အေရွ႕ေတာင္အာရွ အားကစားၿပိဳင္ပြဲသမိုင္း

အေရွ႕ေတာင္အာရွ
 ေဒသတြင္းႏိုင္ငံေတြ ႏွစ္,ႏွစ္
တစ္ႀကိမ္ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကတဲ့ ဆီးဂိမ္းၿပိဳင္ပြဲဟာ သက္တမ္း
အားျဖင့္ (၅၉)ႏွစ္ထဲကိုေရာက္
ခဲ့ၿပီး အႀကိမ္ေရအားျဖင့္(၂၇)
ႀကိမ္အထိ ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါ 
တယ္။
၁၉၅၈ ခုႏွစ္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ တိုက်ိဳၿမိဳ႕မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့
အာရွအားကစားၿပိဳင္ပြဲကို ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္ဖို႔တက္ေရာက္ လာၾကတဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ကၽြန္း ဆြယ္ႏိုင္ငံေတြျဖစ္တဲ့ ထိုင္း၊ ဘားမား (ျမန္မာ)၊မေလးယား(မေလးရွား)၊လာအို၊ ေတာင္ဗီယက္နမ္၊   ကေမၻာဒီးယားစတဲ့ ႏိုင္ငံေတြက အားကစားကိုယ္စားလွယ္ေတြ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီးေနာင္အခါ မွာ ဆီးဂိမ္းၿပိဳင္ပြဲအျဖစ္ ထင္ရွားလာမယ့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွကၽြန္းဆြယ္ အားကစားၿပိဳင္ပြဲ (SEAP Games) ကို မ်ဳိးေစ့ခ်ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေတြၾကား ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမႈ၊ အျပန္အလွန္ ေလးစား နားလည္ မႈ၊ အားကစား အဆင့္အတန္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈစတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြကို အေျခခံၿပီး က်င္းပခဲ့တဲ့ ဆီးဂိမ္း ၿပိဳင္ပြဲဟာ အဖြဲ႔၀င္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ကၽြန္းဆြယ္အားကစား အ ဖြဲ႔ခ်ဳပ္လက္ေအာက္မွာ ထားရွိၿပီး ၿပိဳင္ပြဲကို စီစဥ္က်င္းပေနတာ ျဖစ္ပါ တယ္။ အဆိုပါ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ရဲ႕သေဘာ တူညီမႈနဲ႔ ၿပိဳင္ပြဲမွာ ထည့္သြင္းက်င္းပမယ့္ အားကစားနည္းေတြ ကို ဆံုးျဖတ္ၾကပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဟာ အိမ္ရွင္ေရြးခ်ယ္မႈကိုပါ ဆံုးျဖတ္ေပးရတာျဖစ္ပါ တယ္။
အေရွ႕ေတာင္အာရွကၽြန္းဆြယ္ အားကစားၿပိဳင္ပြဲရဲ႕ ပထမဆံုးအႀကိမ္ကို ၁၉၅၉ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ (၁၂) ရက္ကေန၊ (၁၇) ရက္အထိ ထိုင္းႏိုင္ငံဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွာ စတင္က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ ပထမ အႀကိမ္ ကၽြန္းဆြယ္ၿပိဳင္ပြဲကို ထိုင္း၊
ျမန္မာ၊ မေလးရွား၊ စင္ကာပူ၊ ေတာင္ဗီယက္နမ္နဲ႔  လာအိုႏိုင္ငံေတြက အားကစား သမားေပါင္း (၅၂၇)ေယာက္ဟာ အားကစားနည္းေပါင္း(၁၂)မ်ဳိးကို ဆင္ႏႊဲခဲ့ၾကၿပီး ေအာင္ျမင္စြာ က်င္းပ နိုင္ခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီေနာက္ ဒုတိယအႀကိမ္ေျမာက္ က်င္းပတဲ့ ကၽြန္းဆြယ္ၿပိဳင္ပြဲကို ၁၉၆၁ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာ (၁၁) ရက္ ကေန(၁၆) ရက္အထိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ပထမဆံုးအႀကိမ္ က်င္းပႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒုတိယအႀကိမ္ ကၽြန္းဆြယ္ ၿပိဳင္ပြဲမွာ ေရကူး၊
ေျပးခုန္ပစ္၊ ၾကက္ေတာင္၊ ဘက္စကတ္ေဘာ၊ လက္ေ၀ွ႔၊ စက္ဘီး၊ ေဘာလံုး၊ ေသနတ္ ပစ္၊ ရြက္ေလွ၊ စားပြဲတင္ တင္းနစ္၊ တင္းနစ္၊ ေဘာ္လီေဘာ၊ အေလးမစတဲ့ အားကစားနည္းေတြ ထည့္ သြင္းက်င္းပခဲ့ၿပီး ပထမအႀကိမ္မွာ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေတြကပဲ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ၾကပါ တယ္။ ၿပိဳင္ပြဲကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က ေအာင္ဆန္းကြင္းမွာ လက္ခံက်င္းပခဲ့ၿပီး ထိုစဥ္က ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦး၀င္းေမာင္ တက္ေရာက္ဖြင့္လွစ္ေပးခဲ့ပါ တယ္။ ျမန္မာအားကစား အဖြဲ႔ဟာ အဆိုပါ ကၽြန္းဆြယ္ၿပိဳင္ပြဲ ကေန ေရႊ(၃၅)၊ ေငြ(၂၆)၊ ေၾကး(၄၃)ခုနဲ႔ စုစုေပါင္း (၁၀၄) ခုရရွိခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံအလိုက္ ဆုတံဆိပ္ရရွိမႈ ပထမ ေနရာမွာ ရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အိမ္ရွင္ ျမန္မာနဲ႔ ျပည္သူေတြရဲ႕ ဧည့္၀တ္ေက်ပြန္မႈ၊ အားကစား စိတ္ဓာတ္ သမာသမတ္ရွိမႈကို ဧည့္သည္ႏိုင္ငံေတြက ခ်ီးက်ဳးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဆိုရရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ပထမ ဆံုးအႀကိမ္ လက္ခံက်င္းပတဲ့ ကၽြန္းဆြယ္ၿပိဳင္ပြဲဟာ ရာႏႈန္းျပည့္ ေအာင္ျမင္ခဲ့ၿပီး အားကစားက်င္းပတဲ့ ဒီဇင္ဘာလ ကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အားကစားလအျဖစ္ လက္ခံက်င့္သံုးခဲ့တာ ယေန႔တိုင္ေအာင္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

၁၉၆၃ ခုႏွစ္အတြက္ တတိယအႀကိမ္ေျမာက္ ကၽြန္းဆြယ္ၿပိဳင္ပြဲကို ကေမၻာဒီးယားနိုင္ငံ ဖႏြမ္းပင္ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပျပဳလုပ္ဖို႔ ရည္ရြယ္ခဲ့ေပမယ့္ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ၿပိဳင္ပြဲမက်င္းပႏိုင္ဘဲ ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၁၉၆၃ခုႏွစ္က အေရွ႕ေတာင္ အာရွေဒသမွာကၽြန္းဆြယ္အားကစားပြဲ မလုပ္ျဖစ္တဲ့ႏွစ္ တစ္ႏွစ္ အျဖစ္ မွတ္တမ္း၀င္ခဲ့ပါတယ္။ ပ်က္ကြက္ သြားတဲ့ တတိယအႀကိမ္ ကၽြန္းဆြယ္ၿပိဳင္ပြဲကို ၁၉၆၅ႏွစ္ အေရာက္မွာေတာ့ မေလးရွားႏိုင္ငံ ကြာလာလမ္ပူၿမိဳ႕မွာ အစားထိုးက်င္းပႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံေတြဟာ အားကစားၿပိဳင္ပြဲကို ၀င္ရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကတယ္ ဆိုေပမယ့္
ေဒသတြင္းႏိုင္ငံ အမ်ားစုဟာ အခက္အခဲေပါင္းစံုနဲ႔ ကၽြန္းဆြယ္ၿပိဳင္ပြဲ စတင္က်င္းပတဲ့ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္နဲ႔ ၁၉၆၉ ခုႏွစ္ အၾကား ဆယ္စုႏွစ္ကာလေတြမွာ လြတ္လပ္စတိုင္းျပည္ကို ျပန္လည္ထူေထာင္ေနရျခင္း၊ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေန တည္ၿငိမ္မႈအားနည္းျခင္း၊ စီးပြားေရးအေျခအေနေတာင့္တင္းမႈမရွိျခင္း၊ ေဒသတြင္း ျပည္သူေတြရဲ႕ လူမႈစီးပြား ဘ၀နိမ့္က်ျခင္းစတဲ့ အခက္အခဲေတြဟာ ၿပိဳင္ပြဲ၀င္ႏိုင္ငံေတြမွာ ရွိေနခဲ့ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္မွာ ကၽြန္းဆြယ္ ၿပိဳင္ပြဲမက်င္းပႏိုင္ခဲ့သလို ၁၉၆၅ ခုႏွစ္ အတြက္ ကၽြန္းဆြယ္ၿပိဳင္ပြဲ ကိုလည္း လာအိုႏိုင္ငံရဲ႕ ဘ႑ာေရးအခက္အခဲေၾကာင့္ က်င္းပႏိုင္ျခင္း မရွိခဲ့တာေၾကာင့္ အထက္မွာ ဆိုခဲ့သလို မေလးရွား
ႏိုင္ငံမွာ ေျပာင္းလဲက်င္းပ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

ကၽြန္းဆြယ္ၿပိဳင္ပြဲရဲ႕ အေစာပိုင္းကာလေတြမွာ အလားတူျပႆနာမ်ဳိး ၁၉၆၉ ခုႏွစ္မွာ ထပ္မံေပၚေပါက္ ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၆၉ ခုႏွစ္မွာက်င္းပမယ့္ ပဥၥမအႀကိမ္ေျမာက္ ကၽြန္းဆြယ္ၿပိဳင္ပြဲကိုမူလက ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံမွာ က်င္းပဖို႔ စီစဥ္ခဲ့
ေပမယ့္ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ျပည္တြင္းစစ္ျပႆနာေၾကာင့္ အိမ္ရွင္အျဖစ္ လက္ခံက်င္းပႏိုင္ျခင္း မရွိတာေၾကာင့္ ျမန္မာ အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြကို အိမ္ရွင္အျဖစ္ ကမ္းလွမ္းခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၁၉၆၉ ခုႏွစ္မွာ ပဥၥမအႀကိမ္ေျမာက္ ကၽြန္းဆြယ္ၿပိဳင္ပြဲကို ထိုစဥ္က အာဏာရအစိုးရျဖစ္တဲ့ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီက လက္ခံသေဘာတူ ခဲ့တာေၾကာင့္
ျမန္မာ့ေျမေပၚမွာဒုတိယအႀကိမ္လက္ခံက်င္းပဖို႔အေၾကာင္း ဖန္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

အဆိုပါ ပဥၥမအႀကိမ္ေျမာက္ ကၽြန္းဆြယ္ၿပိဳင္ပြဲကို ၁၉၆၉ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာ(၆) ရက္ကေန(၁၃)ရက္ အထိ ေအာင္ဆန္း ကြင္းမွာပဲ လက္ခံက်င္းပေပးခဲ့ပါတယ္။ ၿပိဳင္ပြဲကို ထိုစဥ္က ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီဥကၠ႒ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း တက္ေရာက္ ဖြင့္လွစ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ အဆိုပါ ကၽြန္းဆြယ္ၿပိဳင္ပြဲမွာ အားကစားနည္း ေပါင္း (၁၅)မ်ဳိးကို ထည့္သြင္းက်င္းပခဲ့ၿပီး အမ်ားစုက အိုလံပစ္တန္း၀င္ အားကစားနည္းေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီတစ္ႀကိမ္မွာလည္း ျမန္မာအားကစားအဖြဲ႕ဟာ ေရႊ(၅၇)၊ ေငြ(၄၆)၊ ေၾကး(၄၆)ခုနဲ႔ စုစုေပါင္းဆုတံဆိပ္ (၁၄၉) ခု ရရွိခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံအလိုက္ ပထမေနရာ ရပ္တည္ႏိုင္ေအာင္ စြမ္းေဆာင္ေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ယခုအခ်ိန္မွာ
ျမန္မာေနရွင္နယ္လိဂ္ပြဲစဥ္ေတြ လက္ခံက်င္းပေပးေနတဲ့ ေအာင္ဆန္းအားကစားကြင္းဟာ သမိုင္း၀င္ အားကစား အေဆာက္အဦတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို သမိုင္း၀င္ အားကစားကြင္းဟာ ထိန္း သိမ္းေစာင့္ေရွာက္ရမယ့္ အမ်ဳိးသား အေမြအႏွစ္ျဖစ္ေပမယ့္ ပ်က္စီးယိုယြင္းလ်က္ရွိတာေၾကာင့္ စိတ္မ ေကာင္းစရာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

၁၉၆၉ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒုတိယအႀကိမ္ လက္ခံက်င္းပတဲ့ ကၽြန္းဆြယ္ၿပိဳင္ပြဲမွာအေျပာင္းအလဲေတြ စတင္ျဖစ္ေပၚ လာၿပီလို႔ ဆိုရမွာပါ။ အဲဒီႏွစ္မွာပဲ စင္ကာပူႏိုင္ငံရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္အရ ၿပိဳင္ပြဲရဲ႕အမည္ကို အေရွ႕ေတာင္အာရွအားကစား ၿပိဳင္ပြဲ (South East Asian Games) အျဖစ္ ေျပာင္းလဲက်င္းပဖုိ႔ စဥ္းစား လာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ႏွစ္,ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ပံု မွန္က်င္းပလာခဲ့ၿပီး ၁၉၇၅ ခုႏွစ္အေရာက္ ဘ႐ူႏိုင္း၊ အင္ဒို နီးရွား၊ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံေတြက အဖြဲ႔၀င္အျဖစ္ ၀င္ေရာက္ လာခဲ့ၾကပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္းအဆိုပါသုံးႏိုင္ငံ ဟာ ၁၉၇၇ခုႏွစ္ (၁၀) ႀကိမ္ေျမာက္ ဆီးဂိမ္းၿပိဳင္ပြဲမွသာ တရား၀င္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသႏိုင္ငံေတြ ပါ၀င္ဆင္ႏႊဲၾကတဲ့ အားကစားၿပိဳင္ပြဲကို ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ကေန ၁၉၇၅ ခုႏွစ္အထိ တစ္ပိုင္းကို ကၽြန္းဆြယ္အား ကစားၿပိဳင္ပြဲ (SEAP Games) အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ၁၉၇၇ ခုႏွစ္ကေန လက္ရွိအခ်ိန္အထိကို ဆီးဂိမ္းအားကစားၿပိဳင္ပြဲ (SEA Games) အျဖစ္ ခြဲျခားသတ္ မွတ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

၁၉၅၇-၇၅ ခုႏွစ္အတြင္း က်င္းပတဲ့ ကၽြန္းဆြယ္အားကစားၿပိဳင္ပြဲကို ထိုင္းႏိုင္ငံက သုံးႀကိမ္ (၁၉၆၉ -၆၇ - ၇၅)၊ ျမန္မာႏိုင္ငံက ႏွစ္ႀကိမ္(၁၉၆၁-၆၉)၊ မေလးရွားႏိုင္ငံက ႏွစ္ႀကိမ္၊ (၁၉၆၅-၇၁)၊ စင္ကာပူ(၁၉၇၃)၊ ကေမၻာဒီးယား (၁၉၆၃ မက်င္းပျဖစ္) တို႔က အိမ္ရွင္ႏိုင္ငံမ်ားအျဖစ္ အသီးသီး လက္ခံက်င္းပခဲ့ပါတယ္။ ၎ကာလ
ေတြမွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ကၽြန္းဆြယ္ၿပိဳင္ပြဲေတြမွာ အိုလံပစ္အားကစားနည္းေတြသာ အဓိက ထည့္သြင္းက်င္းပခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္ႀကိမ္မွာ ပိုက္ေက်ာ္ျခင္း ကစားနည္းကို ထည့္သြင္းက်င္းပခဲ့တာကလြဲလုိ႔ အမ်ားစုက အိုလံပစ္ ကစားနည္းေတြသာ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ၎ကာလအတြင္းႏိုင္ငံအလိုက္ ဆုတံဆိပ္ ရရွိမႈမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံက
ေျခာက္ႀကိမ္နဲ႔ ျမန္မာႏွစ္ႀကိမ္တို႔က ဦးေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။

အေရွ႕ေတာင္အာရွ အားကစားၿပိဳင္ပြဲဟာ က်င္းပတဲ့သက္တမ္း ၾကာလာတာနဲ႔အမွ် ၿပိဳင္ပြဲရဲ႕ပံုသ႑ာန္နဲ႔ အႏွစ္သာရ ပိုင္းပါ ေျပာင္းလဲလာခဲ့ၿပီး မူလရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ေသြဖယ္လာတာကို ေတြ႔ျမင္ရပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းႏွစ္ေတြမွာ က်င္းပတဲ့ ၿပိဳင္ပြဲေတြမွာ အိမ္ရွင္ႏိုင္ငံေတြဟာ ၎တုိ႔ရဲ႕ ႐ိုးရာကစားနည္းေတြကို ထည့္သြင္းလာၾကတာေၾကာင့္ အားကစားနည္းအေရအတြက္ဟာ ေဖာင္းပြလာခဲ့ပါတယ္။

႐ိုးရာအားကစားနည္းေတြကို ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံအနည္းဆံုးေလးႏိုင္ငံက ေထာက္ခံရင္ ထည့္သြင္းက်င္းပ ခြင့္ျပဳတဲ့ ၿပိဳင္ပြဲစည္းမ်ဥ္းေၾကာင့္ ဆုတံဆိပ္မ်ားမ်ား ရရွိေရးအတြက္ အခြင့္အေရးတစ္ရပ္အေနနဲ႔ အသံုးခ် လာၾကတာ လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ထည့္သြင္းက်င္းပတဲ့ ႐ိုးရာကစားနည္းေတြဟာ ေဒသတြင္း တစ္ႏိုင္ငံနဲ႔ တစ္ႏိုင္ငံ မနီး႐ိုးစြဲ တူညီမႈရွိေနေပမယ့္ တခ်ဳိ႕ေသာ ႐ိုးရာကစားနည္းေတြက အိမ္ရွင္တစ္ႏိုင္ငံတည္းသာ ရွိေနတဲ့ ကစားနည္း
ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ ဒီလို ႐ိုးရာကစားနည္းေတြ ထည့္သြင္းက်င္းပလာမႈအေပၚ အဖြဲ႔၀င္ ႏိုင္ငံေတြၾကား အျမင္မတူညီမႈ၊ သေဘာထားကြဲလြဲ အျငင္းပြားမႈေတြ ရွိေနခဲ့လင့္ကစား (၂၇) ႀကိမ္ေျမာက္ ျမန္မာဆီးဂိမ္းအထိ ႐ိုးရာကစားနည္းေတြ ထည့္သြင္းက်င္းပလ်က္ရွိဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။

၁၉၇၇ ခုႏွစ္ကေန၂၀၁၃ခုႏွစ္အထိ ဆီးဂိမ္းၿပိဳင္ပြဲကို အင္ဒိုနီးရွား(၁၉၇၉၊ ၈၇၊ ၉၇၊ ၂၀၁၁)၊ မေလးရွား (၁၉၇၇၊ ၈၉၊ ၂၀၀၁)၊ ထိုင္း (၁၉၈၅၊၉၅၊၂၀၀၇)၊ ဖိလစ္ပိုင္ (၁၉၈၁၊ ၉၁၊ ၂၀၀၅)၊ စင္ကာပူ (၁၉၈၃၊၉၃)၊ ဘ႐ူႏိုင္း (၁၉၉၉)၊ ဗီယက္နမ္ (၂၀၀၃)၊ လာအို (၂၀၀၉)၊ ျမန္မာ (၂၀၁၃)စသည္ျဖင့္ အိမ္ရွင္ ႏိုင္ငံမ်ား အျဖစ္ အသီးသီး လက္ခံ က်င္းပခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၇၇ ခုႏွစ္ကေန ေနာက္ဆံုးက်င္းပၿပီးစီးတဲ့ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္အထိ ႏိုင္ငံအလိုက္ ဆုတံဆိပ္ ရရွိမႈကိုၾကည့္ရင္ အင္ဒိုနီးရွား(၁၀)ႀကိမ္၊ ထိုင္းငါးႀကိမ္၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ မ ေလးရွား၊ ဗီယက္နမ္တို႔က တစ္ႀကိမ္စီ ႏိုင္ငံ အလိုက္ ဗိုလ္စြဲဲဲခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အိမ္ရွင္ႏိုင္ငံေတြက ႏိုင္ငံအလိုက္ ဗိုလ္စြဲမႈမွာ အႀကိမ္ေရမ်ားမ်ား လက္ခံ
က်င္းပႏိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြကသာ ဦးေဆာင္ေနတာကို ေတြ႕ရမွာပါ။ ဒါ့အျပင္ ႐ိုးရာအားကစားနည္း အပါအ၀င္ အားကစား နည္းေပါင္း (၅၇) မ်ဳိး ထည့္သြင္း က်င္းပခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။

အိမ္ရွင္ႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႔ အားကစားနည္းၿပိဳင္ပြဲ (Events) ေတြကို အဓိကၿမိဳ႕ႀကီး (City) ေတြမွာသာ က်င္းပခဲ့ရာက ၁၉၉၅ ခုႏွစ္မွာ ႏိုင္ငံတြင္းၿမိဳ႕ႀကီးေတြမဟုတ္တဲ့ နယ္ၿမိဳ႕ေတြမွာ ပထမဆံုးအေနနဲ႔ ေျပာင္းေရႊ႕က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ ယခုက်င္းပမယ့္ (၂၇) ႀကိမ္ေျမာက္ ဆီးဂိမ္းမွာလည္း အစဥ္အလာအတိုင္း ႏိုင္ငံ ၿမိဳ႕ေတာ္မွာသာမက ရန္ကုန္၊ မႏၱေလး ေနျပည္ေတာ္၊ ေငြေဆာင္တုိ႔မွာ က်င္းပမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီေနာက္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ အားကစားၿပိဳင္ပြဲရဲ႕ ႏွစ္(၅၀)ျပည့္ ေရႊရတုၿပိဳင္ပြဲကို၂၀၀၉ ခုႏွစ္က လာအိုႏိုင္ငံ ဗီယန္က်န္းၿမိဳ႕မွာ ခမ္းနားစြာ က်င္းပႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွအားကစား ၿပိဳင္ပြဲဟာ ကမၻာေပၚမွာရွိတဲ့ သက္တမ္းရင့္ အားကစားၿပိဳင္ပြဲမ်ားထဲမွာ စာရင္းေပါက္ခဲ့ၿပီလို႔ ဆိုရမွာပါ။

၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ဗီယက္နမ္ဆီးဂိမ္းမွာ အေရွ႕တီေမာႏိုင္ငံက ေနာက္ဆံုးအဖြဲ႕၀င္အျဖစ္ ၀င္ေရာက္လာခဲ့ပါ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ အားကစားၿပိဳင္ပြဲဟာ ေဒသတြင္း (၁၁) ႏိုင္ငံလံုး ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာသိ အားကစားၿပိဳင္ပြဲအျဖစ္ ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီျဖစ္ပါတယ္။

အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံေတြဟာ ပထ၀ီ ေျမဧရိယာထိစပ္မႈ၊ ယဥ္ေက်းမႈသမိုင္းေၾကာင္း ပတ္သက္ ဆက္ႏြယ္မႈ၊ အစဥ္အလာေရွး႐ိုးစြဲ ဓေလ့ထံုးစံေတြနဲ႔အတူ သမိိုင္းတစ္ေလွ်ာက္ ျဖစ္ထြန္းတိုးတက္လာ ခဲ့တာဆိုရင္ မမွားပါဘူး။ ဒီႏိုင္ငံေတြဟာ ႏိုင္ငံဖြ႔ံၿဖိဳးမႈ၊ လူတန္းစား အနိမ့္အျမင့္ကြာျခားမႈ၊ ယံုၾကည္ကိုးကြယ္ရာ ဘာသာဓေလ့မတူညီမႈေတြ ရွိေကာင္းရွိေပမယ့္ သန္႔ရွင္းတဲ့ အားကစားေအာက္မွာ ေပါင္းစည္း ႏိုင္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုလိုႏွစ္ေပါင္း (၅၇)
ႏွစ္အတြင္း အနိမ့္အျမင့္၊ အတက္အက် အခက္အခဲ ေတြကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ခဲ့ၿပီး ေနာက္မွာ(၂၇)ႀကိမ္ေျမာက္ ဆီးဂိမ္းၿပိဳင္ပြဲကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ က်င္းပေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ယခုတစ္ႀကိမ္ အပါအ၀င္ သုံးႀကိ္မ္ေျမာက္ အိမ္ရွင္လက္ခံ က်င္းပခြင့္ရခဲ့ တာျဖစ္ၿပီး စတုတၱအႀကိမ္ေျမာက္ အလွည့္က်တြက္ရင္ေတာင္
ႏွစ္ေပါင္း (၂၂) ၾကာမွ တစ္ေက်ာ့ျပန္လာ ေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အိမ္ရွင္လုပ္ခြင့္ရတဲ့ ႏိုင္ငံတိုင္းအတြက္ မ်ဳိးဆက္တစ္ဆက္စာ မွတ္တမ္းတင္ က်န္ရစ္ခဲ့မွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္
ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ (၂၇)ႀကိမ္ေျမာက္ ဆီးဂိမ္းၿပိဳင္ပြဲကို ႀကိဳဆိုဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင့္ ဆီးဂိမ္းသမိုင္းကို အက်ဥ္းမွ် တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။

 ဟိန္းထက္ေအာင္