိ႔လည္း လိုပါတယ္... မညီညာတဲ့ မ်က္ႏွာျပင္မွာတင္ မသံုးပါနဲ႔... မညီညာတဲ့မ်က္ႏွာျပင္မွာတင္သံုးရင္လည္း ခ်က္ခ်င္းက်ိဳးပဲ့ ထိခိုက္သြားတာမ်ိဳးေတာ့ ႀကံဳရမွာ မဟုတ္ပါဘူး... ဒါေပမဲ့ အစိတ္အပိုင္းေတြ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ထိခိုက္ပ်က္စီးလာတာကို ႀကံဳရပါလိမ့္မယ္... အေကာင္းဆံုးမ်က္ႏွာျပင္ေတြကေတာ့ စားပြဲေတြ... cooler pad ေတြလိုမ်ိဳး ျပင္ညီမ်က္ႏွာျပင္ ေတြျဖစ္ပါ တယ္... cooler pad ေတြကို အပူကိုစုပ္ယူစြန္႔ထုတ္ႏုိင္ေစရံုသာမက ျပင္ညီမ်က္ႏွာျပင္မ်ိဳးျဖစ္ေအာင္ ဒီဇုိင္းထုတ္ထားတာကုိ သတိျပဳမိပါလိမ့္မယ္...

► ေသာက္စရာမ်ား

အေအးေတြ... လက္ဘက္ရည္... ေကာ္ဖီ... ေရ စတဲ့ ေသာက္စရာေတြကို laptop သံုးရင္းေသာက္တာ လည္း သိပ္ေကာင္းတဲ့အခ်က္မဟုတ္ပါဘူး... ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ အဲ့ဒီအရည္ေတြဖိတ္စင္သြားခဲ့ရင္ keyboard ကေနတစ္ဆင့္ laptop အတြင္းပိုင္းကုိ စိမ့္ဝင္သြားႏုိင္ပါတယ္... ဒီလိုျဖစ္ခဲ့ရင္ တစ္ခ်ိဳ႔အစိတ္ အပိုင္းေတြ ပံုမွန္အလုပ္မလုပ္ေတာ့တာမ်ိဳး ႀကံဳရႏုိင္ပါတယ္.. ဒါေၾကာင့္ laptop သံုးရင္း တစ္ခုခု ေသာက္ တာမ်ိဳး ကုိေရွာင္သင့္ပါတယ္...

► Screen Guard

Screen ေပၚမွာ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ျခစ္မိတာမ်ိဳးမႀကံဳရေအာင္ screen guard ေတြကို သံုးသင့္ပါ တယ္... screen guard ေတြဟာ screen ထိခိုက္မႈကို အျပည့္အဝေတာ့ မကာကြယ္ေပးႏုိင္ေပမဲ့ ျခစ္ရာေတြထင္မွာနဲ႔ screen ေပၚကို ဖုန္တက္မွာေတြကိုေတာ့ ကာကြယ္ေပးႏုိင္ပါတယ္... 

အတြင္းပုိင္းျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းမႈ

----------------------------------------------------------------

၁) Antivirus 

၂) System restore points 

၃) backup 

► Antivirus

သင့္စက္က antivirus ကို အၿမဲတမ္း update လုပ္ထားဖို႔လည္းအေရးႀကီးပါတယ္... ဒီေန႔ေခတ္မွာ update မျဖစ္တဲ့ antivirus ကိုသံုးတာ အလုပ္မျဖစ္ေတာ့ပါဘူး... အထူးသျဖင့္ အင္တာနက္နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္သံုးစြဲတဲ့ အခါ virus အမ်ိဳးမ်ိဳးဝင္လာႏုိင္ပါတယ္... ၿပီးေတာ့ memory stick ေတြနဲ႔ တျခား ေနရာေတြ အမ်ားႀကီး ကေနလည္း ဝင္လာႏုိင္ပါတယ္... Virus အားလံုးလုိလို သင့္စနစ္ရဲ့ စြမ္းေဆာင္ရည္ကို က်ဆင္းေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ပါတယ္... တစ္ခ်ိဳ႔ virus ေတြကေတာ့ သင့္ကုိယ္ေရးအခ်က္အလက္ေတြကို ခိုးယူပါလိမ့္ မယ္... ဒါေၾကာင့္ ေကာင္းမြန္တဲ့ antivirus ကိုသံုးဖုိ႔လိုသလို ေန႔စဥ္ ဒါမွမဟုတ္ ၃ ရက္တစ္ခါေလာက္ေတာ့ update လုပ္ေပးသင့္ပါတယ္... လိုင္စင္မရွိတဲ့ software ေတြကိုလည္း မသံုးပါနဲ႔... အဲ့ဒါကလည္း virus ေတြ တုိက္ခုိက္ဖုိ႔ ပစ္မွတ္ေတြျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္... တရားဝင္မဟုတ္တဲ့ antivirus software ေတြကို လည္း အလြန္အကၽြံအားမကုိးပါနဲ႔.... စိတ္ခ်ယံုၾကည္ရတဲ့ တရားဝင္ site ေတြကပဲ ရယူအသံုးျပဳပါ...

► System Restore Points

အကယ္လို႔ antivirus ေတြ အလုပ္ေကာင္းေကာင္း မလုပ္တာတို႔ window မတက္တာတို႔ႀကံဳလာရင္ သင့္အေနနဲ႔ ဘာလုပ္လုိ႔ရမလဲ... ေျဖရွင္းနည္းကေတာ့ restore points ေတြ ျပဳလုပ္ထားျခင္းပဲ ျဖစ္ပါ တယ္... Restore Points ေတြဟာ တကယ္အသံုးဝင္ပါတယ္... system က crash ျဖစ္ၿပီး OS ကို load မလုပ္ႏုိင္ေတာ့ဘူးဆုိရင္ restore point ကို ျပန္သြားၿပီး သံုးလုိက္ရံုပါပဲ... System ေကာင္းေကာင္း လုပ္ေနတုန္းမွာ restore point တစ္ခုေလာက္ကို အရင္ဆံုးဖန္တီးထားရပါမယ္... သင္လုိအပ္ရင္လုိအပ္ သလို restore point ေတြ တစ္ခုထက္မက ထပ္ဖန္တီးလို႔ရပါတယ္...

► Backup

သင့္ laptop မွာ အေရးႀကီးအခ်က္အလက္ေတြရွိေနမယ္ဆုိရင္ CD-ROM ဒါမွမဟုတ္ တျခားတစ္ခုခုထဲကို backup လုပ္ထားတာက ပုိေကာင္းပါတယ္... ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ bad sectors ေတြေၾကာင့္ သင့္ရဲ့ hard disk ဟာ ဘယ္အခ်ိန္မွာ damage ျဖစ္သြားမယ္ဆုိတာကို မသိႏုိင္လို႔ပါပဲ... bad sector ေတြကို ရွင္းလင္းဖို႔အတြက္ကေတာ့ သင့္ hard disk ကို defrag လုပ္ရပါမယ္... ဒါေပမဲ့ ဘယ္ေလာက္ပဲ defrag လုပ္လုပ္ backup လုပ္ထားတာေလာက္ေတာ့ စိတ္ခ်လုိ႔မရပါဘူး... သင့္စက္ထဲက အခ်က္အလက္ေတြ အခ်ိန္မေရြးပ်က္စီးသြားႏုိင္တယ္ဆုိတာကို သတိျပဳသံုးစြဲရပါမယ္... 

----------------------------------------------------------------

Ref: All Tech Manuals