ဦးသိန္းစိန္ေခတ္ ျမန္မာႏုိင္ငံ

●(မွဴးေဇာ္)●
●ေဆာင္းပါးရွင္ မိတ္ဆက္
ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံ၊ ဆစ္ဒနီအေျခစိုက္ လို၀ီႏိုင္ငံတကာမူ၀ါဒေရးရာအဖြဲ႕က ထုတ္ေ၀ေသာ The Interpreter တြင္ ျမန္ 

မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ေလ့လာ သုံးသပ္ခ်က္

 ေဆာင္းပါးတစ္ေစာင္ ေဖာ္ျပလာ

ခဲ့ရာ၌ ျမန္မာႏိုင္
ငံ ဒီမိုကေရစီအကူးအေျပာင္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္းျပီး စိတ္၀င္စားဖြယ္ရာေကာင္းသည့္ ေဆာင္းပါး တစ္ပုဒ္ ေဖာ္ျပပါရွိလာခဲ့သည္။ 

 ေဆာင္းပါးရွင္မွာၾသဇီႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနတြင္ (၃၆)ႏွစ္ၾကာေအာင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ vသည့္ ၀ါရင့္သံတမန္တစ္ဦး ျဖစ္သည့္အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ၾသစေၾတးလ် သံအမတ္ႀကီး အျဖစ္ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္မွ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ အထိ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ ျဖစ္ရာ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အေတာ္မ်ားမ်ား သိရွိထားသူတစ္ဦးလည္း ျဖစ္ေနသည္။ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွစတင္၍ အာရွ-ပစိ ဖိတ္ေကာ လိပ္၊ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ လူမႈေရးအေျပာင္းအလဲ ဌာန၌ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူ ဧည့္ပါေမာကၡအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွစ၍ Myanmar/Burma Update Conference ၏ ပူးတြဲအႀကီးအမွဴးအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ရာ ၂၀၀၆၊ ၂၀၀၇၊ ၂၀၀၈၊ ၂၀၁၀၊ ၂၀၁၂ ႏွင့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မ်ား၌ ကြန္ဖရင့္စာတမ္းမ်ား စုစည္းတည္းျဖတ္ခဲ့သည္။

ေဆာင္းပါးရွင္သည္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတြင္ (၁၂)ႏွစ္ၾကေအာင္ သံတမန္တစ္ဦးအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္း ေဆာင္ ခဲ့သူ ျဖစ္ျပီး ဂ်ပန္ဘာသာစကားကို ေကာင္းစြာေျပာႏုိင္၊ ဖတ္ႏိုင္သူတစ္ဦးလည္း ျဖစ္သည္။ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္မွ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္အထိ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံေရး၊ ကုန္သြယ္ေရးမူ၀ါဒႏွင့္ လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးေရး မူ၀ါဒတို႔ ကို အထူးျပဳေလ့လာခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ “အနာဂတ္သို႔ ခုန္ပ်ံေက်ာ္လႊားျခင္း (သို႔မ ဟုတ္) ၾသစ ေၾတးလ်-ဂ်ပန္ အလုပ္သေဘာကင္းလြတ္ခြင့္သေဘာတူညီခ်က္ႏွင့္ လူ၀င္မႈၾကီးၾကပ္ေရး မူ၀ါဒ”စာအုပ္ကို ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္လည္းေကာင္း၊ “Whales apart: tensions in Japan-Australia relations” စာအုပ္ကို ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ မတ္လတြင္လည္းေကာင္း ေရးသားထုတ္ေ၀ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။

၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္အထိ ၾသစေၾတးလ်-ဂ်ပန္ သုေတသနဗဟိုဌာနတြင္ စီမံကိန္းမန္ေန ဂ်ာအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ အာရွ-ပစိဖိတ္ စီးပြားေရးစာတမ္းမ်ားႏွင့္ ကေရာဖို႔တကၠသိုလ္၏ လစဥ္ ထုတ္ေ၀ေသာ ေအပက္စီးပြားေရးသတင္းစဥ္တြင္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအယ္ဒီတာအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ထို႕ အျပင္ ဂ်ပန္ႏွင့္ အာရွ-ပစိဖိတ္ဆိုင္ရာ စာတမ္းမ်ားစြာ ေရးသားျပဳစုရာတြင္ ပါ၀င္ခဲ့ျပီး ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံ ျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္လည္း ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူ
ျဖစ္သည္။ ယခု ေဆာင္းပါးမွာ အာရွ-ပစိဖိတ္သာမက ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူတစ္ဦးအေနျဖင့္ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို သုံးသပ္ထားျခင္း ျဖစ္ျပီး မူရင္းအား ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာ ျပန္ဆိုထားျခင္း ျဖစ္သည္။

ဦးသိန္းစိန္ေခတ္ ျမန္မာႏုိင္ငံ

ႏွစ္ေပါင္း(၂၀)ေက်ာ္အတြင္း ေခတ္သစ္ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ပထမဦးဆုံးေသာ အေရြးခ်ယ္ခံသမၼတ တစ္ဦးအျဖစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေဟာင္းသိန္းစိန္ ႏိုင္ငံတကာအလယ္မွာ ထင္ထင္ရွားရွား ထြက္ေပၚလာခဲ့တာ (၃)ႏွစ္ျပည့္ခဲ့ပါျပီ။ အျပစ္ဆိုစရာ မကင္းတဲ့ေရြးေကာက္ပြြဲေတြအျပီးမွာေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ စစ္မွန္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးအသြင္ကူးေျပာင္းမႈကို စတင္ခဲ့ျပီ ႏိုင္ငံတကာက ျမင့္ျမင့္မားမား ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ၾကတာ မဟုတ္ ပါဘူး။

ဒါေပမယ့္လည္း ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ သမၼတသက္တမ္း စြမ္းေဆာင္ႏိုင္မႈဟာ ေမွ်ာ္ လင့္ထားတာေတြ အားလုံးထက္ မ်ားစြာ ေက်ာ္လြန္ေနခဲ့ပါတယ္။

၂၀၁၁ ခုႏွစ္ မတ္လ ၃၀ ရက္ေန႔မွာ ေျပာၾကားခဲ့တဲ့ သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ကတိသစၥာျပဳမိန္႔ခြန္း ဟာ ျမန္မာျပည္သူေတြေရာ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းက၀ါ လိုလားေတာင့္တေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ေရွ႔ ဆက္ေလွ်ာက္မယ့္ လမ္းေၾကာင္းကို ခ်မွတ္ရာမွာ အေရးပါခဲ့ပါတယ္။ ဒီမိန္႔ခြန္းမွာ စီးပြားေရးမူ၀ါဒမွသည္ ႏုိင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈအထိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေလသံ၊ ျမင့္မားတဲ့ပန္းတိုင္ေတြ၊ အေရးၾကီးလွတဲ့ ေရတိုကာလအတြင္း ေဖာ္ေဆာင္သြားမယ့္ ႏုိင္ငံေရးရည္မွန္းခ်က္ေတြ ပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္။

မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားျပီးတဲ့ေနာက္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ဟာ ခိုင္မာတဲ့ေခါင္းေဆာင္မႈကိုျပသခဲ့ျပီးတဲ့ ေနာက္မွာေတာ့ ယုံၾကည္စိတ္ခ်ရျပီး လူၾကဳိက္မ်ားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ သမၼတႀကီးဟာ အေရးပါတဲ့ အလွည့္အေျပာင္းေတြ ဖန္တီးခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အရင္ တုန္းက မျမင္မေတြ႕ခဲ့ရတဲ့ လူထုသေဘာထားကို အေလးထားတာေတြ ေဆာင္ရြက္လာခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့ အျပင္ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္အမ်ဳိးသားလုပ္ငန္းစဥ္တစ္ရပ္ကို ထုတ္ေဖာ္ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။

ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ဟာ ဘာမွေရးဆြဲထားျခင္းမရွိတဲ့ ကင္းဗတ္စအလြတ္ကေန စတင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ရတာ ျဖစ္ေပမယ့္လည္း အသစ္ထြက္ေပၚလာတဲ့ ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္နဲ႔ အခြင့္အာဏာ ျပဳိင္ဆိုင္မႈေတြ ရွိေနတဲ့ၾကားက ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အပ်ံသင္စ၊ ထြန္းသစ္စ ဒီမိုကေရစီမွာ အျပန္အလွန္ ထိန္းေက်ာင္းမႈေတြ တိုးျမွင့္ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြအပါအ၀င္ အျပဳသေဘာပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့တဲ့အတြက္ အထူးပဲ ေလးစားဖြယ္ရာ ေကာင္းပါတယ္။

သမၼတဦးသိန္းစိန္ဟာ လႊတ္ေတာ္တြင္းမွာ ေနရာအမ်ားစုရယူထားတဲ့ အရင္တုန္းက သူကိုယ္တုိင္ဦးေဆာင္ခဲ့တဲ့ ျပည္ေထာင္စု ၾကံ႕ခိုင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႕ျဖဳိးေရးပါတီ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြသာမက အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္နဲ႔ပါ ထိထိေရာက္ေရာက္ လက္တြဲလုပ္ကိုင္ႏိုင္တဲ့ဆက္ဆံေရးတစ္ရပ္ကိုလည္း ထူေထာင္ႏုိင္ခဲ့ ပါတယ္။

လက္ရွိအခ်ိန္မွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ အရွိန္ျမွင့္တင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း မျပဳတဲ့အတြက္ ေ၀ဖန္မႈေတြ ရွိေနေသးေပမယ့္လည္း သမိုင္း၀င္ ခ်ီးက်ဴးရမယ့္ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး ျဖစ္ပါတယ္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ အေရးပါဆုံး ေအာင္ျမင္မႈကေတာ့ တစ္ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ျငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္ ရရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ ျပတ္ျပတ္သားသား ေျပာၾကားထားတဲ့ ႏုိင္ငံေရး ကတိက၀တ္ပဲ ျဖစ္မွာပါ။ ဒီသေဘာတူညီခ်က္ရရွိဖို႕ကေတာ့ စိတ္မရွည္စရာ အရႈပ္အေထြးေတြ အမ်ား ၾကီး ရွိေနတာကို ေတြ႔ခဲ့ၾကရျပီး ျဖစ္ေပမယ့္လည္း သူကေတာ့ ရေအာင္လုပ္ဖို႕ ကတိျပဳထားျပီး ျဖစ္ပါ တယ္။

တစ္ႏိုင္ငံလုံးျငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူညီခ်က္ရရွိေရး လုပ္ငန္းစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႕ တစ္ခ်ဳိ႕က ဗ်ဴရို ကေရစီဆန္လြန္းတယ္ ဆိုျပီး ေျပာၾကတယ္။ တစ္ခ်ဳိ႕ကလည္း အေတာ္ကေလး ကေမာက္ကမဆန္ တယ္၊ တစ္ခ်ဳိ႕ကလည္း ေႏွးလြန္းတယ္ ဆိုျပီး ေျပာေနၾကေပမယ့္လည္း သမၼတဦးသိန္းစိန္ဟာ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးေရးအတြက္ လြတ္လပ္ပြင့္လင္းျပီး စနစ္တက်ရွိတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ကို ခ်ျပျပီး တစ္ႏိုင္ငံလုံးအတိုင္း အတာနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေအာင္ ႀကဳိးပမ္းလာတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ပထမဆုံးေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး ျဖစ္ပါတယ္။

လူသိမ်ား ထင္ရွားတဲ့ ျပႆနာ(၂)ရပ္ျဖစ္တဲ့ ၾကဳိတင္ခန္႔မွန္းႏုိင္ျခင္းမရွိတဲ့ ဘဂၤါလီလူနည္းစုကိစၥ၊ ၾကဳိတင္ခန္႔မွန္းႏိုင္တဲ့ ကခ်င္လက္နက္ကိုင္မ်ားကိစၥ၊ ဒီ(၂)ခုကလြဲရင္ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရဟာ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ျပန္လည္ရရွိေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာ အရင္တုန္းက ရွိခဲ့သမွ်ေသာ ေခါင္းေဆာင္ေတြ အားလုံးထက္ အမ်ားႀကီးသာလြန္တဲ့ တိုးတက္မႈေတြ ရရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။

ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးေၾကာင့္ ဒီလိုေအာင္ျမင္မႈေတြ ရရွိခဲ့တယ္ ဆိုတာ သံသယျဖစ္ဖြယ္ မရွိပါဘူး။

ဦးသိန္းစိန္ဟာ ရိုးသားတယ္။ အဂတိလိုက္စားမႈ မရွိဘူး။ တစ္ကိုယ္ရည္ ရည္မွန္းခ်က္ မၾကီးဘူး။ ဒီအခ်က္ေတြဟာ တရား၀င္အသိအမွတ္ျပဳမႈ အျပင္းအထန္ လိုအပ္ေနတဲ့ ျမန္မာအစိုးရအတြက္ အေရး ၾကီးပါတယ္။ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကို ေလွ်ာက္လွမ္းရာမွာ အားလုံးပါ၀င္တဲ့၊ အထူးသျဖင့္ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေစ့စပ္ညွိႏႈိင္းဖို႔ ခ်ဥ္းကပ္မႈကို ထက္ထက္သန္သန္ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာေတြဟာ အံ့အားသင့္ စရာ ျဖစ္သလို ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာၾကဳိဆိုရမယ့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီနည္းလမ္းဟာ သူ႔ေရွ႕က အရင္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေျဖာင့္ေျဖာင့္ၾကီး ဆန္႕က်င္ေနျပီးေတာ့ အထူးပဲ ထိေရာက္မႈ ရွိတာကို သက္ ေသျပႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။

၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတအျဖစ္ ဦးသိန္းစိန္ လႊဲေျပာင္းရယူျပီးေနာက္ ခိုင္မာတဲ့ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ အရွိန္အဟုန္နဲ႔ ထြက္ေပၚမလာခင္ လအနည္းငယ္ အခ်ိန္ယူခဲ့ရပါတယ္။ ဒီလိုေႏွာင့္ေႏွး ၾကန္႔ၾကာမႈဟာ ေရရွည္ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္ေတြ၊ ခိုင္မာတဲ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး မူ၀ါဒေတြ၊ လုပ္ငန္းစဥ္ ေတြကို ဘယ္လိုသြားမယ္၊ ဘယ္လိုလုပ္မယ္ ဆိုတာကို ဘယ္သူမွ မသိေသးတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ႏုိင္ ပါတယ္။ ဒီကေန႔ဒီအခ်ိန္မွာ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းေရးအတြက္ တစ္ခုတည္းေသာ ေမာ္ဒယ္လ္ဆို တာ မရွိေတာ့ပါဘူး။ ကူညီေထာက္ပံ့ေပးမယ့္ ႏုိင္ငံတကာစီမံကိန္းေတြ မရွိခဲ့ပါဘူး။ တစ္ကယ္တမ္းမွာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာဘ႑ာေရးအဖြဲ႕အစည္းေတြ ေပ်ာက္ဆုံးေနျပီးေတာ့ ကုလသမဂၢဟာလည္း မကူႏိုင္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အမ်ဳိးသားဖြံ႕ျဖဳိးတိုးတက္ေရးအာဂ်င္ဒါနဲ႔ပတ္သက္ျပီးေတာ့ အားလုံးသေဘာ တူတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မရွိေသးသလို ဘယ္လမ္းေၾကာင္းကသြားမယ္ ဆိုတာမ်ဳိး လည္း ရရွိထားတာ မရွိေသးပါဘူး။ ျပည္တြင္းအတိုက္အခံအဖြဲ႕အစည္းေတြဟာလည္း ေရရွည္မူ၀ါဒေတြ ထိထိေရာက္ေရာက္ ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ဖို႔ကို အေလးထားျခင္း မရွိခဲ့ပါဘူး။

ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ အေရးၾကီးဆုံး ႏုိင္ငံေရးဆုံးျဖတ္ခ်က္ကေတာ့ ဧရာ၀တီျမစ္ အထက္ပိုင္းမွာ တည္ေဆာက္မယ့္ ျမစ္ဆုံဆည္စီမံကိန္းကို ၂၀၁၁ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ ရပ္ဆိုင္းလိုက္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဆုံးျဖတ္ခ်က္ဟာ သာမန္ျပည္သူေတြရဲ႕ စိုးရိမ္ေသာကေတြကို အစိုးရက ေျဖေဖ်ာက္ေပး လိုက္ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္ ႏိုင္ငံတကာရပ္တည္မႈမွာ အေရး ၾကီးတဲ့ အေၾကာင္းတရားတစ္ခု ျဖစ္လာမွာပါ။

ျမစ္ဆုံဆုံးျဖတ္ခ်က္ဟာ လူငယ္မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြအပါအ၀င္ ျပည္သူလူထုရဲ႕ ေထာက္ခံမႈကို ရရွိ ေစခဲ့တဲ့ အလွည့္အေျပာင္းတစ္ရပ္ ျဖစ္ျပီး ျပည္သူလူထုအျမင္မွာလည္း သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရကို ျပည္သူ႔အစိုးရတစ္ရပ္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳလာေစခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြအၾကား၊ သာမန္ ျပည္သူေတြအၾကားမွာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ျမင့္မားလာေစခဲ့တဲ့ ပထမဦးဆုံးေသာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ျဖစ္ပါ တယ္။ ဒါ့အျပင္ အစိုးရသစ္ဟာ စီးပြားေရးအက်ဳိးအျမတ္တစ္ခုတည္းကို မၾကည့္ဘဲ သဘာ၀ပတ္၀န္း က်င္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးနဲ႕ ေဒသခံေတြရဲ႕လူေနမႈဘ၀ေတြကို အေလးထားေၾကာင္း အထင္ အရွား ျပသလိုက္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႕ ဆက္ဆံေရးကို ေျပာင္းလဲပစ္ဖို႔ သမၼတဦးသိန္း စိန္ရဲ႕ စိတ္အားထက္သန္မႈဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒအတြက္ အေရးၾကီးတဲ့ လမ္းေၾကာင္း အသစ္ကို ဖြင့္လွစ္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလမ္းေၾကာင္းအသစ္ဟာ အနာဂတ္မွာလည္း ေတာ္ေတာ္နဲ႔ ေျပာင္းလဲသြားဖို႔ မရွိႏိုင္ပါဘူး။ ဒီေနာက္မွာေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ပိတ္ပင္ထားတဲ့ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈေတြ ဖယ္ရွား ေပးေရးဟာ အေရးၾကီးကိစၥတစ္ရပ္ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ျပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း(၂၀)အတြင္းမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႏိုင္ငံတကာေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ အစဥ္အျမဲ ပါ၀င္ေနတာက ဒီပိတ္ဆို႔အေရးယူေရးပဲ ျဖစ္ခဲ့ ပါတယ္။

ဒီပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈေတြ ဖယ္ရွားေပးခဲ့တာေတြဟာလည္း သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈ ေတြထဲက တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလအတြင္းမွာ အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမား ျမန္မာႏုိင္ငံကို အလည္အပတ္လာေရာက္ခဲ့ျခင္းဟာ အေမရိကန္နဲ႔ဆက္ဆံေရးမွာ ႀကီးမားတဲ့ အလွည့္ အေျပာင္းတစ္ရပ္ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ဒီဆက္ဆံေရးဟာ ဆက္လက္ျပီးေတာ့ အရွိန္အဟုန္ ရရွိလာေတာ့ မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုုင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ ယခုအေျခအေနထက္ ပိုမိုခိုင္မာတဲ့ တိုးတက္မႈ ေတြ ျဖစ္ေပၚလာမလား၊ ျဖစ္မလာဘူးလား ဆိုတာကိုေတာ့ သမုိင္းက ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ေနတုန္းပါပဲ။ ေလ့လာသူေတြကေတာ့ လူထုစိတ္ခံစားခ်က္ ေျပာင္းလဲလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့တာကို ေလွ်ာ့တြက္ ေနၾကပါတယ္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ဟာ သမၼတရာထူးကို လက္ခံရယူခ်ိန္မွာ စစ္ဘက္ရာထူး အျမင့္ဆုံး ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ မဟုတ္ခဲ့တဲ့အတြက္ သမၼတေနရာကို ခိုင္မာေအာင္ တည္ေဆာက္တဲ့ေနရာမွာ ၾကီးမား တဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြ ေတြ႕ၾကဳံရင္ဆိုင္ခဲ့ရပါတယ္။ျမန္မာႏုိင္ငံ ေျမာက္ပိုင္း ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ တိုက္ခိုက္မႈ ေတြ ရပ္စဲဖို႔ ညႊန္ၾကားခ်က္အေပၚမွာ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က လိုက္နာျခင္း ရွိ-မရွိ ဆိုတာကလည္း အျငင္း ပြားဖြယ္ရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါဟာ အဓိကက်တဲ့ မေအာင္ျမင္မႈ လို႔ အခ်ဳိ႕က သုံးသပ္ၾကေပမယ့္လည္း နီးစပ္သူေတြကေတာ့ ဒါဟာ သမၼတအမိန္႕အရ တပ္မေတာ္က ေဆာင္ရြက္တာ ျဖစ္တယ္ လို႔ ရွင္းခ်က္ ထုတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။

ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရးမွာ တပ္မေတာ္အခန္းက႑ရဲ႕ အနာဂတ္ဟာ မျပီးဆုံးေသးတဲ့လုပ္ငန္းစဥ္ မွာ အေရးပါတဲ့ အစိတ္အပိုင္းတစ္ရပ္အျဖစ္ ဆက္လက္ တည္ရွိေနပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး အသြင္ကူးေျပာင္းမႈမွာ အေရးၾကီးဆုံးေမးခြန္းကေတာ့ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ဟာ ႏိုင္ငံ့အေရးအရာေတြကို အဓိက စီမံခန္႔ခြဲျခင္း မျပဳေတာ့ဘဲ ေနာက္ကြယ္ကေန ကူညီပံ့ပိုးသူအျဖစ္ အခန္းက႑ေလွ်ာ့ခ်ေရးကို လက္ခံႏိုင္မလား၊ လက္မခံႏိုင္ဘူးလား ဆိုတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ျပန္လည္ထူေထာင္ရာမွာလည္း တိုးတက္မႈ အမ်ားၾကီး ရရွိ ေအာင္ မေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခဲ့တာဟာလည္း သိသာထင္ရွားတဲ့ စိတ္ပ်က္ရမႈတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ တိုက္ပြဲျဖစ္ ပြားရာေဒသေတြမွာ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနျပီးေတာ့ တရားစီရင္ေရးစနစ္ မွာလည္း အဂတိလိုက္စားမႈေတြ ျမင့္တက္ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ဘက္အေနနဲ႔ အခြင့္ထူးမ်ား ရရွိခံစား ေနဆဲ ျဖစ္ျပီး သာမန္ျပည္သူေတြအတြက္ ေျမယာပိုင္ဆိုင္ခြင့္ဟာလည္း မေသမခ်ာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ လြတ္လပ္စြာ ေျပာၾကားခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာစုေ၀းခြင့္၊ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခြင့္ ဒီဟာေတြကေတာ့ တိုးတက္မႈေတြ ရွိေနေပမယ့္လည္း သာမန္ျပည္သူေတြရဲ႕ ေအာက္ေျခအဆင့္မွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္ေပၚမလာ ေသးတာကို ေတြ႕ရွိရပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီအေျပာင္းအလဲေတြ ေပၚေပါက္လာဖို႔ Agent of Change အျဖစ္ စတင္ႀကဳိးပမ္းအားထုတ္ခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ အခုအခ်ိန္မွာ ျပီးဆုံးေတာ့ မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း သူ႔ေနရာကို ဘယ္သူဆက္ခံမလဲ ဆိုတာလည္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိ ရွိရေသးပါဘူး။ အလားတူပါပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းေရးမွာ ေနာက္ထပ္ ဘာေတြ ဆက္ျဖစ္လာမလဲ ဆိုတာကိုလည္း မသိရွိႏိုင္ေသးပါဘူး။

[Democracy Today Newspaper-May 1 2014]

[Ref : Myanmar: The legacy of Thein Sein by Trevor Wilson, April 2014 The Interpreter]
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
[Original Source : http://www.lowyinterpreter.org/post/2014/04/03/Myanmar-legacy-Thein-Sein.aspx?COLLCC=2451412399&]