သတင္းေထာက္္ေတြရဲ႕အသက္ဟာ သူတို႔ရဲ႕ဒိုင္ယာရီမဟုတ္ပါဘူး။
မွတ္စုစာအုပ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ ေဆာင္းပါးမွာေတာ့
အဲဒီမွတ္စုစာအုပ္ဆိုတာနဲ႔စၿပီး နိဒါန္းပ်ဳိးလိုက္ပါတယ္။
သတင္းေထာက္ တို႔ရဲ႕လက္စြဲေတာ္မွတ္စုစာအုပ္ (Reporter’s Notebook) ဘာျဖစ္လုိ႔ သတင္းေထာက္ တစ္ေယာက္ရဲ႕အသက္ဟာ Notebook ျဖစ္ေနရသလဲဆုိေတာ့ အကယ္၍ လူတစ္ေယာက္ဟာ (သတင္းေထာက္အခ်င္းခ်င္းပဲျဖစ္ျဖစ္) သတင္းေထာက္တစ္ေယာက္ကုိ ဒုကၡ ေရာက္ေစခ်င္တယ္ဆုိရင္ အဲဒီသတင္းေထာက္ရဲ႕ Notebook ရယ္၊ ဖုန္းစာအုပ္ (ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အေခၚ Source စာအုပ္) ရယ္ႏွစ္ခုလုံးစကုိသာ ၀ွက္ထားလုိက္၊ အဲဒီသတင္းေထာက္ဟာ ဘယ္သတင္းမွလိုက္ လုိ႔မရေအာင္ အခက္ေတြ႕သြားေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သတင္းေထာက္ေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ Notebook နဲ႔ Source စာအုပ္ကုိ ဘုရားစာအုပ္ထက္ တန္ဖုိးထားတတ္ၾကပါတယ္။ ေပ်ာက္သြားရင္ ဘယ္ေတာ့မွျပန္ ၀ယ္လုိ႔မရ၊ အစားထုိးလုိ႔လည္း မရေတာ့တဲ့အတြက္ပါ။ ဒါေပမဲ့ ဒီေန႔ ေခတ္ေပၚသတင္းေထာက္တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ဘယ္လုိျဖစ္တယ္မသိဘူး။ ပြဲတစ္ခုမွာ၊ ဒါမွ မဟုတ္၊ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတစ္ခုမွာေတြ႕လုိက္ရင္ ဗ၄ စာရြက္ကုိ ေခါက္ၿပီးေရးမွတ္ေနတာပဲေတြ႕ရ ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ သတင္းေထာက္ျဖစ္စက အဲဒီလုိမ်ဳိးေတြေတြ႕ရင္ ေတာ္ေတာ္အ့ံၾသပါတယ္။ ကၽြန္ ေတာ္တုိ႔ သတင္းေထာက္သင္တန္း၊ သတင္းလုိက္နည္း သင္တန္းေတြတုန္းက အဲဒီလုိမ်ဳိးအခ်က္ (စည္း ကမ္း)ေတြကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကိုသင္ျပေပးတဲ့ဆရာေတြက တိတိက်က်သင္ၾကားေပးျခင္းခံထားရေတာ့ အဲဒီလုိမ်ဳိးေတြျမင္ရင္ ကၽြန္ေတာ့္အတြက္ေ၀ခြဲရခက္ေစပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အဲဒီလုိလုပ္ေနတဲ့ သတင္း ေထာက္ေတြဆုိတာဟာလည္း တစ္ခါတေလမွာဂ်ာနယ္တုိက္တစ္တုိက္ရဲ႕ အယ္ဒီတာအဆင့္ရွိတဲ့သူ ေတြ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ အဲဒါဟာ သတင္းေထာက္ေတြမလုပ္သင့္တဲ့ ေတာ္ေတာ္ဆုိးတဲ့ အခ်က္တစ္ ခုပါ။
ၾကားျဖတ္ၿပီး တစ္ခုေျပာခ်င္ပါေသးတယ္။ မင္းကုိႏုိင္တုိ႔၊ ကုိကုိႀကီးတုိ႔ လြတ္လာၿပီးေနာက္ပုိင္း ေတာ္ ၀င္စင္တာမွာ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ား သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲလုပ္တယ္ဆုိတာ ၾကားၾကပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီမွာ မင္းကုိႏိုင္တုိ႔၊ ကုိကုိႀကီးတုိ႔ကအားပါတဲ့ စကားတစ္ခြန္း၊ ႏွစ္ခြန္းေျပာလုိက္ရင္ သတင္းေထာက္ ေတြေရာ၊ အဲဒီပြဲကုိ ေရာက္လာၾကတဲ့သူေတြပါ ခဏခဏလက္ခုပ္တီးၾကပါတယ္။ သူတုိ႔ ေျပာတဲ့ တခ်ဳိ႕ စကားေတြဟာ တကယ္ေကာင္းခ်ီးေပးဖုိ႔ေကာင္းတဲ့စကားေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ သတင္းေထာက္ဆုိတာဘယ္သူ႔ကို ေထာက္ခံၿပီးေတာ့၊ ဘယ္သူေျပာတာ သေဘာက်ၿပီးေတာ့ အားေပးျခင္း၊ ေအာ္ဟစ္ျခင္း၊ လက္ခုပ္တီးျခင္း မလုပ္ရပါဘူး။ တကယ္လုိ႔ အားေပးခ်င္တယ္၊ လက္ခုပ္ တီးခ်င္တယ္ဆုိရင္ ကုိယ့္ရဲ႕သတင္းလုိက္ခ်ိန္ မဟုတ္တဲ့ကုိယ္ပုိင္အခ်ိန္ေတြမွာ တျခားေနရာေတြမွာသာ ျပဳလုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ အဲဒီ (၈၈ မ်ဳိးဆက္သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ) မွာ သတင္းေထာက္ေတြ လက္ခုပ္တီး တယ္ဆုိတဲ့ သတင္းဟာသတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္ေလာက၊ သတင္းေထာက္ေလာကမွာ ေတာ္ေတာ္နာမည္ ႀကီးသြားပါတယ္။ ဆရာလူထုစိန္၀င္းေတာင္ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဆာင္းပါးေရးလုိက္ေသးတယ္။
ဒါေတြကုိ ဒီလုိေျပာလုိ႔ ဘယ္စာအုပ္ထဲမွာေရးထားလဲ၊ ဘယ္သူက ေျပာလဲလုိ႔ေျပာရင္ ကၽြန္ေတာ့္မွာ ေျဖစရာမရွိပါဘူး။ တိတိက်က် ေရးထားတဲ့စာအုပ္လည္း မရွိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ သတင္းေထာက္ေတြမွာ၊ သတင္းေလာကမွာ မေျပာဘဲ၊ ေရးမထားဘဲ နားလည္ရမယ့္ စည္းကမ္းေတြအမ်ားႀကီးပါပဲ။ အဲဒါကုိ သတင္းေထာက္ေတြ သတင္းလုိက္ေနရင္းသာ သင္ယူတတ္ေျမာက္ၾကတာပါ။ ဘယ္သူ႔ကုိမွ ဂ႐ုမစုိက္ ဘူး။သတင္းေရးေနရင္ ၿပီးေရာဆုိတဲ့သတင္းေထာက္ေတြလည္း အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။
“ဟကုိယ့္ေပါင္ကုိယ္လွန္ေထာင္းသလုိ ျဖစ္ေနရင္လည္း မတတ္ႏုိင္ေတာ့ပါဘူး။ကၽြန္ေတာ္ ေျပာမိသြားပါ ၿပီ”
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ Notebook အေၾကာင္းကုိ ဆက္ပါမယ္ခင္ဗ်ာ။
သတင္းေထာက္ေတြရဲ႕ Notebook ေတြ ထဲမွာရက္စြဲေတြ၊ ဖုန္းနံပါတ္ေတြ၊ ထင္တာေတြ ေလွ်ာက္ေရး ထားတာေတြ၊ ပန္းခ်ီပုံေတြ၊ သတင္းအစေတြ၊ ေျပာစကား (ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အေခၚကုတ္ “Quote”) ေတြ၊ အင္တာဗ်ဴးေတြ၊ တျခားတျခား စုံစီနဖာေတြနဲ႔ ျပည့္ ႏွက္ေနတတ္ပါတယ္။
ႏုိင္ငံတကာရဲ႕အယူအဆ၊ ထုံးတမ္းစဥ္လာအရလည္း သတင္းေထာက္ဒါမွမဟုတ္ အယ္ဒီတာဒါမွမဟုတ္ သတင္းစာတုိက္ေတြ နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးတရားစြဲဆုိတဲ့ ကိစၥေတြလုိမ်ဳိးမွာတရားစြဲဆုိခံရတဲ့ သတင္းေထာက္ ရဲ႕ Notebook ကုိသက္ေသခံထားပါတယ္။ Notebook ကုိ အဓိကထားၿပီး ၾကည့္ပါတယ္။ေနာက္ၿပီး ေတာ့သတင္းေထာက္ရဲ႕သက္ေသခံပစၥည္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ႏုိင္ငံမွာေတာ့ သတင္းေထာက္ေတြဟာ Notebook ကုိ သိပ္ဦးစားမေပးၾကပါဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ သတင္းန႔ဲ ပတ္ သက္ၿပီးေတာ့လည္း ဒီေန႔ထက္ထိထူးထူးျခားျခား တရားစီရင္ခဲ့ရတဲ့ကိစၥေတြလည္း မရွိေတာ့ Notebook ဟာအေရာင္ညႇိဳးႏြမ္းေနပါေတာ့တယ္။ (ႏုတ္ဘုတ္ရဲ႕ ဘုန္းသမၻာဟာအေရာင္ အ၀ါမေတာက္ပႏိုင္ေသး ဘူးလို႔လည္း ေျပာႏိုင္မေပါ့)
ဖုန္းႏွင့္ သတင္းလုိက္ျခင္း
သတင္းလုိက္တဲ့အခါ ဖုန္းနဲ႔လုိက္ရတဲ့အခါေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဖုန္းနဲ႔ သတင္းလုိက္တာကုိ သေဘာ မက်ၾကတဲ့သူေတြ (စာဖတ္ပရိတ္သတ္ေတြ) လည္း ရွိပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သတင္းေထာက္ေတြဟာ သတင္းကုိဘယ္ေတာ့မွ ဖုန္းနဲ႔မလုိက္ခ်င္ၾကပါဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔ လဲဆုိေတာ့မွားလြယ္လုိ႔ပါ။ ေနာက္ၿပီး ဘာသာစကားအေကာက္အယူ၊ အသံေနအသံထား ကြဲျပားႏုိင္လုိ႔ ပါ။ အဲဒီႏွစ္ခု လြဲသြားတာနဲ႔ သတင္းဟာလြဲပါၿပီ။ သူေျပာတာက အျပဳသေဘာေျပာတာ၊ အဲဒါကုိ ဖုန္းနဲ႔ နားေထာင္ရေတာ့ ကုိယ့္နားထဲမွာတစ္မ်ဳိးၾကားၿပီး အဖ်က္သေဘာလုိ႔ နားလည္လုိက္ၿပီးေရးလုိက္ရင္ သြားၿပီေပါ့။ ေျပာသူရဲ႕ မ်က္ႏွာကုိလည္း ျမင္မွမျမင္ရတာကုိး။ ဘယ္လုိမွ မတတ္ႏုိင္ရင္ေတာ့တဲ့အဆုံး ဒါမွမဟုတ္ ရပ္ေ၀းသတင္း၊ နယ္သတင္းေတြကိုသာ ဖုန္းနဲ႔လုိက္ေလ့ရွိပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ရဲ႕ အေတြ႕ အႀကံဳေလးတစ္ခု ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ ငါးလေလာက္က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွိတ္ခါဟာဆီနာ ျမန္မာႏုိင္ငံလာတုန္းက သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ေတြ႕ပါတယ္။ အဲဒီမွာ ဦးသိန္းစိန္က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ျမန္မာဒုကၡသည္ (႐ုိဟင္ဂ်ာ) ေတြကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲကုိ တရား၀င္၀င္ခြင့္ျပဳမယ္ဆုိၿပီးေတာ့ ကတိေပးလုိက္ပါတယ္။ အဲဒီသတင္းကုိ ကြၽန္ေတာ္ ရတာက Hindu Times ရဲ႕ twitter စာမ်က္ႏွာကပါ။ (ေနာက္ေန႔ႏုိင္ငံပုိင္သတင္းစာမွာေတာ့ “ႏွစ္ႏုိင္ငံ တုိးတက္ရာ တုိးတက္ေၾကာင္းမ်ားအား ရင္းရင္းႏွီးႏွီးေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္” လုိ႔သာ ေရးထားပါတယ္) သတင္းၾကားၾကားခ်င္း ဒီကိစၥဟာခ်က္ခ်င္းေရးရမယ့္သတင္းလုိ႔ ကၽြန္ေတာ္သေဘာေပါက္လုိက္ပါ တယ္။ ကၽြန္ေတာ့္အယ္ဒီတာကလည္း လာေျပာပါတယ္။ အဲဒီသတင္းကုိ ေရးကြာတဲ့။ အဲဒါနဲ႔ သတင္း ေရးဖုိ႔ ျပင္ရပါတယ္။
ဒီလုိသတင္းမ်ဳိး ေရးရတဲ့ေနရာမွာ ပုံစံေလးေတြရွိပါတယ္။ တကယ္လုိ႔ ဒီေနရာမွာ Hindu Times က သတင္းကုိ တုိက္႐ုိက္ဘာသာျပန္လုိက္ရင္ ဒီသတင္းကဂ်ာနယ္ရဲ႕ ေနာက္ေက်ာ (Back Cover) ေရာက္ သြားမွာ ျဖစ္သလုိ၊ ျမန္မာစာဖတ္ ပရိသတ္ေတြကသူတုိ႔နဲ႔ တုိက္႐ိုက္ပတ္သက္မႈ မရွိဘူးလုိ႔လည္း အထင္ ေရာက္သြားေစပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ (အထူးသျဖင့္ ဂ်ာနယ္ေတြမွာပါေလ့ရွိတဲ့) ႏုိင္ငံတကာ သတင္းေတြကုိ ဖတ္တဲ့စာဖတ္ပရိတ္သတ္က နည္းပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ျပည္တြင္းသတင္းစာမ်က္ႏွာေပၚမ ေရာက္ေတာ့သတင္းရဲ႕အနီးအေ၀းကြာဟမႈ (Proximity) ဟာ ေလ်ာ့က်သြားပါမယ္။ သတင္းဆုိတာ စာ ဖတ္သူရဲ႕ အနီးဆုံးမွာရွိေလ၊ အနီးဆုံးမွာျဖစ္ေနေလ အဲဒီသတင္းဟာပုိၿပီး တန္ဖုိးရွိေလပါပဲ။ ဒါမွ သူတုိ႔ကုိ တုိက္႐ုိက္သက္ေရာက္မွာကုိး။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ကဒီသတင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဒသခံ (ဒီကိစၥျဖစ္ရင္ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈကုိ အဓိကခံရမယ့္သူေတြ) ရဲ႕အသံ (ကုတ္-Quote) ေတြထည့္ဖုိ႔ စဥ္းစားပါတယ္။
ဘယ္သူေတြရဲ႕အသံကဒီသတင္းကုိ ပုိၿပီးႂကြေစမလဲ။ ဒီသတင္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အဓိကထင္ျမင္ခ်က္ေပး ႏိုင္မယ့္ Source (သတင္းရင္းျမစ္) ေတြက ဘယ္သူေတြလဲ။
သတင္းကုိျပန္ၾကည့္ေတာ့ တကယ္လုိ႔ဒုကၡသည္ေတြကုိသာ၀င္ခြင့္ျပဳလုိက္ရင္ ဘယ္ေနရာေတြမွာ ျပႆနာရွိႏုိင္လဲဆုိေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ နယ္နိမိတ္ခ်င္းထိစပ္ေနတဲ့ အဓိကေနရာကရခုိင္ျပည္နယ္ပါ။ ဆုိေတာ့ ရခုိင္မွာရွိတဲ့ ေဒသခံေတြ၊ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြ၊ ရခုိင္မွာေနထုိင္တဲ့ အစၥလာမ္ကုိးကြယ္သူ ေတြ၊ ကမန္လူမ်ိဳးေတြကုိ ကၽြန္ေတာ္ဖုန္းနဲ႔လွမ္းၿပီး အင္တာဗ်ဴးရပါတယ္။ အဲဒီမွာ စေတာ့တာပါပဲ။ ကၽြန္ေတာ္က ရခုိင္စကားအတန္အသင့္ နားလည္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့တကယ့္ နယ္စြန္နယ္ဖ်ားက တုိင္းရင္း သားေတြ ေျပာလာၿပီဆိုရင္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးနားစြင့္ၿပီး၊ ဂ႐ုစုိက္ၿပီး နားေထာင္ရပါတယ္။ ႐ုိး႐ုိးသား သားေျပာရရင္ နားမလည္တာေတြက ပုိမ်ားပါတယ္။
ေနာက္ၿပီးေတာ့ အဲဒီလုိ ေမးခံရတဲ့သူဆီမွာေရာ၊ လက္ရွိအေနအထားမွာပါ ျဖစ္ပ်က္မေနတဲ့ သတင္းမ်ဳိး ကုိေမးရတာ ေတာ္ေတာ္ဆုိးပါတယ္။ သတင္းေထာက္ေတြအတြက္ အခက္ေတြ႕ေစတဲ့ အေျခအေနတစ္ ခုပါ။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ သူတုိ႔ကုိယ္တုိင္ အဲဒါကုိမသိေသးဘူး။ ဒီကိစၥ တကယ္ဟုတ္ရဲ႕လား၊ မဟုတ္ ဘူးလားဆုိတာကုိ သူတုိ႔မသိတ့ဲမ်က္ႏွာလည္းမျမင္ရတဲ့ ကၽြန္ေတာ္သတင္းေထာက္ပါဆုိတဲ့ ငတိေလး ကေျပာေနတာဆုိေတာ့၊ သူတုိ႔ကုိယ္တုိင္ေျပာရမွာကုိ ခပ္ခက္ခက္ျဖစ္ေနေလ့ ရွိပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ေဒ သိယစကားသံေတြကုိ ခံစားမႈနဲ႔ေရာေထြးၿပီး ေျပာတဲ့အခါက်ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဒီဖက္ကနားေထာင္ေန ရတဲ့သူေတြ ေသၿပီေပါ့။
ကၽြန္ေတာ္ေမးတဲ့သူဟာ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆုိခဲ့ရင္ ဒီလုိဦးသိန္းစိန္က ကတိေပးတဲ့အေပၚခင္ဗ်ားတုိ႔အေနနဲ႔ ဘယ္ လုိသေဘာရလဲေပါ့။ သူက ျပန္ေျဖမယ္။ “ႀကိဳဆုိပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ စဥ္းစဥ္းစားစားလုပ္ၾကရမယ့္ကိစၥ ပါ။ မျဖစ္ႏုိင္ဘူး” စသျဖင့္ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားေတြကုိ ေမးမယ္ဆုိရင္လည္း “ဒီကိစၥကုိ ကန္႔ကြက္ပါတယ္။ ဒီကိစၥဟာမျဖစ္သင့္တဲ့ ကိစၥပါ။ လက္လြတ္စပယ္ လုပ္လုိ႔မရဘူး။ ဒါမ်ဳိးဆုိတာ ေသခ်ာစဥ္းစားရပါမယ္” စသည္ျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြ၊ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာရွိတဲ့ တုိင္းရင္းသားအမတ္ ေတြကုိလည္း ေမးရပါတယ္။ ေနရာစုံေအာင္၊ နယ္ပယ္စုံေအာင္လည္း ေမးရပါတယ္။ ဘက္ႏွစ္ဖက္စလုံး ကိုလည္း မထိခိုက္ရေစတဲ့၊ ယုတ္ၱိက်တဲ့၊ ႏွစ္ဘက္လုံးရဲ႕ အသံေတြလည္းျဖစ္တဲ့၊ သတင္းေခါင္းစဥ္ကုိ တုိက္႐ုိက္ Support လုပ္ေပးႏုိင္မယ့္အားရွိတဲ့ ကုတ္ (Strong Quote) မ်ဳိးကုိ ရေအာင္ေမးရပါတယ္။
ဖုန္းခြက္ပူလာေအာင္ေမး၊ ေျပာတဲ့သူက ျပန္ေျပာ၊ ေနာက္ဆုံး ဒီသတင္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္လုိခ်င္ တဲ့႐ႈေထာင့္ကုိ အတည္ျပဳႏိုင္ဖုိ႔လူတစ္ေယာက္ကုိ မိနစ္ ၂၀ ေလာက္ ေျပာလုိက္ရပါတယ္။ လူ ၁၀ ေယာက္ေလာက္ကုိ နယ္ပယ္စုံေအာင္ေမးရတာဆုိေတာ့ အဲဒီေန႔ကေတာ္ေတာ္ ေခါင္းေျခာက္သြား ပါတယ္။ နားေတြလည္းအူလုိ႔။ တကယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကေမးတယ္။ source က မေျပာဘူး။ ထင္ျမင္ ခ်က္လည္း မေပးႏုိင္ဘူးဆုိရင္ေတာ့ အဲဒီသတင္းကုိလံၾကဳတ္လုပ္ၿပီးေရးလုိ႔ မရပါဘူး။ ေနာက္႐ႈေထာင့္ (News Angle) တစ္မ်ဳိးေရးႏုိင္ေအာင္ စဥ္းစားရပါတယ္။
ဒီလုိသတင္းမ်ဳိးကုိ ဖုန္းနဲ႔ပဲ လုိက္လုိ႔ရမွာေပါ့ဗ်ာ။ ဒါမွမဟုတ္ရင္လည္း သတင္းၾကားၾကားျခင္း ရခုိင္အထိ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္စပ္အထိ ဟယ္လီေကာ္ပတာနဲ႔သြား၊ ရခုိင္ေဒသခံမ်ား၏ ရင္တြင္းခံစားခ်က္မ်ားဆုိၿပီး ေတာ့သူတုိ႔ကုိ အင္တာဗ်ဴး၊ ဒါမွမဟုတ္ တုိက္႐ုိက္ Live လႊင့္ရေတာ့မွာပဲ။
ဘယ္လုိပဲဆုိဆုိ အဲဒီသတင္းကုိ ကၽြန္ေတာ္ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ေရးႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။Written by လြန္းသစ္
သတင္းေထာက္ တို႔ရဲ႕လက္စြဲေတာ္မွတ္စုစာအုပ္ (Reporter’s Notebook) ဘာျဖစ္လုိ႔ သတင္းေထာက္ တစ္ေယာက္ရဲ႕အသက္ဟာ Notebook ျဖစ္ေနရသလဲဆုိေတာ့ အကယ္၍ လူတစ္ေယာက္ဟာ (သတင္းေထာက္အခ်င္းခ်င္းပဲျဖစ္ျဖစ္) သတင္းေထာက္တစ္ေယာက္ကုိ ဒုကၡ ေရာက္ေစခ်င္တယ္ဆုိရင္ အဲဒီသတင္းေထာက္ရဲ႕ Notebook ရယ္၊ ဖုန္းစာအုပ္ (ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အေခၚ Source စာအုပ္) ရယ္ႏွစ္ခုလုံးစကုိသာ ၀ွက္ထားလုိက္၊ အဲဒီသတင္းေထာက္ဟာ ဘယ္သတင္းမွလိုက္ လုိ႔မရေအာင္ အခက္ေတြ႕သြားေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သတင္းေထာက္ေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ Notebook နဲ႔ Source စာအုပ္ကုိ ဘုရားစာအုပ္ထက္ တန္ဖုိးထားတတ္ၾကပါတယ္။ ေပ်ာက္သြားရင္ ဘယ္ေတာ့မွျပန္ ၀ယ္လုိ႔မရ၊ အစားထုိးလုိ႔လည္း မရေတာ့တဲ့အတြက္ပါ။ ဒါေပမဲ့ ဒီေန႔ ေခတ္ေပၚသတင္းေထာက္တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ဘယ္လုိျဖစ္တယ္မသိဘူး။ ပြဲတစ္ခုမွာ၊ ဒါမွ မဟုတ္၊ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတစ္ခုမွာေတြ႕လုိက္ရင္ ဗ၄ စာရြက္ကုိ ေခါက္ၿပီးေရးမွတ္ေနတာပဲေတြ႕ရ ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ သတင္းေထာက္ျဖစ္စက အဲဒီလုိမ်ဳိးေတြေတြ႕ရင္ ေတာ္ေတာ္အ့ံၾသပါတယ္။ ကၽြန္ ေတာ္တုိ႔ သတင္းေထာက္သင္တန္း၊ သတင္းလုိက္နည္း သင္တန္းေတြတုန္းက အဲဒီလုိမ်ဳိးအခ်က္ (စည္း ကမ္း)ေတြကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကိုသင္ျပေပးတဲ့ဆရာေတြက တိတိက်က်သင္ၾကားေပးျခင္းခံထားရေတာ့ အဲဒီလုိမ်ဳိးေတြျမင္ရင္ ကၽြန္ေတာ့္အတြက္ေ၀ခြဲရခက္ေစပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အဲဒီလုိလုပ္ေနတဲ့ သတင္း ေထာက္ေတြဆုိတာဟာလည္း တစ္ခါတေလမွာဂ်ာနယ္တုိက္တစ္တုိက္ရဲ႕ အယ္ဒီတာအဆင့္ရွိတဲ့သူ ေတြ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ အဲဒါဟာ သတင္းေထာက္ေတြမလုပ္သင့္တဲ့ ေတာ္ေတာ္ဆုိးတဲ့ အခ်က္တစ္ ခုပါ။
ၾကားျဖတ္ၿပီး တစ္ခုေျပာခ်င္ပါေသးတယ္။ မင္းကုိႏုိင္တုိ႔၊ ကုိကုိႀကီးတုိ႔ လြတ္လာၿပီးေနာက္ပုိင္း ေတာ္ ၀င္စင္တာမွာ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ား သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲလုပ္တယ္ဆုိတာ ၾကားၾကပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီမွာ မင္းကုိႏိုင္တုိ႔၊ ကုိကုိႀကီးတုိ႔ကအားပါတဲ့ စကားတစ္ခြန္း၊ ႏွစ္ခြန္းေျပာလုိက္ရင္ သတင္းေထာက္ ေတြေရာ၊ အဲဒီပြဲကုိ ေရာက္လာၾကတဲ့သူေတြပါ ခဏခဏလက္ခုပ္တီးၾကပါတယ္။ သူတုိ႔ ေျပာတဲ့ တခ်ဳိ႕ စကားေတြဟာ တကယ္ေကာင္းခ်ီးေပးဖုိ႔ေကာင္းတဲ့စကားေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ သတင္းေထာက္ဆုိတာဘယ္သူ႔ကို ေထာက္ခံၿပီးေတာ့၊ ဘယ္သူေျပာတာ သေဘာက်ၿပီးေတာ့ အားေပးျခင္း၊ ေအာ္ဟစ္ျခင္း၊ လက္ခုပ္တီးျခင္း မလုပ္ရပါဘူး။ တကယ္လုိ႔ အားေပးခ်င္တယ္၊ လက္ခုပ္ တီးခ်င္တယ္ဆုိရင္ ကုိယ့္ရဲ႕သတင္းလုိက္ခ်ိန္ မဟုတ္တဲ့ကုိယ္ပုိင္အခ်ိန္ေတြမွာ တျခားေနရာေတြမွာသာ ျပဳလုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ အဲဒီ (၈၈ မ်ဳိးဆက္သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ) မွာ သတင္းေထာက္ေတြ လက္ခုပ္တီး တယ္ဆုိတဲ့ သတင္းဟာသတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္ေလာက၊ သတင္းေထာက္ေလာကမွာ ေတာ္ေတာ္နာမည္ ႀကီးသြားပါတယ္။ ဆရာလူထုစိန္၀င္းေတာင္ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဆာင္းပါးေရးလုိက္ေသးတယ္။
ဒါေတြကုိ ဒီလုိေျပာလုိ႔ ဘယ္စာအုပ္ထဲမွာေရးထားလဲ၊ ဘယ္သူက ေျပာလဲလုိ႔ေျပာရင္ ကၽြန္ေတာ့္မွာ ေျဖစရာမရွိပါဘူး။ တိတိက်က် ေရးထားတဲ့စာအုပ္လည္း မရွိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ သတင္းေထာက္ေတြမွာ၊ သတင္းေလာကမွာ မေျပာဘဲ၊ ေရးမထားဘဲ နားလည္ရမယ့္ စည္းကမ္းေတြအမ်ားႀကီးပါပဲ။ အဲဒါကုိ သတင္းေထာက္ေတြ သတင္းလုိက္ေနရင္းသာ သင္ယူတတ္ေျမာက္ၾကတာပါ။ ဘယ္သူ႔ကုိမွ ဂ႐ုမစုိက္ ဘူး။သတင္းေရးေနရင္ ၿပီးေရာဆုိတဲ့သတင္းေထာက္ေတြလည္း အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။
“ဟကုိယ့္ေပါင္ကုိယ္လွန္ေထာင္းသလုိ ျဖစ္ေနရင္လည္း မတတ္ႏုိင္ေတာ့ပါဘူး။ကၽြန္ေတာ္ ေျပာမိသြားပါ ၿပီ”
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ Notebook အေၾကာင္းကုိ ဆက္ပါမယ္ခင္ဗ်ာ။
သတင္းေထာက္ေတြရဲ႕ Notebook ေတြ ထဲမွာရက္စြဲေတြ၊ ဖုန္းနံပါတ္ေတြ၊ ထင္တာေတြ ေလွ်ာက္ေရး ထားတာေတြ၊ ပန္းခ်ီပုံေတြ၊ သတင္းအစေတြ၊ ေျပာစကား (ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အေခၚကုတ္ “Quote”) ေတြ၊ အင္တာဗ်ဴးေတြ၊ တျခားတျခား စုံစီနဖာေတြနဲ႔ ျပည့္ ႏွက္ေနတတ္ပါတယ္။
ႏုိင္ငံတကာရဲ႕အယူအဆ၊ ထုံးတမ္းစဥ္လာအရလည္း သတင္းေထာက္ဒါမွမဟုတ္ အယ္ဒီတာဒါမွမဟုတ္ သတင္းစာတုိက္ေတြ နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးတရားစြဲဆုိတဲ့ ကိစၥေတြလုိမ်ဳိးမွာတရားစြဲဆုိခံရတဲ့ သတင္းေထာက္ ရဲ႕ Notebook ကုိသက္ေသခံထားပါတယ္။ Notebook ကုိ အဓိကထားၿပီး ၾကည့္ပါတယ္။ေနာက္ၿပီး ေတာ့သတင္းေထာက္ရဲ႕သက္ေသခံပစၥည္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ႏုိင္ငံမွာေတာ့ သတင္းေထာက္ေတြဟာ Notebook ကုိ သိပ္ဦးစားမေပးၾကပါဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ သတင္းန႔ဲ ပတ္ သက္ၿပီးေတာ့လည္း ဒီေန႔ထက္ထိထူးထူးျခားျခား တရားစီရင္ခဲ့ရတဲ့ကိစၥေတြလည္း မရွိေတာ့ Notebook ဟာအေရာင္ညႇိဳးႏြမ္းေနပါေတာ့တယ္။ (ႏုတ္ဘုတ္ရဲ႕ ဘုန္းသမၻာဟာအေရာင္ အ၀ါမေတာက္ပႏိုင္ေသး ဘူးလို႔လည္း ေျပာႏိုင္မေပါ့)
ဖုန္းႏွင့္ သတင္းလုိက္ျခင္း
သတင္းလုိက္တဲ့အခါ ဖုန္းနဲ႔လုိက္ရတဲ့အခါေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဖုန္းနဲ႔ သတင္းလုိက္တာကုိ သေဘာ မက်ၾကတဲ့သူေတြ (စာဖတ္ပရိတ္သတ္ေတြ) လည္း ရွိပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သတင္းေထာက္ေတြဟာ သတင္းကုိဘယ္ေတာ့မွ ဖုန္းနဲ႔မလုိက္ခ်င္ၾကပါဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔ လဲဆုိေတာ့မွားလြယ္လုိ႔ပါ။ ေနာက္ၿပီး ဘာသာစကားအေကာက္အယူ၊ အသံေနအသံထား ကြဲျပားႏုိင္လုိ႔ ပါ။ အဲဒီႏွစ္ခု လြဲသြားတာနဲ႔ သတင္းဟာလြဲပါၿပီ။ သူေျပာတာက အျပဳသေဘာေျပာတာ၊ အဲဒါကုိ ဖုန္းနဲ႔ နားေထာင္ရေတာ့ ကုိယ့္နားထဲမွာတစ္မ်ဳိးၾကားၿပီး အဖ်က္သေဘာလုိ႔ နားလည္လုိက္ၿပီးေရးလုိက္ရင္ သြားၿပီေပါ့။ ေျပာသူရဲ႕ မ်က္ႏွာကုိလည္း ျမင္မွမျမင္ရတာကုိး။ ဘယ္လုိမွ မတတ္ႏုိင္ရင္ေတာ့တဲ့အဆုံး ဒါမွမဟုတ္ ရပ္ေ၀းသတင္း၊ နယ္သတင္းေတြကိုသာ ဖုန္းနဲ႔လုိက္ေလ့ရွိပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ရဲ႕ အေတြ႕ အႀကံဳေလးတစ္ခု ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ ငါးလေလာက္က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွိတ္ခါဟာဆီနာ ျမန္မာႏုိင္ငံလာတုန္းက သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ေတြ႕ပါတယ္။ အဲဒီမွာ ဦးသိန္းစိန္က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ျမန္မာဒုကၡသည္ (႐ုိဟင္ဂ်ာ) ေတြကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲကုိ တရား၀င္၀င္ခြင့္ျပဳမယ္ဆုိၿပီးေတာ့ ကတိေပးလုိက္ပါတယ္။ အဲဒီသတင္းကုိ ကြၽန္ေတာ္ ရတာက Hindu Times ရဲ႕ twitter စာမ်က္ႏွာကပါ။ (ေနာက္ေန႔ႏုိင္ငံပုိင္သတင္းစာမွာေတာ့ “ႏွစ္ႏုိင္ငံ တုိးတက္ရာ တုိးတက္ေၾကာင္းမ်ားအား ရင္းရင္းႏွီးႏွီးေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္” လုိ႔သာ ေရးထားပါတယ္) သတင္းၾကားၾကားခ်င္း ဒီကိစၥဟာခ်က္ခ်င္းေရးရမယ့္သတင္းလုိ႔ ကၽြန္ေတာ္သေဘာေပါက္လုိက္ပါ တယ္။ ကၽြန္ေတာ့္အယ္ဒီတာကလည္း လာေျပာပါတယ္။ အဲဒီသတင္းကုိ ေရးကြာတဲ့။ အဲဒါနဲ႔ သတင္း ေရးဖုိ႔ ျပင္ရပါတယ္။
ဒီလုိသတင္းမ်ဳိး ေရးရတဲ့ေနရာမွာ ပုံစံေလးေတြရွိပါတယ္။ တကယ္လုိ႔ ဒီေနရာမွာ Hindu Times က သတင္းကုိ တုိက္႐ုိက္ဘာသာျပန္လုိက္ရင္ ဒီသတင္းကဂ်ာနယ္ရဲ႕ ေနာက္ေက်ာ (Back Cover) ေရာက္ သြားမွာ ျဖစ္သလုိ၊ ျမန္မာစာဖတ္ ပရိသတ္ေတြကသူတုိ႔နဲ႔ တုိက္႐ိုက္ပတ္သက္မႈ မရွိဘူးလုိ႔လည္း အထင္ ေရာက္သြားေစပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ (အထူးသျဖင့္ ဂ်ာနယ္ေတြမွာပါေလ့ရွိတဲ့) ႏုိင္ငံတကာ သတင္းေတြကုိ ဖတ္တဲ့စာဖတ္ပရိတ္သတ္က နည္းပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ျပည္တြင္းသတင္းစာမ်က္ႏွာေပၚမ ေရာက္ေတာ့သတင္းရဲ႕အနီးအေ၀းကြာဟမႈ (Proximity) ဟာ ေလ်ာ့က်သြားပါမယ္။ သတင္းဆုိတာ စာ ဖတ္သူရဲ႕ အနီးဆုံးမွာရွိေလ၊ အနီးဆုံးမွာျဖစ္ေနေလ အဲဒီသတင္းဟာပုိၿပီး တန္ဖုိးရွိေလပါပဲ။ ဒါမွ သူတုိ႔ကုိ တုိက္႐ုိက္သက္ေရာက္မွာကုိး။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ကဒီသတင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဒသခံ (ဒီကိစၥျဖစ္ရင္ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈကုိ အဓိကခံရမယ့္သူေတြ) ရဲ႕အသံ (ကုတ္-Quote) ေတြထည့္ဖုိ႔ စဥ္းစားပါတယ္။
ဘယ္သူေတြရဲ႕အသံကဒီသတင္းကုိ ပုိၿပီးႂကြေစမလဲ။ ဒီသတင္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အဓိကထင္ျမင္ခ်က္ေပး ႏိုင္မယ့္ Source (သတင္းရင္းျမစ္) ေတြက ဘယ္သူေတြလဲ။
သတင္းကုိျပန္ၾကည့္ေတာ့ တကယ္လုိ႔ဒုကၡသည္ေတြကုိသာ၀င္ခြင့္ျပဳလုိက္ရင္ ဘယ္ေနရာေတြမွာ ျပႆနာရွိႏုိင္လဲဆုိေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ နယ္နိမိတ္ခ်င္းထိစပ္ေနတဲ့ အဓိကေနရာကရခုိင္ျပည္နယ္ပါ။ ဆုိေတာ့ ရခုိင္မွာရွိတဲ့ ေဒသခံေတြ၊ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြ၊ ရခုိင္မွာေနထုိင္တဲ့ အစၥလာမ္ကုိးကြယ္သူ ေတြ၊ ကမန္လူမ်ိဳးေတြကုိ ကၽြန္ေတာ္ဖုန္းနဲ႔လွမ္းၿပီး အင္တာဗ်ဴးရပါတယ္။ အဲဒီမွာ စေတာ့တာပါပဲ။ ကၽြန္ေတာ္က ရခုိင္စကားအတန္အသင့္ နားလည္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့တကယ့္ နယ္စြန္နယ္ဖ်ားက တုိင္းရင္း သားေတြ ေျပာလာၿပီဆိုရင္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးနားစြင့္ၿပီး၊ ဂ႐ုစုိက္ၿပီး နားေထာင္ရပါတယ္။ ႐ုိး႐ုိးသား သားေျပာရရင္ နားမလည္တာေတြက ပုိမ်ားပါတယ္။
ေနာက္ၿပီးေတာ့ အဲဒီလုိ ေမးခံရတဲ့သူဆီမွာေရာ၊ လက္ရွိအေနအထားမွာပါ ျဖစ္ပ်က္မေနတဲ့ သတင္းမ်ဳိး ကုိေမးရတာ ေတာ္ေတာ္ဆုိးပါတယ္။ သတင္းေထာက္ေတြအတြက္ အခက္ေတြ႕ေစတဲ့ အေျခအေနတစ္ ခုပါ။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ သူတုိ႔ကုိယ္တုိင္ အဲဒါကုိမသိေသးဘူး။ ဒီကိစၥ တကယ္ဟုတ္ရဲ႕လား၊ မဟုတ္ ဘူးလားဆုိတာကုိ သူတုိ႔မသိတ့ဲမ်က္ႏွာလည္းမျမင္ရတဲ့ ကၽြန္ေတာ္သတင္းေထာက္ပါဆုိတဲ့ ငတိေလး ကေျပာေနတာဆုိေတာ့၊ သူတုိ႔ကုိယ္တုိင္ေျပာရမွာကုိ ခပ္ခက္ခက္ျဖစ္ေနေလ့ ရွိပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ေဒ သိယစကားသံေတြကုိ ခံစားမႈနဲ႔ေရာေထြးၿပီး ေျပာတဲ့အခါက်ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဒီဖက္ကနားေထာင္ေန ရတဲ့သူေတြ ေသၿပီေပါ့။
ကၽြန္ေတာ္ေမးတဲ့သူဟာ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆုိခဲ့ရင္ ဒီလုိဦးသိန္းစိန္က ကတိေပးတဲ့အေပၚခင္ဗ်ားတုိ႔အေနနဲ႔ ဘယ္ လုိသေဘာရလဲေပါ့။ သူက ျပန္ေျဖမယ္။ “ႀကိဳဆုိပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ စဥ္းစဥ္းစားစားလုပ္ၾကရမယ့္ကိစၥ ပါ။ မျဖစ္ႏုိင္ဘူး” စသျဖင့္ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားေတြကုိ ေမးမယ္ဆုိရင္လည္း “ဒီကိစၥကုိ ကန္႔ကြက္ပါတယ္။ ဒီကိစၥဟာမျဖစ္သင့္တဲ့ ကိစၥပါ။ လက္လြတ္စပယ္ လုပ္လုိ႔မရဘူး။ ဒါမ်ဳိးဆုိတာ ေသခ်ာစဥ္းစားရပါမယ္” စသည္ျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြ၊ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာရွိတဲ့ တုိင္းရင္းသားအမတ္ ေတြကုိလည္း ေမးရပါတယ္။ ေနရာစုံေအာင္၊ နယ္ပယ္စုံေအာင္လည္း ေမးရပါတယ္။ ဘက္ႏွစ္ဖက္စလုံး ကိုလည္း မထိခိုက္ရေစတဲ့၊ ယုတ္ၱိက်တဲ့၊ ႏွစ္ဘက္လုံးရဲ႕ အသံေတြလည္းျဖစ္တဲ့၊ သတင္းေခါင္းစဥ္ကုိ တုိက္႐ုိက္ Support လုပ္ေပးႏုိင္မယ့္အားရွိတဲ့ ကုတ္ (Strong Quote) မ်ဳိးကုိ ရေအာင္ေမးရပါတယ္။
ဖုန္းခြက္ပူလာေအာင္ေမး၊ ေျပာတဲ့သူက ျပန္ေျပာ၊ ေနာက္ဆုံး ဒီသတင္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္လုိခ်င္ တဲ့႐ႈေထာင့္ကုိ အတည္ျပဳႏိုင္ဖုိ႔လူတစ္ေယာက္ကုိ မိနစ္ ၂၀ ေလာက္ ေျပာလုိက္ရပါတယ္။ လူ ၁၀ ေယာက္ေလာက္ကုိ နယ္ပယ္စုံေအာင္ေမးရတာဆုိေတာ့ အဲဒီေန႔ကေတာ္ေတာ္ ေခါင္းေျခာက္သြား ပါတယ္။ နားေတြလည္းအူလုိ႔။ တကယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကေမးတယ္။ source က မေျပာဘူး။ ထင္ျမင္ ခ်က္လည္း မေပးႏုိင္ဘူးဆုိရင္ေတာ့ အဲဒီသတင္းကုိလံၾကဳတ္လုပ္ၿပီးေရးလုိ႔ မရပါဘူး။ ေနာက္႐ႈေထာင့္ (News Angle) တစ္မ်ဳိးေရးႏုိင္ေအာင္ စဥ္းစားရပါတယ္။
ဒီလုိသတင္းမ်ဳိးကုိ ဖုန္းနဲ႔ပဲ လုိက္လုိ႔ရမွာေပါ့ဗ်ာ။ ဒါမွမဟုတ္ရင္လည္း သတင္းၾကားၾကားျခင္း ရခုိင္အထိ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္စပ္အထိ ဟယ္လီေကာ္ပတာနဲ႔သြား၊ ရခုိင္ေဒသခံမ်ား၏ ရင္တြင္းခံစားခ်က္မ်ားဆုိၿပီး ေတာ့သူတုိ႔ကုိ အင္တာဗ်ဴး၊ ဒါမွမဟုတ္ တုိက္႐ုိက္ Live လႊင့္ရေတာ့မွာပဲ။
ဘယ္လုိပဲဆုိဆုိ အဲဒီသတင္းကုိ ကၽြန္ေတာ္ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ေရးႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။Written by လြန္းသစ္
No comments:
Post a Comment