ၤ Facebook သုိ႔မဟုတ္ မ်က္ႏွာဖုံးစြပ္ပြဲေတာ္ထဲ ကၽြံဝင္ေနေသာ ကမာၻအစစ္

တစ္ေန႔ထက္တစ္ေန႔ တုိးတက္ သာလြန္မႈ

မ်ားႏွင့္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကိုသိ ရန္ ေျမျပင္

သို႔ ကိုယ္တုိင္ကြင္းဆင္း ေလ့လာရန္ မလုိေတာ့

သည့္ေခတ္မွာ လြန္ခဲ့ သည့္ႏွစ္ အနည္းငယ္မွ

စခဲ့သည္ ဟုဆုိလွ်င္ မယံုႏိုင္ဖြယ္မရွိ။ 

ကမၻာႀကီး မွာ ရြာႀကီးတစ္ရြာသာသာျဖစ္လာခဲ့ ခ်ိန္၌ ဆက္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းမ်ား အတြက္ ကုန္းတစ္ တန္၊ေရ တစ္တန္၊ ေလတစ္တန္ ကူးလူးသြားလာရန္ မလို အပ္ေတာ့။ ထုိအေျခအေန၊ ထုိေခတ္ တစ္ေခတ္ကို ဆိုရွယ္မီဒီယာ မ်ား ဟု ေခၚဆုိသည့္ လူမႈကြန္ရ က္မ်ား ကေဆာင္ၾကဥ္းေပးခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။
လူတို႔သည္ ေဝးကြာေနသည့္ မိသားစု၊ မိတ္ေဆြ၊ ခ်စ္ခင္ရသူမ်ားႏွင့္ စကၠန္႔ပိုင္းအတြင္း ဆက္ သြယ္ႏုိင္ မည့္ စနစ္အေပၚမည္သူမွ် လ်စ္လ်ဴ႐ႈထား ၾကမည္မဟုတ္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ပင္ လူမႈ ကြန္ရက္ သည္ တီထြင္သည့္ႏုိင္ငံတို႔ တြင္သာမက အျခားေနရာေဒသမ်ားသို႔ ပါလြယ္ကူလ်င္ျမန္စြာ ပ်ံ႕ႏွံ႕ေန ၿပီး ၎မွာ လူမႈကြန္ရက္ ဆက္သြယ္ မႈေ ကာင္း မြန္သည့္ အခ်က္ေၾကာင့္ဆုိလွ်င္ မွား ႏုိင္ဖြယ္ မရွိေပ။

တစ္ခုထက္ပိုေသာ အာနိသင္မ်ား
ေဖ့စ္ဘြတ္ အသံုးျပဳမႈ တြင္က်ယ္ လာသည္ႏွင့္အမွ် ေကာင္းက်ဳိး သာမက ေဘးထြက္လာသည့္ ဆုိး က်ဳိးမ်ားပါ ေတြ႕လာရမည္ျဖစ္သည္။ အေကာင္း ဘက္ျဖင့္ၾကည့္ မည္ဆိုလွ်င္ လူမႈကြန္ ရက္ေၾကာင့္ သာမန္လူတစ္ဦးအျဖစ္ ရပ္တည္ရွင္သန္ေနရသည့္ ဦးလွႀကိဳင္ မွ သမုိင္းမွတ္တမ္းဝင္ သခင္ လွႀကိဳင္ ျဖစ္လာရသည္ကို မည္သူမွ မျငင္းႏုိင္။ ယင္းက ေဖ့စ္ဘြတ္၏ ထိေရာက္မႈ တစ္ ခုဟု ဆိုႏုိင္ သည္။ ထုိ႔အျပင္ ေသြးလွဴ ဒါန္းမႈလုိအပ္ေနပါသည္ဟူသည္မွ စ၍ ‘ေလးစားစြာ ပန္ၾကားပါသ ည္’ ဆုိေသာ အခ်က္အလက္မ်ားအထိ လူမႈစာမ်က္ ႏွာေပၚသို႔ ဝင္ေရာက္လာၿပီ ျဖစ္သည္။
အျခားတစ္ဖက္တြင္လည္း မလုိ လားအပ္သည့္ ဆုိးက်ဳိးမ်ား ေပၚေပါက္ လာႏုိင္ၿပီး စကၠန္႔ပိုင္း အတြင္း ၌ပင္ သတင္းျဖန္႔ခ်ိေပးႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ ျပင္ပ ပဋိပကၡမႈခင္း မ်ာျဖစ္ပြား လာေစႏိုင္ သည့္ အျပင္ သူတစ္ပါးအေပၚ ပုတ္ခတ္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ားလည္း လြန္စြာလုပ္ ေဆာင္လာႏုိင္ၾကသည္ဟု ကြန္ပ်ဴတာသိပၸံ ဘာသာမာ စတာတန္း တက္ေရာက္ေန သည့္ ေဖ့စ္ဘြတ္သံုးစြဲသူတစ္ဦးျဖစ္ေသာ မယဥ္ဝင္းထုိက္က သူ႔အျမင္ကို ေျပာျပသည္။ဝါရင့္သတင္းစာဆရာျဖစ္သည့္ ဦးရဲႏုိင္မုိးကမူ ”ကြၽန္ေတာ္တို႔ဆီမွာ ေျပာရရင္ေတာ့ လူမႈေရးကိုေက်ာ္လြန္ၿပီး ေတာ့ ကိုယ္လုပ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းပိုင္း ဆုိင္ရာကိစၥေတြ အတြက္ပါ ထဲထဲဝင္ဝင္ သံုးလာၾကတယ္”ဟု ေဖ့စ္ဘြတ္တြင္ က်ယ္လာေနသည့္ ပံုစံ အေပၚမွတ္ခ်က္ ေပးသည္။ ဤသို႔ဆိုလွ်င္ ပ်ံ႕ႏွံ႔မႈ စီးဝင္ မႈျပင္းထန္လာျခင္း၏ အေၾကာင္းျပ ခ်က္ ကား အဘယ္နည္းဟု ေမးခြန္းထုတ္မည္ ဆိုလွ်င္ ….

အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ဳိးစံုျဖင့္ ဖန္တီးသည္
‘လူမႈကြန္ရက္’ဟူသည့္ အမည္နာ မႏွင့္အညီ လူမႈေရးကိစၥမ်ားတြင္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ အသံုးျပဳရ န္ ရည္ရြယ္ခဲ့ သည့္ ေဖ့စ္ဘြတ္မွာ ႏုိင္ငံတကာ၌ မည္သို႔အ သံုးျပဳေနၾကသည္ကို တိက် စြာစစ္ တမ္း မေကာက္ယူႏုိင္။ သို႔ေသာ္ ျပည္တြင္းတြင္ လူမႈေရးထက္ေက်ာ္လြန္ သည့္ကိစၥမ်ား၊ သတင္းျဖန္႔ခ်ိ မႈမ်ား၌ ထဲထဲဝင္ဝင္ အသံုးျပဳ လာေနၾကသည္ဟု သတင္းစာဆရာ ဦးရဲႏုိင္မုိးက ဆုိသည္။ ထုိကဲ့သို႔ အဓိကတစ္ခုအေနႏွင့္ ျဖစ္ လာျခင္းက ျပည္တြင္း၏ အျခားေသာ ဆက္သြယ္ေရးနည္း လမ္းမ်ား အားနည္း ေနျခင္းေၾကာင့္လည္း ေဖ့စ္ဘြတ္မွာ တစ္မုဟုတ္ခ်င္း အေရးပါလာၿပီး ယင္း သို႔ ျဖစ္ လာျခင္းက ေကာင္းမြန္သည္ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳ သည္။”သတင္း စီးဆင္း မႈ ျမန္ ဆန္လာ တယ္”ဟူ ၍ ျဖစ္သည္။

ေဖ့စ္ဘြတ္၏ ႀကီးမားစြာပ်ံ႕ႏွံ႔လာေနမႈမွာ ၁၅ဝဝ က်ပ္တန္ တန္ဖိုးနည္း ဖုန္းမ်ားေပၚေပါက္ လာ ၿပီး ေနာက္ပိုင္း၌ ပိုမုိသိသာလာခဲ့ၿပီး ေစ်းသည္အခ်ဳိ႕မွ အစ ႏုိင္ငံ့ အေရး ေဆာင္ရြက္သူမ်ား အဆံုး အသံုးျပဳလာေနၾကၿပီဟု 7 Days သတင္းဌာန၏ အႀကီးတန္းသတင္းေထာက္ျဖစ္သူ ကိုဥကၠာကိုကို က ဆုိ သည္။”အေျခခံ လူတန္း စားေ တြ အင္ တာနက္သံုးတတ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ေပးသင့္တယ္။ အနည္းဆံုးေတာ့ မုိးေလ ဝသသတင္းၾကည့္တတ္ရမယ္ေလ”ဟု ကိုဥကၠာကိုကိုက ေဖ့စ္ဘြတ္ နယ္ ပယ္ က်ယ္ေျပာ ရာတြင္ လူတန္းစားမ်ားစြာ ပါဝင္လာသင့္ပံုကို ၫႊန္းဆိုျခင္း ျဖစ္သည္။

တရားဝင္သတင္းဌာနႀကီးမ်ားမွ မီဒီယာလက္နက္တစ္ခုအျဖစ္ ေဖ့စ္ ဘြတ္အား အသံုးျပဳလာျခင္း မွာမူ ယခင္ က ထားရွိခံခဲ့ရသည့္ စာေပစိစစ္ေရး၏ အက်ဳိး ဆက္ေၾကာင့္ ဟု ဥပေဒပညာရွင္ ဦးမင္းေတဇၫြန္႔တင္က သံုးသပ္မွတ္ ခ်က္ေပးသည္။ ယင္းကာလမ်ားအတြင္း တြင္ တင္ျပလိုသည့္ သတင္းမ်ားမွာ စာေပစိစစ္ေရး၏ လွီးျဖတ္မႈဒ ဏ္ခံခဲ့ ရၿပီး ေပးလိုသည့္မက္ေဆ့ခ်္၊ သတင္း ရသ မ်ားေပ်ာက္ဆံုးခံရျခင္းေၾကာင့္ စာေပစိစစ္ေရး ပ်က္သုဥ္းသြားသည့္ ေနာက္ပိုင္း သတင္းဌာနမ်ား အေနႏွင့္ သတင္းကို တုိတုိႏွင့္လုိရင္း ထိမိစြာ ေပးႏုိင္ရန္ လူမႈကြန္ရက္ကို အသံုးျပဳ လာျခင္းျဖစ္ မည္ဟုလည္း ဦးမင္းေတဇ ၫြန္႔တင္က ဆုိသည္။

”ဒါေတြက သတ္မွတ္ထားတဲ့ အရမ္းတင္းက်ပ္တဲ့ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြရဲ႕ အလြန္အေန နဲ႔ ေပါက္ ထြက္လာတာပါ” ၎က ပညာရွင္တစ္ဦး၏ ေဖ့စ္ ဘြတ္တြင္က်ယ္မႈ အေၾကာင္းအက်ဳိး သံုးသပ္ ခ်က္ မ်ားျဖစ္ေသာ္လည္း ေဖ့စ္ ဘြတ္အသံုးျပဳသူလူငယ္တစ္ဦးျဖစ္သည့္႐ူပေဗဒဒုတိယႏွစ္ေက်ာင္း သူ မေရႊရည္ ကမူ ”ေဖ့စ္ဘြတ္သံုး ရတာ ေကာင္းပါ တယ္။ ေဖ့စ္ဘြတ္က သံုးတတ္ရင္ အက်ဳိးျဖစ္ ပါတယ္”ဟူ၍ ျဖစ္သည္။

ဆုိရွယ္ကိုေက်ာ္လြန္လာေသာအခါ
”လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ အက်င့္သိကၡာ ေတြက စကၠန္႔ပိုင္းအတြင္း ၿပိဳလဲသြား ႏုိင္တဲ့ဟာမ်ဳိး ျဖစ္ေနၿပီ” ဟု ဦးမင္းေတ ဇညြန္႔တင္က ေဖ့စ္ဘြတ္၏ ထိေရာက္မႈ အရွိဆံုးအက်ဳိး ဆက္ကို ဆုိသည္။ လူမႈကြန္ ရက္တစ္ခုအျဖစ္ ေက်ာ္ လြန္လာသည့္ ေဖ့စ္ဘြတ္ကို ျပည္တြင္းရွိ သန္းေျခာက္ဆယ္ေသာ လူဦးေရ အား လံုး သံုးစြဲေနႏုိင္ျခင္းေတာ့ မဟုတ္။ အ သံုးျပဳသူရာခိုင္ႏႈန္းနည္းေသာ္လည္း အက်ဳိး သက္ေရာက္ မႈမွာ ေလွ်ာ့တြက္မရ သည့္အေနအထားမ်ဳိး ျဖစ္လာသည္က အဘယ့္ေၾကာင့္နည္း။ အဆုိပါေမးခြန္း အေပၚ သတင္းစာဆရာဦးရဲႏုိင္မုိးက သံုးသပ္ေျပာၾကားသည္။ ¤င္း၏အေျဖ မွာ လက္ရွိေဖ့စ္ဘြတ္အသံုးျပဳသူ ရာခိုင္ ႏႈန္းနည္းပါးေသာ္လည္း ေဖ့စ္ဘြတ္ အသံုးျပဳသူမ်ားမွာမူ လူ႔အ ဖြဲ႕အစည္း၌ အေရးပါသည့္ လူတန္းစားမ်ား ျဖစ္ေန ၾကသည္ဟူ၍ ျဖစ္သည္။
”ရန္ကုန္၊ မႏၲေလး၊ ေနျပည္ေတာ္ နဲ႔ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ ေနထုိင္ေနတဲ့ ပညာ တတ္လူငယ္နဲ႔ လူလတ္ တန္း စားေတြ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႕ အစည္းမွာ အဆံုးအျဖတ္ေပးဖို႔အတြက္ အေရး ပါတဲ့ အလႊာထဲမွာပါတယ္”ဟု ဆုိသည္။ လူမႈကြန္ရက္မွ သတင္းကြန္ရက္ သို႔ ခ်ဥ္းကပ္လာေန သည့္  ေဖ့စ္ဘြတ္ ေပၚမူတည္၍ အေရးႀကီးလာသည့္ အခ်က္မွာ အဆိုပါသတင္းမ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ ဖတ္႐ႈေနသည့္ စာဖတ္သူ မ်ား၏ ကိုယ္ပုိင္ဆံုးျဖတ္ႏုိင္စြမ္း ျဖစ္ သည္ဟု ဆိုရမည္။ မည္မွ်ပင္စိတ္ခ်ရ သည့္ သတင္းဌာန၊ ေဖ့စ္ဘြတ္ႏွင့္ ယံု ၾကည္ရသည့္ သတင္းသမားတစ္ဦး တင္ ဆက္ သည့္ သတင္းမ်ားပင္လွ်င္ အခ်ိန္ႏွင့္တစ္ေျပးတည္း တင္ဆက္ေနရ သည့္အတြက္ မွားႏိုင္ေျခ ရိွၿပီး ယင္းသို႔ အာမခံခ်က္ေပးႏုိင္သည့္ သတင္းဌာန မ်ဳိးမဟုတ္ေသာ အျခားေနရာမ်ား၏ သတင္း ပ်ံ႕ႏွံ႕လာမႈကိုမူ သံုးစြဲသူမ်ား၏ စိစစ္သံုးသပ္ႏုိင္ျခင္းက မ်ားစြာ အ ေထာက္အပံ့ေပးမည္ သာျဖစ္ သည္။ စာဖတ္သူ၏ ယံုလြယ္မႈမ်ားႏွင့္ သတင္း သမားမ်ား၏ မွန္ကန္မႈစစ္ေဆးျခင္း၊ ခိုင္ခံ့မႈ မရွိျခင္း တို႔ေၾကာင့္ ေဘးထြက္ ဆိုးက်ဳိးမ်ားရွိခဲ့ သည္ကို သတိခ်ပ္သင့္ ေၾကာင္း ဦးရဲႏုိင္မိုးက ေျပာသည္။

ထိေရာက္မည့္ အကာအကြယ္
အေပ်ာ္တမ္း သတင္းျဖန္႔ခ်ိမႈမ်ား ေရာယွက္လာသည့္ေနာက္ပိုင္း ေဖ့စ္ ဘြတ္အသံုးျပဳမႈအေပၚတြင္ တာဝန္သိ မႈမ်ားလည္း ထပ္ေပါင္းရန္လုိအပ္လာ သည္။ ၎ကို ဦးရဲႏုိင္မုိးက သတင္းသမားမ်ား တြင္က်င့္ဝတ္ဟုေခၚသည့္ Ethic ရွိၿပီး အင္တာနက္ေပၚ၌လည္း Nethic ဟုေခၚသည့္အင္တာနက္ က်င့္ဝတ္ရွိသင့္သည္ဟု ဆုိသည္။ အဆုိပါ အင္တာနက္က်င့္ဝတ္ကို ထိန္းသိမ္း ေစာင့္စည္းႏုိင္ျခင္း မရွိလွ်င္ေတာ့ ေဘး ထြက္ဆုိးက်ဳိးမ်ား ျပန္လည္ခံစားရလာ မည္ဟုလည္း သူက ဆက္ေျပာသည္။

ထုိေနရာတြင္ အေပ်ာ္တမ္း သတင္းျဖန္႔ခ်ိသည့္ လူမႈကြန္ရက္မ်ား၏ တာဝန္သိမႈကလည္း အေရးပါ သည္။ ႀကိဳက္ႏွစ္သက္သူ သံုးသန္းနီးပါးရရွိထား ၿပီး သတင္းျဖန္႔ ခ်ိမႈျမန္ ဆန္လာသည့္ ‘ေအးခ်မ္း မြန္”လူမႈစာမ်က္ႏွာကမူ ၎အေနႏွင့္ သတင္းဌာနမဟုတ္သည့္အျပင္ ဝါသနာအရသတင္း မ်ား မွ်ေဝေပး ေနျခင္း သာျဖစ္ သည့္အတြက္ ကိုယ္ ပုိင္ခံစားခ်က္ျဖင့္ ေရးသားေသာ သတင္းမ်ားမွ လြဲ၍ အျခားေသာသတင္းမ်ားကိုမူ မူရင္းသတင္းဌာနသို႔ Credit ေပးသည္ဟု ေျပာသည္။ ဤသည္ က အ ေပ်ာ္တမ္း သ တင္းျဖန္႔ခ်ိမႈ၏ တစ္နည္းတစ္ဖံု တာဝန္သိမႈဟု ဆုိရမည္ေလာ။

သတင္းဌာနတစ္ခု မဟုတ္ေသာ္ လည္း အင္တာနက္ကိုယ္ပုိင္စာမ်က္ႏွာ ျဖင့္ အြန္လုိင္းသ တင္းေလာ ကတြင္ ေနရာရေနၿပီျဖစ္သည့္ ‘သစ္ထူးလြင္’ ေပ့ခ်္အေနႏွင့္မူ လူမႈ ကြန္ရက္အင္တာ နက္စာမ်က္ႏွာမ်ားအေပၚ တာဝန္ခံမႈ ႏွင့္ တာဝန္ယူမႈမ်ားစြာ ထားရွိရန္ မလုိ ဟုသူ၏အျမင္ ကို ေျဖၾကားသည္။ ထုိသို႔ ထင္ျမင္ရျခင္း က ေဖ့စ္ ဘြတ္၌ ေရးသား ျဖန္႔ေဝသည့္ခံစားခ်က္၊ သတင္းႏွင့္ ဝါဒ ျဖန္႔ခ်ိမႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ သံုးစြဲသူမ်ား က ခြဲျခားနားလည္ေနၿပီ ျဖစ္ျခင္း ေၾကာင့္ ဟု ဆုိသည္။ သို႔ေသာ္ တာဝန္ ယူမႈမရွိျခင္းက ျပင္ပအသံုးျပဳသူမ်ား အတြက္ ႀကီးေလးသည့္ျ ပႆနာ မျဖစ္ ႏုိင္ေသာ္လည္း သတင္းဌာနမ်ား သာမ က အစိုးရဝန္ႀကီးဌာနမ်ား၏ ေဖ့စ္ဘြတ္ အသံုးျပဳမႈ တြင္ေတာ့ တာဝန္ယူမႈကို ခ်န္လွပ္မထားခဲ့သင့္ေၾကာင္း သံုးသပ္မႈ မ်ား ရွိလာသည္။

သတိ သင့္ထံတြင္ တာဝန္ရွိသည္

အထက္ပါ သံုးသပ္ခ်က္မ်ားအ တုိင္း သတင္းမီဒီယာမ်ားႏွင့္ အစိုးရ၏ ဌာနဆုိင္ရာမ်ား၊ လူပုဂၢိဳလ္ မ်ား၏ အသံုး ျပဳမႈတြင္မူ ‘တာဝန္’ယူႏုိင္မႈ ရွိရန္ လိုအပ္သည္။ လုပ္ငန္း ကိုယ္စားျပဳ တင္ ျပမႈမ်ား တြင္ ပိုမုိသာလြန္သည့္ တာဝန္ ယူမႈမ်ားရွိရန္လုိအပ္သည္ဟုလည္း ဦး ရဲႏုိင္မုိးက ဆုိသည္။

”သာမန္ျပည္သူပဲျဖစ္ျဖစ္ သတင္းသမားပဲျဖစ္ျဖစ္ လူေရွ႕သူေရွ႕မွာ ကုိယ္ ထုတ္မေျပာရဲတဲ့ စကား တစ္လံုးကို အင္ တာနက္ေပၚမွာလည္း မတင္သင့္ဘူး”ဟု ၎က ဆက္ေျပာသည္။ ထုိ႔အျပင္ ႏုိင္ငံတ ကာ၏ ဝါရင့္ သတင္းဌာနမ်ားျဖစ္သည့္ AP, AFP ႏွင့္ Reuters သတင္းဌာနမ်ားတြင္ သတင္းသမား မ်ားအတြက္လူမႈကြန္ရက္ အသံုးျပဳရာတြင္ လုိက္နာရမည့္ လမ္း ၫႊန္ခ်က္မ်ား ခ်ေပးထားၿပီး ယင္း လမ္း ၫႊန္ခ်က္မ်ားက ဆုိရွယ္ ဆိုက္သံုးစြဲမႈ အေပၚ ပိတ္ပင္ျခင္းမဟုတ္ဘဲ ၎တို႔ မွာ သတင္းဌာန ကိုယ္စားျပဳေနသူမ်ား ျဖစ္၍ ကုိယ္ပုိင္လူမႈစာမ်က္ႏွာမွ အရမ္း ကာေရာမွတ္ခ်က္ေပးျခင္း၊ ျ ပႆ နာ မ်ားတြင္ တစ္ဖက္ေစာင္းနင္း ဝင္ေရာက္ ေရးသားျခင္းႏွင့္ အယ္ဒီ တာတည္း ျဖတ္မထားရေသး သည့္ သတင္းမ်ား လူမႈကြန္ရက္ေပၚသို႔ ေရာက္ရွိမသြားေစ ရန္ ေစာင့္ၾကည့္ျခင္း သေဘာမ်ဳိး သာျဖစ္ သည္ဟုသိရသည္။

သတင္းသမားတစ္ဦးအေနျဖင့္ ေရးသားမႈမ်ား၌ အေလာတႀကီး လုပ္ ေဆာင္ရန္မသင့္ဘဲ အထူး သျဖင့္ မိမိ၏ လူမႈကြန္ရက္စာမ်က္ႏွာ၌ မိတ္ေဆြမ်ား ျပားသည္ဆိုပါက တင္ျပမည့္ အခ်က္ အလက္ မ်ား ေသခ်ာစိစစ္ တင္ျပရန္လုိ သည္ဟု 7 Days ၏ အႀကီးတန္း သတင္းေထာက္ ကိုဥကၠာကိုကိုက ဆုိသည္။ ၎မွာ ဆဲဆုိမႈေပါင္းမ်ား စြာ ႏွင့္ တကြ ရရွိခဲ့သည့္သင္ခန္းစာျဖစ္သည္ ဟုလည္း ဆိုျပန္ သည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ရက္ပိုင္းအတြင္းက လူမႈကြန္ရက္၌ အႏုပညာရွင္မ်ား၏ မူး ယစ္ေဆးႏွင့္ပတ္ သက္သည့္ ဖိုင္မ်ား ဖြင့္ ခ်ျပခဲ့သည့္ ”မိုးေဇညိမ္း”စာမ်က္ႏွာ အေနျဖင့္ ေဖ့စ္ဘြတ္သည္ လူ႔အဖြဲ႕ အစည္းအတြက္ ေကာင္းမြန္မႈမ်ား ရိွ ေစသကဲ့သို႔ ကိုယ္က်ဳိးတစ္စံုတစ္ရာ အတြက္ လႈံ႕ေဆာ္မႈမ်ား လည္း ရွိေန သည္ဟု ေျပာသည္။ ၎တို႔ကိုယ္တိုင္ အေနႏွင့္ အထက္ပါျဖစ္ရပ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ သည့္ ဖိုင္ မ်ား စာမ်က္ႏွာ အထက္တြင္ တင္ျပခဲ့ရသည့္ ရည္ရြယ္ ခ်က္ကိုလည္း ေျပာျပသည္။

”ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ အာဏာ ရွင္ေခတ္မွာ ျပည္သူေတြ မသိေအာင္ လွ်ဳိ႕ဝွက္ထား တာေတြ ကို ျပည္သူေတြ လည္း သိသင့္တယ္လို႔ ယူဆလုိ႔ပါ”ဟု သူကဆုိသည္။ သို႔ေသာ္ ၎၏ေဖာ္ထုတ္မႈမွာ ယခုမွမဟုတ္လြန္ခဲ့သည့္ ရွစ္ႏွစ္ခန္႔ကပင္ သတင္းဌာနအခ်ဳိ႕ႏွင့္ ဆက္သြယ္သတင္းေပးပို႔ဖူးၿပီး ၎တို႔မွလည္း လံုၿခံဳေရးအရ အခ်က္ အလက္အေနႏွင့္သာ သံုးစြဲခဲ့ၾကသည္ဟုလည္း ရွင္းလင္း သည္။ အဆုိပါကိစၥအတြက္ တာဝန္ယူ လုိမႈအေပၚတြင္ ‘မိုးေဇညိမ္း’က ”တရား႐ံုးေရာက္တဲ့အထိ တာဝန္ ယူႏုိင္မလားဆိုတာကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ဘယ္သူဆိုတာ ေပၚေပါက္သြားတဲ့ အခ်ိန္ဆို ရင္ေတာ့ တစ္မ်ဳိးေပါ့။ လက္ရွိ အေျခအေနအရေတာ့ ကြၽန္ေတာ့္အေန နဲ႔ လူေရွ႕မွာ ထြက္ျပလို႔ မရႏိုင္ တဲ့အေျခ အေနရွိပါတယ္”ဟု ေျဖၾကားသည္။

ေဆးရွိေသာ္လည္း မလႊမ္းၿခံဳႏိုင္ေသး သည့္ေရာဂါ
ထုိထုိေသာ အက်ဳိးအေၾကာင္းမ်ား စြာျဖင့္ ပ်ံ႕ႏွံ႔လာသည့္ လူမႈကြန္ရက္၌ တင္ျပသည့္ သတင္းႏွင့္ အခ်က္အလက္ မ်ား မွန္ကန္ေၾကာင္း ေထာက္ခံတာဝန္ ယူႏုိင္မည္ ဆုိေသာ္လည္း အခ်ဳိ႕ေသာ ကိစၥမ်ားမွာ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာရပ္မ်ားႏွင့္ သက္ဆုိင္ေနျခင္းေၾကာင့္ ခ်င့္ခ်ိန္မႈကို ႏွလံုးသားျဖင့္ ျပဳ လုပ္ရန္လုိအပ္လာ မည္ျဖစ္သည္။ တာဝန္ ခံႏုိင္မည္ဆုိ၍ တင္ျပလုိက္ျခင္းေၾကာင့္ တစ္ဖက္သား ထိခိုက္နစ္နာမႈမ်ား ရွိေနမည္ဆုိပါက မည္သို႔ေသာ အေျခအေနျဖင့္ ျပန္လည္ ကုစားၾကမည္ ဆုိ သည္ က ျပႆ နာတစ္ ရပ္ျဖစ္လာသည္။

ယင္းသို႔ေသာ အေျခအေနကို ထိန္းေက်ာင္းႏုိင္မည့္တစ္ခုတည္းေသာ စည္း႐ိုးမွာ ‘ဆိုက္ဘာ’ ဥပေဒသာျဖစ္မည္ ဟု ဥပေဒပညာရွင္ ဦးမင္းေတဇၫြန္႔ တင္က ျပတ္ သားစြာေျပာၾကားသည္။ ယင္းမွာအမွန္ပင္ျဖစ္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာ၏ လူမႈကြန္ရက္အသံုးျပဳမႈမ်ား ဗရမ္းဗတာ မျဖစ္ေစရန္ ကိုလည္း ၎အခ်က္ႏွင့္ ပင္ တိက်စြာ ထိန္းကြပ္ ထားႏုိင္သည္ကို ေတြ႕ရမည္။ သို႔ေသာ္ျပည္တြင္း၌ အခ်ိန္ကာလတစ္ခုအားျဖင့္အနည္းငယ္ၾကာ ျမင့္ဦးမည္ဟုထင္ရသည္။‘ဆိုက္ဘာ’ဥပေဒကို  ျပည္ တြင္းအတြက္ Asia Foundation အဖြဲ႕ႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ပင္မေက်ာ႐ိုး ၿပီးစီးသည္အထိ ေရးဆြဲ ခဲ့ ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ၎ဥပေဒမွာ ျပည္ ထဲေရး ဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္ သက္ဆုိင္သည္ ဆုိျခင္းေၾကာင့္ ဥပေဒအၾကမ္းကို လႊဲ ေျပာင္းေပးခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္ဟု ဦးမင္းေတ ဇၫြန္႔တင္က ဆုိသည္။ လူမႈကြန္ရက္ သည္ ယခုထက္ပိုမိုနက္႐ႈိင္းစြာ က်ယ္ ျပန္႔လာမည္ ဆုိ ပါက ၎ႏွင့္ဆက္စပ္ သည့္ေရာဂါမ်ား အ တြက္ တစ္ခုတည္း ေသာ ကုသႏိုင္မည့္ေဆးမွာ ‘ဆိုက္ဘာ’ဥပေဒသာ ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။

အက်ဳိးအေၾကာင္း အဆုိးအ ေကာင္းဒြန္တြဲေနျခင္းမွာ ေလာကနိယာ မ တစ္ခုသာျဖစ္ၿပီး ယင္း အေပၚ တြင္ လုိက္ပါေနၾကရသည့္ လူပုဂၢိဳလ္မ်ား အေနျဖင့္သာ ခြဲျခမ္း စိတ္ျဖာမႈ ျပဳလုပ္ ရန္လိုအပ္ မည္ျဖစ္သည္။ လူမႈကြန္ရက္ ၌ အက်ဳိးမရွိဟုဆိုပါလွ်င္ အသံုးျပဳသူ မ်ားက ကမၻာအဝွမ္းသန္းႏွင့္ခ်ီ ရွိလာ ရန္အေၾကာင္းမရွိ။အကယ္၍ သင့္ထံ တြင္ ဝမ္းသာ ဖြယ္ဝမ္းနည္းဖြယ္ အကူအညီေတာင္းခံ လုိမႈ၊ အမ်ားသိေစရန္ ေၾကညာလုိမႈမ်ား ႏွင့္ မေက်နပ္မႈမ်ားထုတ္ေဖာ္ရန္ အခ်ိန္ မ်ားစြာမလုိ အပ္ေတာ့။ ထုိ႔အတြက္ နာမည္ႏွင့္ လွ်ဳိ႕ဝွက္နံပါတ္မ်ားျဖင့္ အသံုးျပဳရသည့္ လူ မႈကြန္ရက္တစ္ခုသာ ရွိေနရန္လုိပါသည္။ ခလုတ္တစ္ခ်က္ႏွိပ္ လိုက္ပါ။ သင္ကိုယ္တုိင္ ဖန္ဆင္းရွင္ အျဖစ္ သင့္ စိတ္ႀကိဳက္ ကမၻာတစ္ခု ဖန္ တီးရန္သင္အိပ္မက္မက္ေနသည္ မဟုတ္ ေလာ။

သုတလင္း