BBC News, 2September 2013 —- အင္တာ နက္ အသံုးျပုသူေတြ အေနနဲ့
အြန္လိုင္းေပၚမွာ လက္ရွိ နိုင္ငံေရးရာေတြ ေဆြးေနြးတာကို တားျမစ္တဲ့ ဥပေဒ
ဗီယက္နမ္ နိုင္ငံမွာ စတင္ က်င့္သံုးလိုက္ပါျပီ။ဒီဥပေဒသစ္ က တစ္ပါတီ ကြန္ျမူနစ္ ဗီယက္နမ္နိုင္ငံမွာ အစိုးရ အာဏာပိုင္ေတြက
အြန္လိုင္း မီဒီယာနဲ့
သတင္း လြတ္လပ္ခြင့္ကို အျကီးအက်ယ္ ထိန္းခ်ုပ္လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။Decree 72 လို့ ေခၚတဲ့ ဒီဥပေဒမွာ အြန္လိုင္းေပၚက ဘေလာ့ေတြ၊ လူမႈကြန္ရက္ စာမ်က္နွာေတြေပၚမွာ သတင္းနဲ့ဆိုင္တဲ့ အေျကာင္း အရာေတြ၊ ေဆာင္းပါးေတြကို ေရးသားေဖာ္ျပတာ၊ မွ်ေဝတာေတြ လုပ္ခြင့္မရွိဘဲ လူမႈေရး၊ ပုဂၢိုလ္ေရးရာေတြကိုသာ ေဖာ္ျပခြင့္ ရွိတယ္လို့ သိရပါတယ္။အဲဒီ ဥပေဒမွာ ျပည္ပ အင္တာနက္ ကုမၸဏီေတြ အေနနဲ့လည္း သူတို့ရဲ့ ဆာဗာ ေတြကို ဗီယက္နမ္ နိုင္ငံ အတြင္းမွာပဲ ထားရွိရမယ္လို့ ဆိုပါတယ္။
ဒီလို ကန့္သတ္ခ်ုပ္ခ်ယ္တဲ့ ဥပေဒကို အင္တာနက္ ကုမၸဏီေတြနဲ့ လူ့အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားတဲ့ အဖြဲ့အစည္းေတြသာမက အေမရိကန္ အစိုးရကလည္း ေဝဖန္ ေျပာဆိုခဲ့ျကပါတယ္။
ဗီယက္နမ္ နိုင္ငံမွာ အခုနွစ္ အတြင္း ဘေလာ့ဂါေတြ အပါအဝင္ နိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားသူ ေတြ ဒါဇင္နဲ့ ခ်ီျပီး ျပစ္ဒါဏ္ေတြ ခ်မွတ္ ခံခဲ့ ျကရ ပါတယ္။
အခု ဥပေဒသစ္ထဲမွာ တြစ္တာနဲ့ ေဖ့စ္ဘြတ္တို့လို လူမႈကြန္ရက္ စာမ်က္နွာေတြမွာ လူမႈေရး၊ ပုဂၢိုလ္ေရးနဲ့သာ သက္ဆိုင္တဲ့ အခ်က္ အလက္ေတြကိုပဲ ဖလွယ္င္ျကရမယ္လို့ တိတိက်က် ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။
ဗီယက္နမ္ အစိုးရကို ဆန့္က်င္တဲ့ ဒါမွမဟုတ္ နိုင္ငံရဲ့ လံုျခံုေရးကို ထိပါး ေစတဲ့ ေရးသား ျဖန့္ေဝ မႈေတြ ကို အြန္လိုင္းမွာ ျပုလုပ္ခြင့္ကို လံုးဝ တားျမစ္ထားပါတယ္။ဟနြိုင္း ျမို့ေတာ္မွာ ရွိတဲ့ အေမရိကန္ သံရံုးက ေျပာဆိုရာမွာ လူတိုင္းဟာ အြန္လိုင္းမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ Offline မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အေျခခံ လြတ္လပ္ခြင့္ ေတြရွိသင့္ေျကာင္းနဲ့ အခု ဥပေဒသစ္ပါ ျပဌာန္းခ်က္ေတြကို အလြန္အမင္း စိုးရိမ္ေျကာင္း ျပီးခဲ့တဲ့လက ေျပာပါတယ္။
ျပင္သစ္ နိုင္ငံ အေျခစိုက္ RSF နယ္စည္းမျခား သတင္းေထာက္မ်ား အဖြဲ့ကေတာ့ အခုဥပေဒ သစ္ က အင္တာနက္ေပၚက ဘေလာ့ေတြ၊ ေဆြးေနြးမႈေတြမွာ သာမန္အားျဖင့္ သတင္းအခ်က္အ လက္ေတြကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ထုတ္ေဖာ္ျပီး ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း သတင္းမွ်ေဝ ခြင့္ကို ဗီယက္နမ္ နိုင္ငံသားေတြ အျပီးအပိုင္ ဆံုးရံႈးသြားမွာ ပဲလို့ ေျပာပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ Google နဲ့ Facebook တို့လို ကုမၸဏီေတြကို ကိုယ္စားျပုတဲ့ The Asia Internet Coalition အဖြဲ့ ကလည္း ဗီယက္နမ္ အစိုးရရဲ့ အခု လုပ္ေဆာင္မႈဟာ စီးပြားေရး ကမၸဏီျကီးေတြ ဗီယက္နမ္ နိုင္ငံထဲကို လာေရာက္ျပီး လုပ္ငန္းေတြ ေဆာင္ရြက္မႈကို တုန့္ဆိုင္း သြားေစနိုင္တယ္လို့ ေထာက္ျ ပ ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။
သတင္း လြတ္လပ္ခြင့္ကို အျကီးအက်ယ္ ထိန္းခ်ုပ္လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။Decree 72 လို့ ေခၚတဲ့ ဒီဥပေဒမွာ အြန္လိုင္းေပၚက ဘေလာ့ေတြ၊ လူမႈကြန္ရက္ စာမ်က္နွာေတြေပၚမွာ သတင္းနဲ့ဆိုင္တဲ့ အေျကာင္း အရာေတြ၊ ေဆာင္းပါးေတြကို ေရးသားေဖာ္ျပတာ၊ မွ်ေဝတာေတြ လုပ္ခြင့္မရွိဘဲ လူမႈေရး၊ ပုဂၢိုလ္ေရးရာေတြကိုသာ ေဖာ္ျပခြင့္ ရွိတယ္လို့ သိရပါတယ္။အဲဒီ ဥပေဒမွာ ျပည္ပ အင္တာနက္ ကုမၸဏီေတြ အေနနဲ့လည္း သူတို့ရဲ့ ဆာဗာ ေတြကို ဗီယက္နမ္ နိုင္ငံ အတြင္းမွာပဲ ထားရွိရမယ္လို့ ဆိုပါတယ္။
ဒီလို ကန့္သတ္ခ်ုပ္ခ်ယ္တဲ့ ဥပေဒကို အင္တာနက္ ကုမၸဏီေတြနဲ့ လူ့အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားတဲ့ အဖြဲ့အစည္းေတြသာမက အေမရိကန္ အစိုးရကလည္း ေဝဖန္ ေျပာဆိုခဲ့ျကပါတယ္။
ဗီယက္နမ္ နိုင္ငံမွာ အခုနွစ္ အတြင္း ဘေလာ့ဂါေတြ အပါအဝင္ နိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားသူ ေတြ ဒါဇင္နဲ့ ခ်ီျပီး ျပစ္ဒါဏ္ေတြ ခ်မွတ္ ခံခဲ့ ျကရ ပါတယ္။
အခု ဥပေဒသစ္ထဲမွာ တြစ္တာနဲ့ ေဖ့စ္ဘြတ္တို့လို လူမႈကြန္ရက္ စာမ်က္နွာေတြမွာ လူမႈေရး၊ ပုဂၢိုလ္ေရးနဲ့သာ သက္ဆိုင္တဲ့ အခ်က္ အလက္ေတြကိုပဲ ဖလွယ္င္ျကရမယ္လို့ တိတိက်က် ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။
ဗီယက္နမ္ အစိုးရကို ဆန့္က်င္တဲ့ ဒါမွမဟုတ္ နိုင္ငံရဲ့ လံုျခံုေရးကို ထိပါး ေစတဲ့ ေရးသား ျဖန့္ေဝ မႈေတြ ကို အြန္လိုင္းမွာ ျပုလုပ္ခြင့္ကို လံုးဝ တားျမစ္ထားပါတယ္။ဟနြိုင္း ျမို့ေတာ္မွာ ရွိတဲ့ အေမရိကန္ သံရံုးက ေျပာဆိုရာမွာ လူတိုင္းဟာ အြန္လိုင္းမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ Offline မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အေျခခံ လြတ္လပ္ခြင့္ ေတြရွိသင့္ေျကာင္းနဲ့ အခု ဥပေဒသစ္ပါ ျပဌာန္းခ်က္ေတြကို အလြန္အမင္း စိုးရိမ္ေျကာင္း ျပီးခဲ့တဲ့လက ေျပာပါတယ္။
ျပင္သစ္ နိုင္ငံ အေျခစိုက္ RSF နယ္စည္းမျခား သတင္းေထာက္မ်ား အဖြဲ့ကေတာ့ အခုဥပေဒ သစ္ က အင္တာနက္ေပၚက ဘေလာ့ေတြ၊ ေဆြးေနြးမႈေတြမွာ သာမန္အားျဖင့္ သတင္းအခ်က္အ လက္ေတြကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ထုတ္ေဖာ္ျပီး ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း သတင္းမွ်ေဝ ခြင့္ကို ဗီယက္နမ္ နိုင္ငံသားေတြ အျပီးအပိုင္ ဆံုးရံႈးသြားမွာ ပဲလို့ ေျပာပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ Google နဲ့ Facebook တို့လို ကုမၸဏီေတြကို ကိုယ္စားျပုတဲ့ The Asia Internet Coalition အဖြဲ့ ကလည္း ဗီယက္နမ္ အစိုးရရဲ့ အခု လုပ္ေဆာင္မႈဟာ စီးပြားေရး ကမၸဏီျကီးေတြ ဗီယက္နမ္ နိုင္ငံထဲကို လာေရာက္ျပီး လုပ္ငန္းေတြ ေဆာင္ရြက္မႈကို တုန့္ဆိုင္း သြားေစနိုင္တယ္လို့ ေထာက္ျ ပ ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။
No comments:
Post a Comment