လင္းယုန္နဲ႔ နဂါး လက္သည္းေတြအၾကား

မင္းျမတ္စံ
ျမန္မာ အစိုးရ အတြက္ အေမရိကန္ အစုိးရကို နားခ်ဖို႔
 ေလာ္ဘီ အဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕ ငွားရတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းၾကားရေတာ့
 မဆလေခတ္က ကိစၥေလးတခ်ဳိ႕ ျပန္အမွတ္ရ မိတယ္။ ဟိုးတစ္ေခတ္က အရင္းရွင္ အေမရိကန္နဲ႔ လက္၀ဲဆန္တဲ့ မဆလ အစိုးရ ပူးေပါင္း လုပ္ခဲ့တဲ့ ကိစၥတခ်ဳိ႕ရွိခဲ့တာ ၾကားဖူးနား၀။ အဲဒီအထဲက အေမရိကန္-စီအုိင္ေအနဲ႔ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္ေပါင္း ၿပီး ႐ုပ္ရွင္ဆန္ဆန္ ဘိန္းေအာ္ပေရးရွင္း လုပ္တဲ့ အေၾကာင္း အရာေလး တစ္ခု အရင္ေဖာက္သည္ ခ်ခ်င္တယ္။
န၀တ (သို႔) နအဖေခတ္ ေလတပ္ ႏွစ္ပတ္လည္ မဂၢဇင္း တစ္ေစာင္မွာ ဖတ္ခဲ့ရတာပါ။ ပါ၀င္ခဲ့
တဲ့ ေလသူရဲ တစ္ေယာက္က ျပန္ေရးထားတာ ျဖစ္ၿပီး တစ္ခ်ိန္က ထိပ္တန္းလွ်ဳိ႕၀ွက္ခ်က္ ျဖစ္ခဲ့ေပ မယ့္ အခုေတာ့ (အေမရိကန္က အႀကီးအက်ယ္ ဆန္႐ွင္ လုပ္ထားတဲ့ အခ်ိန္) ဖြင့္ခ်လို႔႔ ရပါၿပီရယ္ လုိ႔ ေရးခဲ့တာပါ။ အဲဒီတုန္းက ျမန္မာ ေလသူရဲ တခ်ဳိ႕ကို အေမရိကန္ သံ႐ံုးက တစ္ဆင့္ ေရာက္ လာ တဲ့ စီအုိင္ေအ (သို႔) ဒီအီးေအ အရာ႐ွိတစ္ဦးက အထူးသင္တန္း တိုေလးေပးသတဲ့။
(ကိရိယာ တခ်ဳိ႕လည္း ပါပံုရတယ္)။ ေလတပ္က သယ္ယူ ပို႔ေဆာင္ေရး၊ ကင္းလွည့္ ေလယာဥ္ တစ္စီးစီးနဲ႔ ေလထဲ တက္သြားၿပီး ေျမျပင္ တစ္ေနရာရာ လႊင့္ေနတဲ့ အခ်က္ျပ ဆစ္ဂနယ္ တစ္ခုကို ဖမ္းယူၿပီး တည္ေနရာ ႐ွာေဖြမွတ္သားတဲ့ သင္တန္းေလးပါ။
သင္တန္းၿပီးတာနဲ႔ သႀကၤန္ရက္နဲ႔ သိပ္မေ၀းဘူး။ (သႀကၤန္ရက္ စတင္းန္ဘုိင္ ေနရတဲ့ ေလသူရဲေတြ ကို ကကလွမ္း ၫႊန္မွဴးက ႏိုင္ငံျခား အရက္ပုလင္း ျပန္စြန္႔ႀကဲေပးလို႔ ေပ်ာ္ရတဲ့ အေၾကာင္းေတာင္ ပါေသး)။ အဲဒီသႀကၤန္ရက္မွာပဲ သင္ေပးတဲ့ ပညာကုိ ခ်က္ခ်င္း အသံုးခ်ၿပီး စစ္ဆင္ေရး လုပ္ရတာ တဲ့။ ဘိန္းေတြ သယ္လာတဲ့ လားတန္းႀကီး တစ္ခု၊ လက္နက္ကုိင္ေတြ ၿခံရံၿပီး ခရီး႐ွည္ႀကီးသြားေန တယ္။
(ဘယ္အဖြဲ႕မွန္းေတာ့ မမွတ္မိ) အဲဒီလား တန္းႀကီးထဲက လားတစ္ေကာင္ေကာင္ရဲ႕ ကုန္းႏွီးမွာ အခ်က္ျပ ကိရိယာေလး တစ္ခု လွ်ဳိ႕၀ွက္ပါ႐ွိတယ္။ ဘယ္သူက အဲဒါေလး သြားတပ္ထားလဲ ဆိုတာေတာ့ မပါပါဘူး။ (ဒါကေတာ့ ဂ်ိမ္းစ္ဘြန္းရဲ႕ က႑ေပါ့။ အေမရိကန္ ဆိုေတာ့ အခုဆိုရင္ Jason Bourne ျဖစ္မယ္။ အဲဒီတုန္းကေတာ့ အဲဒီ ႐ုပ္႐ွင္စီးရီး မေပၚေသးဘူး)။
စစ္ဆင္ေရး ရက္ေရာက္ေတာ့ ေလသူရဲေတြက သံသယ႐ွိတဲ့ နယ္ေျမေပၚ (႐ွမ္းျပည္နယ္ဘက္ ထင္ပါရဲ႕) ျဖတ္ပ်ံရင္း အခ်က္ျပတာကို ႐ွာရမယ္။ ေတြ႕ရင္ မွတ္သားၿပီး မ်က္ျခည္ မျပတ္ေအာင္ ေနာက္ေယာင္ခံလို႔ အဆင္ေျပတဲ့ အခ်ိန္ တိုက္ေလယာဥ္ေတြကို ေခၚလုိ႔ ေျမ ပံုၫႊန္း ေပးလိုက္ ႐ံုေပါ့။ တကယ္ စစ္ဆင္ေရး မွာေတာ့ အေမရိကန္ ကၽြမ္းက်င္သူ မပါေတာ့ ဘဲ ျမန္မာ ေလသူရဲေတြခ်ည္းပဲ လုပ္ၾကရတာပါ။
သူတို႔ေတြ႕ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ အဲဒီအခ်က္ျပ ကိရိယာေလးရဲ႕ တစ္ေန႔တာ ေ႐ြ႕လ်ားႏႈန္းကုိ တြက္ပါ တယ္။ လားတန္းႀကီးရဲ႕ တစ္ေန႔ေပါက္တဲ့ ခရီးမုိင္ကို မွန္းမိတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ေလေၾကာင္းက တုိက္ လို႔ ေကာင္းတဲ့ ခြင္ထဲကို ေရာက္ေတာ့ တုိက္ေလယာဥ္ေတြ လႊတ္ေပးလိုက္ပါတယ္။ အေမရိကန္ လုပ္ေတြပါပဲ။ T-33 Shooting Star လို႔ ေခၚတယ္ (ဂ်က္ဖိုက္တာ ဆိုလို႔ အဲဒီအခါက ဒီတစ္မ်ဳိးပဲ ႐ွိပါတယ္။ T-Bird လို႔လည္းေခၚတယ္)။ အဲဒီ T-33 ေတြနဲ႔ အငိုက္ဖမ္း တိုက္လိုက္ေတာ့ ဘိန္းတန္း ႀကီးကို ေအာင္ျမင္စြာ ေခ်မႈန္း လိုက္ႏိုင္သည္ေပါ့ေလ။
အဲဒါဖတ္ဖူး ကတည္းက ေတြးမိတာ။ အေမရိကန္ ဆိုတာ တကယ္ ေခတ္မီပါလား။ သူ႔အကူအညီနဲ႔ သူ႔လက္နက္ ကိရိယာေတြ ကမၻာေပၚမွာ လိုခ်င္သူ ေပါတာ မဆန္းပါလားေပါ့။ ျမန္မာျပည္ ကလည္း ခပ္ဆန္းဆန္း မဆလ ဆိုတဲ့ စနစ္က လက္၀ဲ-လက္ယာခြဲရင္ လက္၀ဲဘက္ သိသိသာ သာ ႀကီးရယ္။ ေခတ္ကလည္း လက္၀ဲနဲ႔ လက္ယာ ထိပ္တိုက္ ေတြ႕ေနတဲ့ စစ္ေအးေခတ္။
အဲဒီေခတ္ႀကီးမွာ ႏိုင္ငံေရး အယူအဆအရ လက္၀ဲဘက္ ေရာက္ပါလ်က္နဲ႔၊ လက္၀ဲ ႏိုင္ငံေတြနဲ႔၊ အဆင္မေျပလွဘဲ လက္ယာ အုပ္စုနဲ႔မွ တည့္ေသးတယ္။ တံခါးပိတ္ ၀ါဒ တစ္ကိုယ္ေတာ္ စနစ္ ဆိုေပမယ့္ သြားေလသူႀကီးက လက္ယာအုပ္စုအေနာက္ ႏိုင္ငံေတြက ေလယာဥ္၊ရဟတ္ယာဥ္ေတြ နဲ႔ ဂ်ီသရီးကိုေတာ့ ႀကိဳက္တတ္သား။

ေေေေေနာင္အခါက်မွ သေဘာေပါက္တာက အန္ကယ္ဆမ္ႀကီးက ဦးေန၀င္းကို ကူညီတာ တခ်ဳိ႕႐ွိခဲ့ တာ ေလာ္ဘီအလုပ္ေကာင္းလို႔မဟုတ္၊ ေစတနာေကာင္းလို႔လည္းမဟုတ္ဘဲတ႐ုတ္ႀကီး ေျမႇာက္ေပး တဲ့ ဗကပကို အဓိက ရန္သူအျဖစ္ တိုက္ေနရတဲ့ အတြက္ တစ္ဖက္က ျပန္ကစားေပးတဲ့ သေဘာ ဆိုတာ သေဘာေပါက္တယ္။ ဘိန္းစစ္ဆင္ေရး ေခါင္းစဥ္ သီးသန္႔နဲ႔ ဘဲလ္ဟယ္ လီေကာ့ပ္တာ အစီးႏွစ္ဆယ္၊ အစိတ္ ထုိးေပးတာ တျခား စစ္ဆင္ေရးမွာ မသံုးပါဘူးဆိုတဲ့ အာမခံခ်က္ကို ယံုမွတ္ လို႔ ဟုတ္မယ္ မထင္ဘူး။

႐ွိေသးတယ္။ အဲဒီတုန္းက အေမရိကန္ စထြင္ၿပီး သူမ်ားေတြ လုိက္မထုတ္ႏိုင္ေသး တဲ့ (၄၀) မမ ေလာင္ခ်ာေလးေတြ (အမ္-၇၉) ကိုလည္း ႏိုင္ငံေ႐ြးေရာင္းေပးတဲ့ အထဲ ျမန္မာလည္း ပါသ တဲ့။ ဗကပ လူလိႈင္း စစ္ဆင္ေရးသံုးရင္ တပ္စိတ္အဆင့္က စတပ္ထားတဲ့ အဲဒီ ေလာင္ခ်ာေလးေတြ က အရမ္း အသံုးတည့္သတဲ့။

ဆိုလိုတာက တပည့္ခံတာလည္း မဟုတ္ေတာ့ ယပက္လက္ လို ဆန္နဲ႔ F-16 လဲေပးတာမ်ဳိးေတာ့ မဟုတ္ဘဲ တ႐ုတ္ တပည့္ ဗကပကို ခံတြယ္ႏိုင္႐ံု ေႁမြမေသ တုတ္မက်ဳိး ေပၚလစီလို႔ မွတ္ခဲ့ရတယ္။

ေဟာ လက္၀ဲဆန္တဲ့ မဆလ အစိုးရ ျပဳတ္က်ၿပီး ပါတီစံုနဲ႔ ေစ်းကြက္ စီးပြားေရး (တနည္း အရင္း႐ွင္ စနစ္) လို႔ တရား၀င္ ေႂကြးေၾကာ္ခ်ိန္က်မွ ဒီမိုကေရစီ လုိလားသူေတြကို ဖိႏွိပ္မႈေတြေၾကာင့္ အေနာက္ အရင္း႐ွင္ေတြနဲ႔ မေျပလည္ေတာ့ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္မွာ အေနာက္ အုပ္စု လက္နက္ ကိရိယာေတြ အစား အေရွ႕အုပ္စု (ကြန္ျမဴနစ္) လက္နက္ေတြ ေျပာင္းသံုးလာ ရတာ ယေန႔တိုင္ေအာင္ပဲ။

အသြင္ေျပာင္း အစုိးရ ေလးႏွစ္သား ေရာက္တာေတာင္ အေမရိကန္ႀကီး နားလည္ ပါေစေတာ့ ရယ္လို႔ ေလာ္ဘီငွားရ ျပန္ေသးဆုိေတာ့ တစ္မ်ဳိးေတာ့ တစ္မ်ဳိးႀကီးပဲ။ သံုးႏွစ္ေလာက္ အတြင္း အုိဘားမားႀကီး ႏွစ္ေခါက္ လာသြားတာေတာင္ ကိုကာကိုလာ ေလာက္ပဲ ေရာက္လာေသးတာ ဆိုေတာ့လည္း လုပ္ခ်င္လည္း လုပ္ေပါ့ေလ။

ၿျမန္မာ အတြက္သာ အေခါက္ေခါက္ လာလ်က္နဲ႔ အန္ကယ္ဆမ္တို႔ ပ႒ာန္း ဆက္မက်ေသးတာ။ သူ႔လူနဲ႔ သူက် ဟုတ္လို႔။ ၾကည့္ေလ၊ ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ေတြထဲ အန္ကယ္ဆမ္နဲ႔ ဖိလစ္ပိုင္ ေပါင္းၿပီး စစ္ေရးေလ့က်င့္ ၾကျပန္သတဲ့။ ဖိလစ္ပိုင္ ပိုင္နက္ ေရျပင္ တစ္ေနရာမွာ လုပ္တဲ့ Balikatan လို႔ေခၚတဲ့ စစ္ေရး ေလ့က်င့္မႈမွာ ဖိလစ္ပိုင္ မရင္း တပ္သားေတြဟာ အေမရိကန္ LPD စစ္ေရ ယာဥ္ႀကီးကေန ကမ္းတက္ စစ္ယာဥ္ႀကီးေတြနဲ႔ အတူ ပထမဆံုး ပါ၀င္ ေလ့က်င့္ခြင့္ ရသတဲ့။

အေမရိကန္ရဲ႕ LPD ဆိုတာ တကယ္ေတာ့ ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာ ေပါက္စေလးလိုပါပဲ။ ရဟတ္ယာဥ္ ေလးစီး တစ္ၿပိဳင္နက္ ဆင္းတက္ႏိုင္ၿပီး LPD (Landing Platfo) လို႔ သတ္မွတ္တဲ့ အတန္းအစားထဲက LPD ေပၚက ေရထဲေမာင္းဆင္း ကမ္းေျခ ေမာင္းတက္တဲ့ ယာဥ္ႀကီးေတြနဲ႔ အေမရိကန္၊ ဖိလစ္ပိုင္ စစ္သားေတြ ေပါင္းေလ့က်င့္ေနၾကတဲ့ ပံုေတြ အြန္လုိင္းမွာ ေတြ႕လုိက္ရ တယ္။ အဲဒီစစ္ေရး ေလ့က်င့္မႈ လုပ္ေနတဲ့ အခ်ိန္က မေလး႐ွားမွာ (၂၆) ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံ ထိပ္သီး စည္းေ၀းပြဲလည္း လုပ္တဲ့အခ်ိန္။

အာဆီယံ စည္းေ၀းပြဲလည္း လုပ္ေရာ အိိမ္႐ွင္ မေလး႐ွား ကုိယ္တုိင္က ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ အေရးကို ထိေရာက္ၿပီး အျပဳ သေဘာေဆာင္တဲ့ နည္းလမ္းေတြနဲ႔ ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းဖို႔ လုိအပ္တဲ့ အေၾကာင္း ထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပြဲ အဖြင့္မွာကို ေျပာတယ္။ မေလးရွားက အာဆီယံ ဥကၠ႒ တာ၀န္ ယူတဲ့ အခ်ိန္မွာ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ အေရး ေျဖ႐ွင္းႏိုင္မယ့္ က်င့္၀တ္ Code Of Couguct (COC) ေရးဆြဲတာ ေစာေစာစီးစီးစီး အၿပီးသတ္ခ်င္ေၾကာင္းလည္း ေျပာသတဲ့။ ကုလသမဂၢက ၁၉၈၂ မွာ ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ ပင္လယ္ျပင္ ဥပေဒ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာ စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒေတြကို လုိက္နာၿပီး ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ ျပႆနာကို ခ်ဥ္းကပ္သင့္တယ္ လို႔လည္း ဆိုတယ္။

ဖိလစ္ပိုင္ ကလည္း အာဆီယံ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး အစည္းအေ၀းမွာပဲ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သူ႔စိုးရိမ္မႈကို ေျပာတယ္။ တစ္ဖက္မွာ အန္ကယ္ဆမ္နဲ႔ ေပါင္းစစ္ေရး ေလ့က်င့္ေန လုိ႔လားမသိ။ ဖိလစ္ပိုင္က တ႐ုတ္ဟာ သတိေပးခ်က္ေတြကို မထီမဲ့ျမင္ လုပ္ေနတယ္။ ဒီလုပ္ ရပ္ေတြ ကို COC လက္မွတ္ မထုိးခင္ အာဆီယံက တားသင့္တယ္။

လုိမွမဟုတ္ရင္ က်င့္၀တ္တို႔၊ လုပ္ထံုး လုပ္နည္းတို႔ ဆိုတာ ဘာမွအရာ မေရာက္ပါဘူးလို႔ ခပ္ျပတ္ျပတ္ ေျပာသတဲ့။ ဒါ့အျပင္ အာဆီယံ အေနနဲ႔ တ႐ုတ္ရဲ႕အမွားကို ေထာက္ျပသင့္တဲ့ အခ်ိန္၊ အမွန္တရား အတြက္ ရပ္တည္ရမယ့္ အခ်ိန္ မေရာက္ေသးဘူးလား လုိ႔လည္း ေမးခြန္း ထုတ္လိုက္ ေသးသတဲ့။

ဖိလစ္ပိုင္ ဒီေလာက္အထိ ေျပာရတာလည္း အေၾကာင္း႐ွိတယ္။ အားလံုးသိတဲ့ အတိုင္း ေတာင္ တ႐ုတ္ ပင္လယ္ထဲက ေရျပင္ နယ္နိမိတ္ ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တ႐ုတ္နဲ႔ အျငင္းပြားေန တဲ့ ႏိုင္ငံေတြထဲ အာဆီယံ ေလးႏိုင္ငံပါတယ္။ ဖိလစ္ပိုင္ မေလး႐ွား၊ ဗီယက္နမ္နဲ႔ ဘ႐ူႏိုင္း ႏိုင္ ငံေတြ ပါ။

မၾကာေသးခင္ကမွ အျငင္းပြား စပရတ္တလီ ကၽြန္းစုက ဖိလစ္ပိုင္နဲ႔ နီးတဲ့ဘက္မွာ တ႐ုတ္က လူလုပ္ကၽြန္းေတြ တိုးခ်ဲ႕ေဆာက္ေနတာ၊ ကၽြန္းေပၚမွာ ေလယာဥ္ကြင္းပါ တည္ေနတာ ၿဂိဳဟ္တု ဓာတ္ပံုေတြ ထပ္ထြက္လာတဲ့ ေနာက္ ဖိလစ္ပိုင္ ေဒါသထြက္ေနတာ က်န္တဲ့ အာဆီယံေတြလည္း အသိ။

စစ္ေအး တိုက္ပြဲကာလက ဖိလစ္ပိုင္မွာ အေမရိကန္ရဲ႕ ဆူးဘစ္နဲ႔ ကလာ့ခ္ စစ္အေျခစိုက္ စခန္းႀကီးေတြ ႐ွိခဲ့ၿပီး စစ္ေအးတုိက္ပြဲၿပီးတဲ့ အခ်ိန္ ဖိလစ္ပုိင္ ျပည္တြင္း ကန္႔ကြက္မႈေတြလည္း ျမင့္ မား လာတဲ့ အခ်ိန္ ၁၉၉၁ မွ ဒီစစ္စခန္းႀကီးေတြ ႐ုပ္သိမ္းသြားခဲ့တာ အမွတ္ရၾကဦးမွာပါ။ အဲဒီအခ်ိန္က တ႐ုတ္ရဲ႕ စီးပြားေရး စစ္ေရးအင္အား မေကာင္းလွ ေသးသလုိ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ အေရးကလည္း ေအးေအးေဆးေဆးပဲ ႐ွိခဲ့ေသးတယ္။

ခုေတာ့ တ႐ုတ္က ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ႀကီး တစ္ခုလံုး လိုလိုကုိ သူပိုင္တယ္လို႔ ေျပာလာသလုိ အျငင္းပြား ေနရာေတြမွာပါ တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းေတြ တစ္ခုၿပီး တစ္ခု လုပ္လာခ်ိန္မွာေတာ့ ဖိလစ္ပိုင္မွာ အေမရိကန္ စစ္အင္အားေတြ ျပန္ေတြ႕ ျမင္လာရဖို႔ ျဖစ္လာေတာ့တာပါပဲ။

မႏွစ္က ဖိလစ္ပိုင္နဲ႔ အေမရိကန္တို႔ ႏွစ္ႏိုင္ငံ စစ္ေရး ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္ေရး ခ်ဲ႕ထြင္ဖို႔ သေဘာတူခဲ့ၾကတယ္။ ဒီသေဘာ တူညီခ်က္ အရဆို ဖိလစ္ပိုင္ စစ္စခန္းေတြမွာ အေမရိကန္ စစ္လက္နက္ေတြ လာသိမ္းထားမွာ၊ ေနာက္ဆံုး သတင္းေတြ အရဆို အနည္းဆံုး ဖိလစ္ပိုင္ ရဲ႕ၾကည္း၊ ေရ၊ ေလ စစ္စခန္း႐ွစ္ခုထက္ မနည္းမွာ အေမရိကန္ စစ္လက္နက္ေတြ သိုမွီးထားခြင့္နဲ႔ လုိအပ္ရင္ စခန္း အသံုးျပဳခြင့္ေတြ ရမွာတဲ့။ အဲဒီ ဖိလစ္ပိုင္ စစ္စခန္း ရွစ္ခုထဲက ႏွစ္ခု ဟာ ေတာင္ တ႐ုတ္ ပင္လယ္နဲ႔ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္မွာ။

မေလး႐ွားကေတာ့ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ခ်ဥ္းကပ္ရမယ့္ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္း ေရးဆြဲၿပီး အဲဒီစည္းမ်ဥ္းအတုိင္း လိုက္နာဖို႔ တ႐ုတ္ကုိ ေဖ်ာင္းဖ်ခ်င္တ့ဲ သေဘာ။ ဒါေပမဲ့ တစ္ဖက္မွာလည္း သူ႔ကာကြယ္ေရး စြမ္းအား ျမႇင့္တင္ရာမွာ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္က အလား အလာ႐ွိတဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္မႈကုိ တုံ႔ျပန္ႏိုင္ဖို႔ ရည္႐ြယ္တဲ့ တည္ေဆာက္မႈေတြ ရွိတာပါပဲ။

ဥပမာ အျငင္းပြား ေရျပင္နဲ႔ အနီးဆံုး ေရငုပ္သေဘၤာအေျခစိုက္စခန္းမွာ ေခတ္မီ ေလေၾကာင္းရန္ ကာကြယ္ေရး စနစ္တပ္ဆင္ဖုိ႔ စဥ္းစားေနတာမ်ဳိးပါ။ အခု RMN Kota Kinabalu လို႔ေခၚတဲ့ အဲဒီ ေရတပ္စခန္းမွာ ေခတ္မီ ေလေၾကာင္းရန္ ကာကြယ္ေရး စနစ္ တပ္ဆင္လိုက္ရင္ ဆာဘားျပည္ နယ္ အေရွ႕ပိုင္း ေရျပင္နဲ႔ တကြ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္က ၿခိိမ္းေျခာက္မႈေတြကို ႀကိဳတင္သိျမင္ ဟန္႔တား ႏိုင္လိမ့္မယ္။

ဒါ့အျပင္ သာမန္ ပင္လယ္ျပင္ ကင္းေထာက္ ေလယာဥ္ေတြ ႐ွိေပမယ့္ဘတ္ဂ်က္သာရရင္ ေအ၀က္ လို ေခတ္မီႀကိဳတင္ သတိေပး ေထာက္လွမ္းေရး ေလယာဥ္ ၀ယ္ယူဖို႔ အစီအစဥ္ ႐ွိသလို မစ္-၂၉ လို ေလယာဥ္မ်ဳိးကိုေတာင္ အားမရလို႔ ပိုေခတ္မီတဲ့ အေမရိကနဲ႔ ဥေရာပလုပ္၊ တိုက္ေလယာဥ္ တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ အစားထုိးဖို႔ စိုင္းျပင္းေနပါတယ္။

ေနာက္ထပ္ တ႐ုတ္နဲ႔ အျငင္းပြား အာဆီယံ ႏိုင္ငံတစ္ခု ျဖစ္ၿပီး တစ္ခ်ိန္က ကမၻာ့ရန္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဗီယက္နမ္ ႏိုင္ငံနဲ႔လည္း အေမရိကန္ဟာ ဒီႏွစ္ပိုင္းေတြမွာ သိသာ ထင္႐ွားတဲ့ ဆက္ဆံေရး  ေျပာင္း လဲ လာခဲ့တယ္။ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ထဲက ျဖစ္စဥ္ တစ္ခုမွာ တ႐ုတ္ရဲ႕ ရန္မူျခင္းခံရတဲ့ ဗီယက္နမ္ ငါးဖမ္း သေဘၤာတစ္စီးကို အေမရိကန္ ကမ္းေျခ ေစာင့္သေဘၤာက အကာအကြယ္ ေပးခဲ့တဲ့ သတင္းမ်ဳိးရွိဘူးရဲ႕။

အဲဒီေနာက္ပိုင္း ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ စင္ကာပူကို ေရာက္တုန္းေျပာတဲ့ ဗီယက္နမ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ငုယင္တန္ေဒါင္းရဲ႕ ရွန္ဂရီလာ ဒိုင္ယာေလာ့ဂ္ ဆိုတဲ့ မိန္႔ခြန္းမွာ ေဒသဆိုင္ရာ အျငင္းပြားမႈထဲ အေမရိကန္ရဲ႕ႀကီးမားတဲ့ အခန္းက႑က ပါ၀င္မႈကို ႀကိဳဆိုတယ္လုိ႔ ထည့္ေျပာခဲ့သတဲ့။

ဒီေနာက္ အေမရိကန္ကေန ဗီယက္နမ္ဆီ အႏုျမဴေလာင္စာ ေခ်ာင္းလႊဲေျပာင္းမွာကို ခြင့္ျပဳတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ တစ္ရပ္ ရတယ္။ ဗီယက္နမ္က စြမ္းအင္ အတြက္ ရည္႐ြယ္တဲ့ အႏုျမဴကိစၥကို ႐ု႐ွနဲ႔ ေပါင္းလုပ္ေနတာ သိသိနဲ႔ပဲ ဗီယက္နမ္ရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ကို အေမရိကန္က အသိအမွတ္ ျပဳခဲ့ သတဲ့။

ဒါ့အျပင္ အေမရိကန္နဲ႔ ဗီယက္နမ္တို႔ သန္႔႐ွင္းေသာ စြမ္းအင္က႑ ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္ဖို႔ သေဘာ တူခဲ့ၾကသလုိ ၂၀၁၄ မွာေတာ့ ဗီယက္နမ္ အေပၚ အေမရိကန္ရဲ႕ (ႏွစ္ ၃၀ ၾကာ) လက္နက္ ပိတ္ဆို႔မႈကိုလည္း ေျဖေလွ်ာ့ ေပးလိုက္တယ္။

အခုတ႐ုတ္ ျပည္မႀကီးနဲ႔ ေရျပင္ နယ္နိမိတ္ ပိုင္ဆိုင္မႈ အျငင္းပြားေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြထဲမွာ ဗီယက္နမ္ ဟာ အတိတ္က တ႐ုတ္ရဲ႕ အတိုင္းအတာ ႀကီးမားလွတဲ့ စစ္ေရးအရ က်ဴးေက်ာ္ ၀င္ေရာက္ မႈကို ရင္ဆိုင္ရဖူးတဲ့ တစ္ခု တည္းေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၇၉ တုန္းက တ႐ုတ္စစ္ သည္ ႏွစ္သိန္းနဲ႔ တင့္ကားရာခ်ီၿပီး ၀င္ေရာက္ တုိက္ခုိက္တာ ခံခဲ့ရတဲ့ ဗီယက္နမ္ဟာ စီးပြားေရး အဓိက ေခတ္မွာ တ႐ုတ္နဲ႔ ဆက္ဆံေရး ျပန္ေကာင္းလာၿပီး၊ တဖန္ အမ်ားနဲ႔ အတူ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ နယ္နိမိတ္ အျငင္းပြားမႈ ျဖစ္လာေတာ့လည္း တ႐ုတ္ကို ရင္ဆုိင္ဖုိ႔ စစ္ေရးအရ အခိုင္မာဆံုး အတတ္ႏိုင္ဆံုး ျပင္ဆင္ထားသူလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။

ႏိုႏိုင္ငံငယ္ေလး ျဖစ္တဲ့ ဘ႐ူႏိုင္းဟာလည္း အေမရိကန္ အပါအ၀င္ အေနာက္ အုပ္စုနဲ႔ စစ္ေရး ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္မႈေတြ႐ွိထားၿပီးသား။အခုဧၿပီလထဲမွာပဲဘ႐ူႏိုင္းနဲ႔ၾသစေၾတးလ်တို႔ ေရတပ္ခ်င္း ပူးေပါင္း ေလ့က်င့္ခဲ့ေသးရဲ႕။

ဒီေတာ့ အန္ကယ္ဆမ္ႀကီးဟာ တစ္ေန႔တျခား အသံ ပိုထြက္လာတဲ့ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ အေရးမွာ တစ္ဖက္သတ္ ျပ႒ာန္းခ်င္ေနတဲ့ ၀မ္ေစြ႔ႀကီးရဲ႕ လုပ္ရပ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ အာဆီယံ ႏုိင္ ငံေတြ အပါအ၀င္ တစ္ဖက္ အုပ္စုမွာ ပိုၿပီးနက္နက္ ႐ိႈင္း႐ိႈင္း ပါ၀င္လာဖို႔ ကန္႔ကြက္မယ့္သူ နည္း ပါး ပါ လိမ့္မယ္။

အာဆီယံ ထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပြဲ ဆိုတာကေတာ့ ထံုးစံအတိုင္းပဲ၊ ဘာမွ မည္မည္ရရ မဆုံးျဖတ္ႏုိင္ ဘဲၿပီး သြားျပန္ေတာ့ ဖိလစ္ပိုင္လို နယ္နိမိတ္ကို တိုက္႐ုိက္ ထိခိုက္ခံရတဲ့ ကိစၥမ်ဳိး ထပ္ျဖစ္လာရင္ အာဆီယံ သေဘာထား ဆိုတာ အေရးမပါဘဲ သူ႔သေဘာ သူေဆာင္ႏိုင္တဲ့ သေဘာ၊ တစ္နည္း အားျဖင့္ တ႐ုတ္နဲ႔ အေမရိကန္ ထိပ္တုိက္ေတြ႕လာႏိုင္တဲ့ သေဘာလို႔ ႐ႈျမင္ေနၾကပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အန္ကယ္ဆမ္ ဆိုတဲ့ လင္းယုန္ႀကီးနဲ႔ တိုးၿပီး ေျပလည္ဖို႔ အငွားပါးစပ္နဲ႔ ႀကိဳးစားရသလို ၀မ္ေစြ႔မ်ားဆီလည္း ေဆြမ်ဳိး ေပါက္ေဖာ္ မိတ္ဘက္ဘ၀ အပ်က္မခံႏိုင္ပါေၾကာင္းကိုယ္တိုင္ ေလာ္ဘီ လုပ္ေနရတဲ့ ျမန္ေ႐ႊျပည္ႀကီးရဲ႕ ေျခလွမ္းေတြကို ၾကည့္ရင္း၊ ဟိုးေခတ္ အဆက္ဆက္ကေန ကေန႔ အထိ မဟာဗ်ဴဟာ လက္သည္းေတြ အၾကား လူးကာလွိမ့္ကာ ေက်ျပဳန္းသြားတဲ့ နယ္႐ုပ္ေလးေတြ ရဲ႕ ေသြးသား ၀ိညာဥ္ေတြ အတြက္ေတာ့ ဘယ္လိုႏွစ္သိမ့္ ေပးရမွာပါလိမ့္…။