အုိဘားမား၏ မိန္႔ခြန္းအျပည့္အစံု

ျမန္မာလူငယ္မ်ား မဂၤလာပါ(လက္ခုပ္သံမ်ား)
ျမန္မာႏုိင္ငံကို ျပန္ေရာက္ လာခြင့္ရတာဟာ အံ့ဩစရာပါပဲ။ အားလံုးပဲ ထိုင္ၾကပါ၊ ထိုင္ၾကပါ။ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဆိုင္းဘုတ္ေတြ ျမင္ေန ရ တယ္။ ‘‘ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးက အတု အေယာင္ပဲ’’၊ ‘‘အေျပာင္းအလဲ’’။ အုိေက။ ေကာင္းၿပီ။ ခင္ဗ်ားတို႔ အေနနဲ႔ ၿပီးရင္ ေမးခြန္းေတြေမးဖို႔ အခြင့္အေရးရပါမယ္။ ဟုတ္ၿပီ။ ဒါေတြကို ေဘးဖယ္ထား လိုက္ပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဒီအတြက္ ပဲ ဒီခန္းမကို ေရာက္ေနတာေလ။ ၾကည့္ပါ။ ခင္ဗ်ားတို႔ဟာ ဒီလို ခန္းမ တစ္ခုထဲကို ေရာက္ေနရင္ ဆႏၵျပေနစရာမလိုပါဘူး။ ဘာျဖစ္ လုိ႔လဲဆိုေတာ့ ေမးခြန္းေတြကို တိုက္ ႐ိုက္ေမးႏုိင္လုိ႔ပဲ ျဖစ္တယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ႏွစ္က ကၽြန္ေတာ္ဟာ အေမရိကန္သမၼတတစ္ဦးအေနနဲ႔ ဒီႏုိင္ငံကို ပထမဆံုး အႀကိမ္ ေရာက္လာခဲ့တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ေဖာ္ေဖာ္ေရြေရြ၊ ပ်ဴပ်ဴငွာငွာ ႏႈတ္ဆက္ခဲ့ တဲ့အ တြက္ အေလးအနက္ ခံစားမိပါတယ္။ ႏွစ္ႏုိင္ငံလံုးရဲ႕ အလံေတြကို ေဝွ႔ယမ္းႏႈတ္ဆက္ေနတဲ့ ကေလး ေလးေတြကို ျမင္ခဲ့ရတယ္။ ၿပီး ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ဟာ ဒီႏိုင္ငံရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ ကြဲျပားျခား နားတဲ့ ဓေလ့ထံုးစံေတြကို ေတြ႕ျမင္ရၿပီး စိတ္အားတက္ႂကြမိခဲ့တယ္။ ကြဲျပားတဲ့ ယံုၾကည္မႈ၊ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအသီးသီးရဲ႕ မတူညီတဲ့ဘာသာေရးဆိုင္ရာေနရာေတြကိုေတြ႕ခဲ့ရတယ္။ ဒီေန႔လည္း ကၽြန္ ေတာ္အဲဒီလိုမ်ိဳး ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ခံစားမိခဲ့ျပန္ပါၿပီ။ ေခတ္သစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲ႕ ေမြးဖြား သန္႔စင္ရာ ေနရာလုိ႔ ဆိုႏိုင္မယ့္ အတြင္းဝန္မ်ား႐ံုး (ဝန္ႀကီးမ်ား႐ံုး)ကို သြား ေရာက္ လည္ပတ္ဖုိ႔ အခြင့္အေရး ရခဲ့ပါတယ္။ ဗမာ၊ တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယ၊ ဗုဒၶဘာသာ၊ မြတ္စလင္၊ ဟိႏၵဴနဲ႔ ခရစ္ယာန္ေတြ အားလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ႏုိင္မယ့္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ရဲ႕Blue-printပါပဲ။ ကြဲျပားတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈေတြ အမ်ားအျပားရွိေနျခင္းရဲ႕ သာဓကေကာင္းတစ္ခုပါ။ ၿပီးေတာ့ ဒီႏိုင္ငံမွာ မတူညီတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ထံုးစံေတြ ႂကြယ္ႂကြယ္ဝဝတည္ရွိေနျခင္းနဲ႔ ဒီေဒသရဲ ႕ ေရွ႕အလားအလာကို ညႊန္ျပေနတဲ့ နက္နဲသိမ္ေမြ႕တဲ့ သေကၤတတစ္ရပ္လည္း ျဖစ္ပါ တယ္။
ကၽြန္ေတာ္ကမၻာပတ္ၿပီး ခရီးသြားခဲ့တယ္။ ဥေရာပကေနအာဖရိက၊ ေတာင္အေမရိကၿပီး ေတာ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွကိုေပါ့။အဲဒီအခါ ကၽြန္ေတာ္သေဘာက် တဲ့ အရာေတြထဲက တစ္ခုဟာ လူငယ္လူရြယ္ ေယာက္်ားေလး၊ မိန္းကေလးေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆံုရတာ ပါပဲ။ ခင္ဗ်ားတို႔လိုေပါ့။ အစည္း အေဝးခန္းမႀကီး တစ္ခုမွာ ေတြ႕ဆံုရတဲ့အခါ ပိုၿပီး ေပ်ာ္စရာေကာင္းပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ပိုၿပီးလည္း အေရးပါလာတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ခင္ဗ်ားတို႔ဟာ ဒီႏိုင္ငံနဲ႔ ဒီေဒသရဲ႕ အနာဂတ္ကို အဆံုး အျဖတ္ေပးရမယ့္ ငယ္ရြယ္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေလးေတြ ျဖစ္ေနလို႔ ပဲ။ ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က ကိုယ့္ ရဲ႕ ရည္ညႊန္းမွတ္ခ်က္ေတြကို လိုရင္းေရာက္ေအာင္ တိုတိုတုတ္တုတ္ပဲေျပာမယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲ ဆိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က ခင္ဗ်ားတို႔ဆီက ေမးခြန္းေတြနဲ႔ မွတ္ခ်က္ေတြကို ရႏိုင္သမွ် လိုခ်င္လုိ႔ပါ။
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ရဲ႕ သမၼတအေနနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ဟာ အေမရိကန္နဲ႔ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ေဒသရဲ႕ ဆက္ဆံေရးကို ပိုၿပီး နက္႐ိႈင္းလာေအာင္ အေလးထားလုပ္ေဆာင္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့အေရွ႕ေတာင္အာရွရဲ႕ လူငယ္လူရြယ္ ေတြနဲ႔ေပါ့။ ကၽြန္ေတာ့္လုပ္ေဆာင္မႈမွာ သာမန္ ထက္ပိုတဲ့အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ကေလးဘဝအခ်ိန္တခ်ိဳ႕ကို အေရွ႕ေတာင္ အာရွေဒသမွာ ကုန္ဆံုးေစခဲ့တယ္။ အင္ဒိုနီးရွားမွာပါ။ဒါဟာအေရွ႕ေတာင္အာရွနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ ကၽြန္ေတာ့္ကို ထူးျခားတဲ့ဆက္ႏႊယ္မႈ၊ ထူးျခားတဲ့ ခံစားခ်က္မ်ိဳးျဖစ္ေပၚ လာေစပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ဒီအခ်က္ေတြကို ကၽြန္ေတာ္လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ အဓိက အခ်က္ဟာ အာဆီယံ ဆယ္ႏိုင္ငံဆိုတာ ကမၻာ့လူဦးေရရဲ႕ ဆယ္ပံုတစ္ပံု မွီတင္းေနထိုင္ရာေနရာ ျဖစ္ေနလုိ႔ပဲ။ ၿပီးေတာ့ အေရွ႕ေတာင္ အာရွေဒသမွာ ေနထိုင္သူ လူဦးေရစုစုေပါင္းရဲ႕ သံုးပံုႏွစ္ပံုဟာ အသက္ (၃၅)ႏွစ္ေအာက္ အရြယ္ေတြပါ။ ဒီေဒသဟာစီးပြားေရးအရ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာၿပီး ဒီမုိကေရစီ ထြန္းကားလာတဲ့ ေနရာျဖစ္ပါတယ္။ သမုဒၵရာေတြ၊ ကၽြန္းေတြ၊ သစ္ေတာေတြ၊ ၿမိဳ႕ျပေတြနဲ႔ အမ်ိဳးမ်ိဳးကြဲျပားတည္ရွိတဲ့ ေဒသျဖစ္တယ္။ လူမ်ိဳးမတူညီတဲ့၊ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈကြဲျပား တဲ့ သူေတြ ေနထိုင္ၾကတယ္။ အာဆီယံ ေဒသဟာ ၂၁ ရာစုကို ပံုသြင္းပါလိမ့္မယ္။
အေရွ႕ေတာင္ အာရွလူငယ္စြမ္းရည္ အစီအစဥ္ကို ကၽြန္ေတာ္အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးခဲ့တာ ပဲ။ အနာဂတ္အစိုးရ၊ လူမႈအသင္းအဖြဲ႕၊ ပညာေရးနဲ႔ စြန္႔ဦးတီထြင္မႈ က႑ေတြမွာ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ လာမယ့္ မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြနဲ႔ အေမရိကန္ရဲ႕ ဆက္ႏႊယ္မႈကို ပိုနက္႐ိႈင္းေစခ်င္လုိ႔ပါ။ ခင္ဗ်ားတို႔လို မ်ိဳးငယ္ရြယ္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေလးေတြ တစ္ေသာင္း ေက်ာ္ေလာက္ဟာ YSEALI ကြန္ရက္ကို ခ်ိတ္ဆက္ခဲ့တယ္။ စိန္ေခၚမႈေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔၊ လ်င္လ်င္ ျမန္ျမန္ တိုးတက္ေနတဲ့ ေဒသမွာ အျပန္ အလွန္ေလးစားမႈ၊ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈတို႔ကိုအေျခခံတဲ့ စိတ္ဓာတ္ေတြနဲ႔ အခြင့္အေရးေတြကို အမိအရ ဆုပ္ကိုင္ရယူဖို႔ ျဖစ္တယ္။ ဒီႏွစ္အေစာပိုင္းက အခုလိုပဲ ခန္းမေဆာင္တစ္ခုမွာ ကၽြန္ေတာ္ေဆြးေႏြးပြဲတစ္ခု လုပ္ခဲ့ဖူး တယ္။ မေလးရွားမွာပါ။ ဒီေန႔မွာေတာ့ကၽြန္ေတာ္ဟာ ခင္ဗ်ား တို႔နဲ႔အတူ ေနာက္ထပ္ ေျခလွမ္းသစ္ ေတြ ေရွ႕ဆက္ဖုိ႔ လိုလားပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ ေျခာက္ႏွစ္ေလာက္က အေမရိကန္သမၼတအျဖစ္စၿပီး ကၽြန္ေတာ္တာဝန္ယူေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ေျပာခဲ့တယ္။ အေမရိကန္ဟာ လက္သီးဆုပ္ထားတာကို ေျဖခ်လိုက္တဲ့ဘယ္ လိုႏုိင္ငံ ကိုမဆို လက္ကမ္းဖုိ႔အသင့္ပဲဆိုတာကိုပါ။ အခုဒီႏုိင္ငံဟာ တင္းက်ပ္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေတြေအာက္မွာ ဆယ္စုႏွစ္ေတြၾကာျမင့္တဲ့ထိ ျဖတ္သန္းခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အနည္းငယ္ အတြင္းမွာထင္ သာျမင္သာ တိုးတက္မႈေတြ ရွိလာခဲ့တယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ခံစားခ်က္ က ပိုအားေကာင္းလာတယ္။ ကမၻာႀကီးနဲ႔ ျပန္ၿပီး နီးစပ္လာတယ္။ အခုဆိုရင္ ေဒသတြင္းနဲ႔ ကမၻာ့ေရးရာေတြမွာ ထဲထဲဝင္ဝင္ ျပန္ပါဝင္ႏုိင္မယ့္ က႑မ်ိဳးျဖစ္လာၿပီ။
ဒါေပမဲ့ ျပဳျပင္တိုးတက္မႈ ခရီးရွည္ႀကီးဟာ တစ္ညတည္းနဲ႔ အၿပီး မသတ္ႏုိင္မွန္း ကၽြန္ေတာ္တို႔သိ တယ္။ အတားအဆီး၊ အေႏွာင့္ အယွက္ေတြ၊ အစျပဳပံု အမွားေတြ ရွိလိမ့္မယ္။ ေနာက္ျပန္သြားတဲ့ ကိစၥေတြလည္း ရွိေကာင္းရွိမယ္။ အေမရိကန္ရဲ႕ ၂၃၈ ႏွစ္ၾကာ သမုိင္းေၾကာင္းမွာလည္း ဒီအျဖစ္ ေတြ အမွန္တကယ္ႀကံဳခဲ့ဖူးတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္၊ သံုးႏွစ္အတြင္း မွာ ေတြ႕ႀကံဳခဲ့တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ တိုး တက္မႈတခ်ိဳ႕ကို ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရၿပီ။ ဒီတိုး တက္ မႈေတြကို အသိအမွတ္ ျပဳသင့္တယ္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ သိထားၿပီးသားပါ။ ဒါေပမဲ့ တကယ္တမ္းအခ်က္အလက္ေတြအရ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္း သားေတြ လြတ္ေျမာက္ လာတယ္။ လူေတြက ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈေတြမွာ ပိုၿပီးေတာ့ပါဝင္လာ တယ္။ လႊတ္ေတာ္တစ္ရပ္ရွိလာၿပီ။ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕ အစည္းေတြ ထြက္ေပၚလာတယ္။ ဒီလို အေျခ အေနေတြ ရွိေပမယ့္တခ်ိဳ႕ေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ေတြကေတာ့ လံုေလာက္တဲ့ ျမန္ ဆန္တိုး တက္မႈ မရွိေသးဘူး။ သတင္းမီဒီယာသမားေတြ၊ လူ နည္းစု တိုင္းရင္းသားေတြကို ဖိႏွိပ္တိုက္ခုိက္ မႈေတြ ရွိေနေသးတယ္။ အေမရိကန္အေနနဲ႔ ရခုိင္ျပည္ နယ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူသားခ်င္းစာနာမႈ က႑အတြက္ အေလးအနက္ စိုးရိမ္ေနဆဲ ျဖစ္တယ္။လူနည္းစုတခ်ိဳ႕ဟာ ခြဲျခားဆက္ ဆံမႈနဲ႔ ဖိႏွိပ္အႏုိင္က်င့္မႈေတြကို ခံစားေနရတုန္းပဲ။
ဒီခရီးစဥ္မွာ ကၽြန္ေတာ္ဟာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရယ္၊ ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရယ္နဲ႔ ေတြ႕ဆံုခဲ့ တယ္။ ၿပီးေတာ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြ၊ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္း ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ လည္း ေတြ႕ ဆံုျဖစ္ခဲ့တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အဓိကေဆြးေႏြးခဲ့တာက လူ႔အခြင့္အေရး နဲ႔ လြတ္ လပ္ခြင့္ကို အေသအခ်ာေလးစားတန္ဖိုး ထားဖို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီႏုိင္ငံရဲ႕ျပည္သူ
ေတြဟာ ေဒသ တြင္းမွာေရာ ကမၻာေပၚမွာပါ သူတို႔နဲ႔ မွန္ကန္ထိုက္တန္တဲ့ ေနရာ ကို ေရာက္ရွိႏုိင္လိမ့္မယ္။ ေနာက္ၿပီးကၽြန္ေတာ္ဂုဏ္ယူစြာနဲ႔ ေၾကညာခ်င္တာက ျမန္မာႏုိင္ငံကို Peace Corps ေရာက္ရွိလာမယ္ ဆိုတာပါပဲ။ ဒါဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ျပည္သူေတြၾကား ေပါင္းကူးမႈ ကို ပိုၿပီး ေလးနက္ခုိင္မာေစဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေျခအေနဟာ အေမရိကန္ လူငယ္ေတြ ကို ျမန္မာႏုိင္ငံက လူ ငယ္ေတြနဲ႔ ထိေတြ႕ဆက္ႏႊယ္ဖုိ႔ အရမ္းေကာင္းမြန္တဲ့ အခြင့္အေရး မ်ိဳးဖန္ တီးေပးလိမ့္မယ္။ ဒီလိုျပည္သူအခ်င္းခ်င္းထိေတြ႕ ဖလွယ္မႈဟာ အစိုးရခ်င္းထိေတြ႕ ဆက္ႏႊယ္မႈ လိုပဲ အေရးႀကီးတယ္။ပိုၿပီး အေရးပါတာလည္း ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။
ဒါေၾကာင့္ တိုးတက္ေျပာင္း လဲ မႈေတြ ကေတာ့ မလြဲဧကန္ ျဖစ္ လာမွာပဲ။ သမိုင္းေၾကာင္းဟာ အၿမဲတမ္းေရွ႕ကို ခ်ီတက္ေနတာမဟုတ္ဘူး။ သမိုင္းဟာတစ္ခါတေလေဘးကို ယိုင္သြားတတ္ တယ္။ တစ္ခါတေလ ေနာက္ျပန္ဆုတ္သြားႏိုင္တယ္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ပဋိပကၡေတြျဖစ္ခဲ့ၿပီး တဲ့အခ်ိန္ ယံုၾကည္မႈကို ျပန္လည္တည္ေဆာက္တဲ့အခါ အခ်ိန္ယူရမွာပဲ။ အတိတ္ကိုျပန္ ၾကည့္ၿပီး ျဖစ္ရပ္ဆိုးေတြေၾကာင့္ရလာတဲ့အနာတရေတြဟာ သတၱိကို ေဆာင္ၾကဥ္းေပးတယ္။ လြတ္လပ္မႈနဲ႔ဒီမိုကေရစီကို လက္ေတြ႕ရယူႏုိင္ဖို႔အတြက္ ေကာင္းမြန္တဲ့ ယံုၾကည္စိတ္နဲ႔ စိတ္ဓာတ္ခြန္အားမ်ိဳး လိုအပ္တယ္။ ၿပီးေတာ့သည္းခံႏုိင္စြမ္း၊ မတူကြဲျပားမႈေတြကို ေလးစားတန္ဖိုးထားမႈေတြအျပင္ ျပည္သူလူထုအားလံုးရဲ႕ ဆႏၵအေလ်ာက္
ပါဝင္ ကူညီေဆာင္ရြက္မႈေတြလည္း လိုအပ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္သူေတြက အခြင့္အေရးေတြ၊ လြတ္လပ္မႈေတြဆိုတာဟာ အလကားရလာတာမဟုတ္မွန္း သိၾကတယ္။ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြ၊ စိတ္မသက္မသာျဖစ္မႈေတြကိုယံုၾကည္စိတ္နဲ႔ ႐ုန္းကန္ျဖတ္သန္းရင္း အရယူႏုိင္ခဲ့တာျဖစ္တယ္။ ဒီလို႐ုန္းကန္ရမႈေတြကို ဦးေဆာင္တဲ့ သူေတြဟာလူငယ္ပိုင္းေတြ ျဖစ္ေနေလ့ရွိတယ္။ တျဖည္းျဖည္းခ်င္းတည္ေဆာက္ယူရတာကို လက္ခံရင္းအခ်ိန္အတိုင္းအတာတစ္ခုမွာ ကၽြန္ေတာ္ တုိ႔ရဲ႕ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ၿပီးျပည့္စံုေစခဲ့ပါတယ္။
အခု ကၽြန္ေတာ္နားလည္ ထားတဲ့ ျမန္မာစကားပံု တစ္ခုရွိ တယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေျပာမယ့္စကား မွန္၊ မမွန္ေသခ်ာေအာင္ အရင္ လုပ္လိုက္ဦးမယ္။ ငုပ္မိသဲတိုင္ . . . ကၽြန္ေတာ့္ကို ကူၾကပါဦး။ အဲဒါ မွန္ရဲ႕လား။ တက္ႏိုင္ဖ်ားေရာက္။ (လက္ခုပ္သံမ်ား)
ျမန္မာစကားကို နားမလည္တဲ့ ကၽြန္ေတာ္အပါအဝင္ (ရယ္သံမ်ား) အေမရိကန္ေတြအတြက္ ကေတာ့ ဒီစကားရဲ႕ အဓိပၸာယ္ဟာ ေရထဲကို ငုပ္လွ်ိဳးသြားမယ္ဆိုရင္ ေအာက္ေျခ သဲေျမ ထိ ေရာက္ရပါ မယ္။ အျမင့္ကို တက္မယ္ဆိုရင္ ထိပ္ဆံုးေနရာထိ ေရာက္ရပါ မယ္။ မဆုတ္မနစ္ အားထုတ္မႈ ကို ထိန္းထားရမယ္ဆိုတဲ့ သေဘာပါ။
အေမရိကန္ဟာ ဒီႏိုင္ငံနဲ႔ ဒီေဒသရဲ႕ လူငယ္လူရြယ္ေတြကို သူတို႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့ အျမင့္ဆံုးေန ရာ ေရာက္တဲ့အထိ တက္ႏုိင္ဖို႔ အတြက္ ကူညီသြားဖို႔ စိတ္ပိုင္း ျဖတ္ထားပါတယ္။ ဒီႏိုင္ငံအေပၚ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ယံုၾကည္ထားတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ကၽြန္ေတာ္ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း ဒီကို ႏွစ္ႀကိမ္တိုင္တိုင္ ေရာက္ခဲ့ တာေပါ့။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ ဒီမိုကေရစီ အေျခခံေတြျဖစ္တဲ့ တာဝန္ယူႏုိင္ တဲ့ တံု႔ျပန္ႏုိင္တဲ့ အနာဂတ္မ်ိဳးကိုေတြ႕ျမင္ေနရလို႔ပဲ။ အဲဒီအနာဂတ္မွာ ႏုိင္ငံေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွား သူေတြ လြတ္လပ္လာမယ္၊ ဂ်ာ နယ္လစ္ေတြဟာ အမွန္တရား ေနာက္ လုိက္ခြင့္ရလာမယ္၊ လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားေတြဟာ အေၾကာက္တရားမရွိ ဘဲ ေနထုိင္လာႏုိင္မယ္။
ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဟာ ဒီႏုိင္ငံအေပၚ စြန္႔စားေရြး ခ်ယ္ခဲ့တယ္။ ဒါ့အျပင္ ဒီေဒသတစ္ခုလံုး ကို လည္း စြန္႔စားေရြးခ်ယ္လုိက္တယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲ ဆိုေတာ့ ကြဲျပားတဲ့ ႏုိင္ငံေတြ၊ ကိုးကြယ္ ယံုၾကည္မႈေတြ၊ တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္ေတြဟာ အတူတကြ ေပါင္းစည္းလာၿပီး အျပင္ေလာကရဲ႕ စိန္ေခၚမႈေတြကို ဦးတည္ ရင္ဆိုင္လာၾကတယ္။ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ပညာေရးအဆင့္ ျမႇင့္တင္မႈ၊ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး၊လုပ္ငန္းခြင္ နယ္ပယ္၊ အစိုးရနဲ႔ အသင္းအဖြဲ႕ေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ အခန္းက႑ျမႇင့္တင္ေရး၊ သဘာဝေဘး အႏၲရာယ္ေတြကို တြန္းလွန္ႏိုင္ စြမ္းျမႇင့္တင္ေရး၊ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ စတာေတြ မွာ ေနာက္ထပ္ လူငယ္ေတြဟာ ခင္ ဗ်ားတို႔ရဲ႕ ေျခရာကို လိုက္နင္းရ မယ္။ ေကာင္းမြန္တဲ့ ပညာသင္ ယူမႈနဲ႔ အခြင့္အလမ္းေတြ ရွိရ မယ္။
ငယ္ရြယ္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ေဒသတြင္းမွာ ရွိေနတဲ့ ကြဲျပားျခားနားမႈေတြကို အားနည္းခ်က္ တစ္ခုအေနနဲ႔ လက္ခံယံုၾကည္ရမွာ မဟုတ္ဘူး။ ခြန္အားတစ္ရပ္လုိ႔ ခံယူရမွာျဖစ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ တစ္ဦးခ်င္းအရ ကြဲျပားျခားနားမႈေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္ဆိုတာကို သတိျပဳ ရမယ္။ မတူညီတဲ့ ဓေလ့ထံုးစံေတြ၊ လူ႔အသိုက္အဝန္းေတြေပါ့။ ဒါေပမဲ့ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ အတူတကြ ေပါင္းစည္း လုပ္ေဆာင္တဲ့အခါပိုၿပီး သန္မာ အားေကာင္းလာလိမ့္မယ္။
ဒီေတာ့ ဒီေဒသ၊ ခင္ဗ်ားတို႔ ေဒသရဲ႕ အနာဂတ္ကို စစ္အာဏာရွင္၊ ဒါမွမဟုတ္ စစ္တပ္ရဲ႕ အလို အတိုင္း ေဖာ္ေဆာင္ရမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒီေဒသရဲ႕ အနာဂတ္ကို စြန္႔ဦးလမ္းျပသူေတြ၊ တီထြင္ ဖန္တီးသူေတြနဲ႔ အိပ္မက္ကို လက္ေတြ႕ အေကာင္အထည္ ေဖာ္သူေတြက ဖန္တီးရမွာ ျဖစ္တယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ဟာ အဲဒီအရာေတြကို လက္ေတြ႕ လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ျဖစ္လာရမယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ရဲ႕ မ်ိဳးဆက္ဟာ လူ႔အသိုင္းအဝိုင္းကို ပံုေဖာ္ရာမွာ တျခားအရင္ မ်ိဳးဆက္ အားလံုးထက္ ပိုၿပီးေတာ့ အလားအလာေကာင္း ေတြ ပိုင္ဆိုင္ထားတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆိုေတာ့ ခင္ဗ်ားတို႔မွာ ေနရာတိုင္းက စြမ္းအားနဲ႔ ဗဟုသုတေတြ ရွိေနလုိ႔ပဲ။ ခင္ဗ်ားတို႔မွာ မိဘေတြ၊ ဘိုးဘြားေတြထက္ ပိုင္းျခားသိျမင္ႏုိင္စြမ္းနဲ႔ အေတြ႕အႀကံဳေကာင္းေတြ ပိုမ်ားလာတယ္။ ၿပီးေတာ့ ခင္ဗ်ားတို႔ဟာ အခုအခ်ိန္မွာ ဒီေဒသႀကီး တစ္ခုလံုးအ ျပင္ တစ္ကမၻာလံုးက လူငယ္ေတြ နဲ႔ အေတြ႕အႀကံဳ၊ ဗဟုသုတေတြ မွ်ေဝဖို႔ အခြင့္အလမ္းေကာင္းေတြ ရွိေနၿပီ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၂၀၊ ဒါမွမဟုတ္ ႏွစ္ ၅၀ ေလာက္က ဒါမ်ိဳး မျဖစ္ႏိုင္ဘူးေလ။
လမင္းဦးဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံ သားေတြရဲ႕ ဇာတ္ေၾကာင္းကို ေျပာျပႏုိင္ဖုိ႔ သူ႔ရဲ႕အင္အားကို အသံုးခ် ခဲ့တယ္။ အေမရိကန္က ဂတ္တီစ္ဘာ့ဂ္ ေကာလိပ္မွာ သူပညာသင္ယူခဲ့တယ္။ Facebook ကေန ေစာင့္ၾကည့္ရင္း သိလာတဲ့အေျပာင္းအလဲေတြက ေမြးရပ္ေျမကို ျပန္သြားဖို႔ သူ႔ကို လံႈ႕ေဆာ္ေပးခဲ့တယ္။ ေနာက္ေတာ့ ျမန္မာ့လယ္သမားေတြရဲ႕ အခက္အခဲ ေတြ အေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားတဲ့ ဆုရ Documentary တစ္ခုကို ဖန္တီးႏိုင္ခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ့ သူကေျပာ ခဲ့တယ္။ ‘‘ကၽြန္ေတာ့္ ႏုိင္ငံဟာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ တံခါးပိတ္ေနခဲ့ တယ္။ ေနာက္ထပ္ ေျပာျပစရာ ဇာတ္လမ္းေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေသးတယ္’’ဆိုတာပါပဲ။ ဒီေတာ့ ခင္ဗ်ားတို႔ လူငယ္ေတြမွာ ေျပာစရာ ရွိတာေတြကို ေျပာျပဖို႔ အခြင့္အေရးရွိတယ္။ ဒီလို ဇာတ္လမ္းေတြကို ေျပာျပရမယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔မွာ ဒီမိုကေရစီ အစိုးရ တစ္ရပ္အတြက္ အရမ္းအေရးပါတဲ့ ဖြဲ႕ စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု ဥပေဒေတြကို တိုး တက္လာေအာင္ ျမႇင့္တင္လုပ္ေဆာင္ႏုိင္တဲ့ စြမ္းအားမ်ိဳး ရွိတယ္။ ၿပီးေတာ့ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕ အစည္းေတြ၊ သမာသမတ္က်တဲ့ တရားစီရင္မႈစနစ္၊ လြတ္လပ္တဲ့ သတင္းထုတ္ျပန္မႈ၊ ကိုယ္ပိုင္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြ ေဖာ္ေဆာင္ဖုိ႔က အစေပါ့။ ဒါေတြကို တည္ေဆာက္ဖုိ႔က ဒီႏိုင္ငံမွာ အရမ္းလိုအပ္ေနတယ္။
ျမန္မာလုိ ႏုိင္ငံမ်ိဳးေတြမွာ ခင္ဗ်ားတို႔ လူငယ္ေတြက အဲဒီလို နည္းလမ္းေတြကေန ပါဝင္ကူညီဖို႔ ဆိုတာ အရမ္းအေရး ပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ကို ဥပမာတစ္ခုေလာက္ ေျပာျပပါရေစ။ ႐ိုင္ယန္လူးဝစ္မက္ဒရစ္ဟာ ဂ်ာနယ္လစ္ တစ္ေယာက္ျဖစ္လာဖို႔ အိပ္မက္မက္ခဲ့သူျဖစ္တယ္။ သူခ်စ္ျမတ္ႏုိးတဲ့ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံမွာ တိုင္ဖြန္းမုန္တိုင္းႀကီး တိုက္ခတ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ ေနာက္ အပ်က္ အစီးေတြ ၾကား မတ္တတ္ရပ္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ သူ ဟာ ကိုယ့္ႏုိင္ငံသားေတြနဲ႔ အတူ ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ေရး က႑ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္း တစ္ရပ္အျဖစ္ ပါဝင္ဖုိ႔ ေရြးခ်ယ္ခဲ့တယ္။ ဒီေန႔မွာေတာ့ သူကိုယ္တိုင္ ပါဝင္ပူးတြဲ တည္ေထာင္ထားတဲ့ အဖြဲ႕အစည္း ဟာ ဆိုလာအမိုးျပားေတြ ျဖန္႔ေဝၿပီး လူ႔အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈနဲ႔ ျပန္လည္ နာလန္ထမႈ အတြက္ ကူညီေပးေနပါၿပီ။ သူဟာကိုယ္ပိုင္ ကၽြမ္းက်င္မႈေတြကို အသံုးခ်ၿပီး တျခား ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ တိုင္းျပည္ေတြက လူငယ္ေတြကို ကိုယ့္ႏုိင္ငံ၊ ကိုယ့္ျပည္သူေတြကို တတ္စြမ္းသ၍ ကူညီႏုိင္ေအာင္ တိုက္တြန္းေန တယ္။ ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ အတိုင္းအတာထိ ေတြးေတာရင္း ေဒသတြင္း အတိုင္းအတာနဲ႔ စၿပီး လုပ္ေဆာင္တယ္။ လူသားေတြရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာဆိုတာ တစ္ကမ႓ာလံုး ေလးစားလုိက္နာရတဲ့ အရာတစ္ခု ျဖစ္႐ံုမွ် မကဘဲ လူ႔အခြင့္အ ေရး တစ္ရပ္လည္း ျဖစ္တယ္ဆို တာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အၿမဲတမ္း အမွတ္ရေနေအာင္ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔အတြက္ ခင္ဗ်ားတို႔မွာ အစြမ္းရွိ တယ္။
ၿပီးေတာ့ ေဝေဝႏုဟာ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ငယ္ဘဝ သက္တမ္း ခုနစ္ႏွစ္ေလာက္ကို သံတိုင္ေတြေနာက္မွာ ျဖတ္သန္းခဲ့ရတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ေတြကို ဘဝရဲ႕ တကၠသိုလ္လုိ႔ သူက ေခၚခဲ့တယ္။ ဒီေန႔မွာေတာ့ သူဟာ အဲဒီလို ခက္ခက္ခဲခဲ ရယူခဲ့ရတဲ့ တကၠသိုလ္ဘြဲ႕မ်ိဳးကို သည္းခံႏုိင္မႈ စြမ္းရည္အတြက္ လက္ေတြ႕ အသံုးခ်ေနၿပီ။သူေျပာတာက “ကၽြန္မတို႔ဟာ လည္း အေၾကာင္းတရား တစ္ခုတည္းအတြက္ အရာမ်ားစြာကို စေတးခဲ့ရတယ္။ အဲဒါ ဒီမိုကေရစီပဲ”တဲ့။
မုန္းတီးမႈေတြကို ေက်ာ္လႊားဖို႔အတြက္ ခင္ဗ်ားတို႔မွာ အခြင့္ အေရးရွိတယ္။ ခ်ဳပ္တည္းမႈထက္ လြတ္ေျမာက္မႈဆီ ေသခ်ာဦးတည္ႏုိင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ပါ။ ခင္ဗ်ားတို႔ တိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ အေၾကာင္းတရားဟာ ေၾကာက္႐ြံ႕ျခင္းထက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ျဖစ္ေန တာ ေသ ခ်ာေအာင္ လုပ္ပါ။ ခင္ဗ်ားတို႔ဟာ ကိုယ့္ႏုိင္ငံကို ကြဲျပားၿပီး သစ္လြင္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းတစ္ခုေပၚ သတ္မွတ္ေပးႏုိင္တဲ့ စြမ္းအားမ်ိဳး ရွိပါတယ္။
အေမရိကန္က ခင္ဗ်ားတို႔ကို လက္တြဲေဖာ္အျဖစ္ အလိုရွိေနတဲ့ အေၾကာင္းတရား အားလံုးက ဒါပါပဲ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က ခင္ဗ်ားတို႔ရဲ႕ အနာဂတ္ကို ကိုယ္တုိင္ပံုေဖာ္ရာမွာ အတတ္ႏုိင္ဆံုး နည္းလမ္းမိ်ဳးနဲ႔ ကူညီေပးခ်င္တယ္။ ကမၻာႀကီးကို ေျပာင္းလဲဖို႔အတြက္ ခင္ဗ်ားတို႔ လိုအပ္တဲ့ ကိရိယာေတြ၊ အဆက္အသြယ္ေတြ၊ အရင္းအျမစ္ေတြကို ပိုင္ဆိုင္လာဖုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔က လိုလားတယ္။
ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ လုပ္ေပးႏုိင္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းတစ္ခုက ကၽြန္ေတာ့္ အေနနဲ႔ YSEALIကို ထင္ရွားျမင္သာတဲ့ တိုးခ်ဲ႕ျမႇင့္တင္ မႈ တစ္ခုနဲ႔ ေၾကညာလုိက္တာပါပဲ။ ဒီအသိအျမင္ ဖလွယ္ေရး အစီအစဥ္အရ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏုိင္ငံေတြက လူငယ္ေခါင္းေဆာင္ ၅၀၀ကို ႏွစ္စဥ္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုဆီ ဖိတ္ေခၚပါတယ္။ ဒီလူငယ္ေတြက သူတို႔ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္မႈ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ စြမ္းရည္ေတြ၊ အျပန္အလွန္ ခ်ိတ္ဆက္ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ၊ အေတြ႕အႀကံဳနဲ႔ အေတြးအေခၚ ဖလွယ္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ၾကတယ္။ ၿပီးရင္ေတာ့ ကိုယ့္ေဒသနဲ႔ ကမၻာႀကီး ကို ေျပာင္းလဲဖုိ႔အတြက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္တဲ့ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈေတြနဲ႔အတူ ေနရပ္ ကို ျပန္သြား ၾကပါတယ္။
ဒီလူငယ္ေတြထဲက တခ်ိဳ႕ဟာ သီတင္းငါးပတ္တာ ကာလအတြင္း အေမရိကန္ရဲ႕ အေကာင္း ဆံုးေသာ တကၠသိုလ္ တခ်ိဳ႕က လမ္းၫႊန္သင္ျပမႈေတြေၾကာင့္ အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းခဲ့ပါလိမ့္မယ္။ စြန္႔ဦးတီထြင္မႈ၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးလို က႑ေတြမွာေပါ့။ တခ်ိဳ႕ေတြကေတာ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအတြင္းက ေဒသဆိုင္ရာ အစိုးရ အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ NGO ေတြကပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ ပုဂၢိဳလ္ေတြနဲ႔ အလုပ္တြဲလုပ္ခြင့္ရပါလိမ့္မယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီအစီအစဥ္မွာ ခင္ဗ်ားတို႔ေတြဘက္က အက်ိဳးအျမတ္ရွိသလိုပဲ ခင္ဗ်ားတို႔ အေမရိကန္ မွာ ရွိေနစဥ္ အေတာအတြင္း အေမရိကန္ ျပည္သူေတြကလည္း ခင္ဗ်ားတို႔ဆီကေနျပန္ သင္ယူရ တာေတြ ရွိပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ခင္ဗ်ားတို႔ကခ်ည္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဆီက သင္ယူေနရတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။
အေမရိကန္ကေန အေတြးအေခၚသစ္ေတြ၊ အေတြ႕အႀကံဳ သစ္ေတြ ပိုင္ဆိုင္ၿပီး ေနရပ္ျပန္သြားတဲ့ အခါ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ သံ႐ံုးေတြနဲ႔ USAID အဖြဲ႕ေတြက ခင္ဗ်ားတို႔ရဲ႕ အိပ္မက္ေတြ လက္ေတြ႕ အမွန္တကယ္ ျဖစ္လာႏုိင္ေအာင္ လိုအပ္တဲ့ အေထာက္အပံ့ နဲ႔ အရင္းအျမစ္ေတြ ကူညီပံ့ပိုး ပါလိမ့္ မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေန႔မွာ ကၽြန္ေတာ္က ဂုဏ္ယူစြာနဲ႔ ေၾကညာခ်င္တာက အေမရိကန္ ဟာ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ဒီေဒသအတြင္းမွာ YSEALI အစည္းအေဝးေတြ က်င္းပဖို႔အတြက္ ႏိႈးေဆာ္ ဖိတ္ေခၚတယ္ ဆိုတာပါပဲ။ လူငယ္ေတြအေနနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈေတြကို အျပန္အလွန္ ေဝမွ်ဖို႔ အခြင့္အေရးမ်ိဳး ေပးအပ္ခ်င္တယ္။ ၿပီးေတာ့ သူတို႔အခ်င္းခ်င္း ခ်ိတ္ဆက္ထားတဲ့ ကြန္ရက္ကို ပိုၿပီးေတာ့ ၿပီးျပည့္စံုလာေစခ်င္ပါတယ္။
ဒီေတာ့ ခင္ဗ်ားတို႔ထဲက တခ်ိဳ႕ဟာ ဒီအခြင့္အေရးကို ရယူႏုိင္လိမ့္မယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ ေမွ်ာ္လင့္ တယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ထဲက အမ်ားစုဟာ ေက်ာင္းသားဘဝက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လႈပ္ရွားမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ (ေဒၚ) ေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ မင္းကိုႏုိင္တို႔ရဲ႕ ေနရာကို ဆက္ခံဖို႔၊ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းၿပီး ႂကြယ္ဝခ်မ္းသာတဲ့၊ တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးတဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ေတြ အျဖစ္ ခင္ဗ်ားတို႔အတြက္ မွန္ကန္သင့္ေတာ္တဲ့ ေနရာကို ရယူၾကဖို႔ ကၽြန္ ေတာ္ေမွ်ာ္လင့္တယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ သာ အဲဒီအတိုင္း လုပ္ေဆာင္ မယ္ဆိုရင္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုထက္ ပိုေကာင္းတဲ့ မိတ္ေဆြနဲ႔ လက္တြဲေဖာ္မ်ိဳး ထပ္မရွိႏုိင္ဘူးဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္ ကတိေပးတယ္။
ကဲ၊ ေက်းဇူးအမ်ားႀကီးတင္ ပါတယ္။ (ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ ျမန္မာဘာသာျဖင့္) အခုကၽြန္ ေတာ္ခင္ဗ်ားတို႔ဆီက ေမးခြန္းေတြကို လိုခ်င္ပါတယ္။ (လက္ခုပ္သံမ်ား)။။