ျမန္မာရိွ အေမရိကန္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း အစီရင္ ခံစာမ်ား တင္ဖို႔ ရက္ သတ္မွတ္

ျမန္မာႏို္္င္ငံမွာရင္းႏွီးျမဳႇပ္ႏွံေနတဲ့ အေမရိကန္ စီး ပြားေရး လုပ္ငန္းေတြအေနနဲ႔ အခုလာမယ့္ ဇူလိႈင္ ၁ ရက္ေန႕မွာ တာ၀န္သိရ င္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ ဆုိင္ရာ ပထမဆံုးအစီရင္ခံစာကို အေမရိကန္ႏို င္ ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဌာနထံ တင္သြင္းၾက ရမွာျ ဖစ္ပါတယ္။ ဒီအစီအစဥ္ဟာ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္း တာ၀န္သိရင္းႏွီးျမဳႇပ္ႏွံမႈ ေတြျဖစ္ဖို႔နဲ႔ ျမန္မာႏို င္ငံအေျပာင္း အလဲေတြအားျဖစ္ေစ

ဖို႔ ရည္ရြယ္တာျဖစ္တယ္လို႔ အေမရိကန္ႏုိင္ ငံျခားေရး ဌာနက ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ကိုေတာ့ ကိုသားညြန္႔ဦးက တင္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြမလုပ္ဖို႔ ပိတ္ဆို႔ထားတာကို ယာယီ ဆိုင္းငံေၾကာင္းေၾကညာလိုက္ၿပီးကတည္းက၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလုပ္မယ့္ အေမရိကန္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေ တြ အေနနဲ႔ တာ၀န္သိရင္းႏွီးျမဳႇပ္ႏွံမႈေတြျဖစ္လာေစဖို႔ရည္ရြယ္ၿပီး လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ပံုမွန္ အစီရင္ခံ တင္သြင္းရမယ္္ဆိုၿပီး ထည့္သြင္းထားတာပါ။ အခုတေခါက္မွာေတာ့ ဒီအစီရင္ခံစာထဲ ပါရမယ့္ အေၾကာင္းရပ္ေတြကို ပိုၿပီးအေသး စိတ္ ေဖာ္ျပလိုက္တာျဖစ္သလို၊ ပထမဆံုး အစီရင္ခံစာ တင္ရမယ့္ ရက္ကိုလည္း အတိအက် ေၾကညာလိုက္တာပါ။
ေဒၚလာ ၅သိန္းအထက္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံထားတဲ့ အေမရိကန္စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြအေနနဲ႔ အခုလာမယ့္ ဇူလိႈင္ ၁ ရက္ေန႕မွာ ပထမဆံုးအစီရင္ခံစာတင္သြင္းဖို႔ မေန႔က ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနက ထုတ္ျပန္ပါတယ္။ အစီရင္ခံစာမွာပါ၀င္ရမယ့္အခ်က္ေတြမွာ လူ႔အခြင့္အေရးေလးစားလိုက္နာမႈနဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္မႈရိွမရိွ အကဲျဖတ္သံုးသပ္ခ်က္ေတြထည့္သြင္းဖို႔ ပါ၀င္တယ္ လို႔ ႏိုင္ငံျခားေ ရး၀န္ႀကီးဌာန ထုတ္ျပန္ ခ်က္ကို ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန အရာရိွတဦးက အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြရာမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ မူ၀ါဒပိုင္းနဲ႔ လုပ္ထံုး လုပ္ နည္းေတြနဲ႔ ကိုက္ညီမႈရိွမရိွ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသားေတြအေနနဲ႔  ျပန္အစီရင္ခံဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ လူ႔အခြင့္အေရး၊ အလုပ္သမားအခြင့္အေရး၊ ေျမယာအခြင့္အေရး၊ လူမႈအဖဲြ႕အစည္းေတြ အေရးပါသူေတြ နဲ႔ ညိႈႏိႈင္းတိုင္ပင္မႈ၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိမ္းသိမ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဦးေဆာင္ဦးရြက္ျပဳမႈ၊ အဂတိလိုက္စားမႈတိုက္ဖ်က္ေရး၊ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ စီမံေဆာင္ရြက္မႈမ်ား၊ လုပ္ငန္းရပ္မ်ားဆိုင္ရာ ႀကံဳႏိုင္တဲ့ အႏၱရာယ္နဲ႔ ဆိုးက်ိဳးသက္ေရာက္မႈေတြကို အကဲျဖတ္ၿပီး ေလွ်ာ့ ခ်ႏိုင္မႈ၊ အစိုးရကို ေငြေပးေခ် မႈ၊ ျမန္မာေရနံနဲ႔သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္းနဲ႔ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံလုပ္ကိုင္ မႈ၊ ျမန္မာစစ္တပ္ ဒါမွမဟုတ္ အစိုးရ မဟုတ္တဲ့ အျခားလက္နက္ကိုင္ေတြနဲ႔ ထိစပ္မႈ စတာေတြကို အစီရင္ခံတဲ့အထဲ ထည့္သြင္း ရမွာျဖစ္ပါ တယ္။ ”
ဒီအစီရင္ခံစာဟာ အမ်ားျပည္သူကို ထုတ္ျပန္ဖို႔ျဖစ္ၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ လို႔ အရပ္ဖက္လူမႈအဖဲြ႔အစည္းေတြ ကိုယ္တိုင္လည္း ပါ၀င္ေစာင့္ၾကည့္ႏိုင္ဖို႔ ရည္ရြယ္တယ္ လို႔ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာပါရိွပါတယ္။ တဖက္မွာျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္း ႏိုင္ ငံေရးနဲ႔ စီး ပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ မႈေတြ ေဆာင္ရြက္ရာမွာ ဒီလိုရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြက ပိုၿပီးအားျ ဖစ္ေစဖို႔လည္း အခ်က္တခ်က္ ပါ၀င္ပါတယ္။ အေမရိကန္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြဟာ တာ၀န္သိ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြျဖစ္ဖို႔  စံျပသေဘာမ်ိဳးျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ ယူဆတဲ့ အေၾကာင္း  ႏိုင္ ငံျခားေရးဌာနအရာရိွက ဗီြအိုေအကို ေျပာပါ တယ္။
“အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ လက္ရိွျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းေတြ ကို ေထာက္ ခံပါတယ္။ ျမန္မာ့စီးပြားေရးမွာ အေမရိကန္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြပါ၀င္ လာျခင္း အားျဖင့္ တာ၀န္သိ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြအတြက္ စံျပဳျဖစ္လာႏိုင္မယ္လို႔လည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု က ယူဆပါတယ္။ ဒီလို ရင္းနွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြေၾကာင့္ ေနာက္ ထပ္အေျပာင္း အလဲေတြ ျဖစ္လာဖို႔၊ စီးပြားေရး ဖံြၿဖိဳးမႈအပါအ၀င္ တိုးတက္မႈေတြ ရိွလာဖို႔နဲ႔ ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕ စား၀တ္ေနေရးအတြက္ အေထာက္ အပံ့ ေတြျဖစ္လာႏိုင္မယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ ”
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြ လုပ္ကိုင္ခြင့္ေတြ ေပး လိုက္ခ်ိန္ မွာပဲ၊ တဆက္တည္း ဒီလုပ္ငန္းေတြ ကို ေစာင့္ၾကည့္သြားမွာျဖစ္သလို လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိခိုက္မႈေတြ မရိွေအာင္လည္း ဂရုစိုက္မွာျဖစ္တယ္လို႔ အေမရိ ကန္ တာ၀န္ရိွ သူေတြက ေျပာခဲ့ပါတယ္။ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ယာယီအားျဖင့္ ဆိုင္းငံ ထားလိုက္တာေၾကာင့္၊ အေမရိကန္စီးပြားေရးလုပ္ငန္း အေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ စိတ္၀င္စား လာခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ သြားေရာက္ၿပီး ေလ့လာမႈေတြ ရိွၾကပါတယ္။
ဒါေပမယ့္လည္း တဖက္မွာ စိတ္မခ်ရေသးတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနနဲ႔ အေမရိကန္ဖက္ကလည္း စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕မႈေတြကို လံုး၀ ရုပ္သိမ္းေသးတာမဟုတ္လို႔ အေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ တြန္႔ ဆုတ္ေန ဆဲ ပါ။ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြကို ယာယီခြင့္ျပဳေပးၿပီးကတည္းကေတာ့ အေမရိကန္ ျမန္မာ ကုန္သြယ္ေရး တန္ဖိုး ဟာ အရင္ကထက္ေတာ့ ပိုတိုးလာပါတယ္။ အခုႏွစ္ ပထမ သံုးလပတ္ အတြင္းမွာ အေမရိကန္ျမန္မာ ကုန္သြယ္ေရးတန္ဖိုးဟာ ေဒၚလာ သန္း၉၀ ရိွခဲ့ၿပီး၊ ၈၉ သန္းကေတာ့ အေမရိကန္ကေန တင္ပို႔တဲ့ ပမာဏျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာ နဲ႔ ႏိုင္ငံတကာကုန္သြယ္မႈ ပမဏဟာ ေဒၚလာ ဘီလီယံ ၂၀ ရိွခဲ့တာမို႔၊ အေမရိကန္ ျမန္မာ ကုန္သြယ္မႈတန္ဖိုးဟာ ႏိႈင္းယွဥ္ရင္ သိပ္ႀကီးႀကီးမားမားေတာ့ မဟုတ္ေသးပါဘူး။
ျမန္မာသမတဦးသိန္းစိန္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္း လာေရာက္စဥ္အတြင္း မွာလဲ အေမရိကန္-ျမန္မာ ႏွစ္ဖက္ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ အေျခခံမူေဘာင္ သေဘာတူညီခ်က္ တရပ္ကို ႏွစ္ဖက္ လက္မွတ္ထိုးခဲ့ၾကတာပါ။ ဒါဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြအတြက္ လိုအပ္ တဲ့ စီးပြားေရးအေဆာက္အဦးေတြ ျပင္ဆင္ဖို႔ ကနဦး ေျခလွမ္းျ ဖစ္တယ္ လို႔ သိရပါတယ္။ 

 

VOA